Đặc Sản Rêu Nướng Hà Giang | Món Ăn Độc Lạ Không Thể Bỏ Qua Tại Núi Rừng Đông Bắc

1 năm trước 31

Hà Giang nổi tiếng với nền ẩm thực đa dạng của các món ăn truyền thống đặc sắc nhưng không kém phần thơm ngon. Đặc biệt, rêu nướng Hà Giang khiến bao du khách phải đứng ngồi không yên. Vì vậy, hãy cùng Motortrip tìm hiểu và khám phá những nét độc đáo của món ăn này nhé.

Rêu nướng Hà Giang là món ăn độc lạ mà bất kỳ du khách nào đến du lịch Hà Giang cũng muốn thưởng thức

Giới thiệu tổng quan về món rêu nướng Hà Giang

1. Nguồn gốc của món rêu nướng Hà Giang

Một trong những món ăn khiến bao du khách phải bất ngờ và cảm thấy lạ lẫm khi đến du lịch Hà Giang chính là món rêu nướng. Đối với nhiều người, rêu đá chỉ là một loại thủy sinh không có nhiều tác dụng. Tuy nhiên, loại nguyên liệu này đã được người dân tộc vùng cao sử dụng để chế biến thành món ngon khiến ai ai cũng phải tò mò.

Nguyên liệu chính để làm món rêu nướng Hà Giang là rêu đá mọc rất nhiều tại các ven sông, ven suối

Rêu sông, rêu suối từ lâu đã là một món ăn quen thuộc đối với cộng đồng các dân tộc thiểu số. Khi vẫn còn đang khan hiếm thực phẩm thì rêu đá là nguồn thức ăn được các dân tộc như H’mông, Thái, Mường,… yêu thích. Nhưng đặc biệt, đối với người dân tộc Tày, rêu được coi như là một đặc sản quý giá và nó đã trở thành món ăn đặc trưng của người dân nơi đây.

Rêu mọc rất nhiều ở các ven sông, ven suối nhưng người dân tộc Tày chỉ lựa chọn những đám rêu lớn. Dưới bàn tay tài hoa của những người dân địa phương, rêu đá có thể dùng để chế biến thành nhiều món ngon khác nhau như rêu rán, rêu khô, rêu hấp,… Tuy nhiên, đặc sắc nhất vẫn là món rêu được tẩm ướp gia vị rồi mang đem đi nướng thơm.

Rêu có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe và có thể chế biến thành nhiều món khác nhau

Những món ăn được chế biến từ rêu đều có tên gọi chung là quẹ. Mỗi món đều có hương vị, mùi hương đặc trưng riêng và lại còn tốt cho sức khỏe. Thực chất, không ai biết rằng món rêu nướng xuất hiện chính xác từ bao giờ. Họ chỉ biết rằng có một truyền thuyết về món ăn này và đi đến bất kỳ địa điểm du lịch Hà Giang nào, du khách cũng sẽ được nghe kể lại.

Theo truyền thuyết, thần rêu chính là người đã sinh ra mảnh đất nơi vùng cao này và người dân nơi đây đều phải có trách nhiệm để rêu được phát triển tự nhiên. Có lẽ chính bởi vậy mà rêu đã trở thành món ăn đại diện cho nền ẩm thực và văn hóa, lịch sử của Hà Giang.

2. Nguyên liệu để làm món rêu nướng Hà Giang

Theo người dân địa phương, họ thường lựa chọn những bãi rêu lớn bởi ở nơi đó, rêu phát triển và mọc rậm rạp nhất. Không những thế, rêu đá sẽ ngon, giòn, béo và mang nguồn dinh dưỡng dồi dào hơn.

Rêu được chọn để làm rêu nướng phải là loại tươi ngon nhất, mềm mịn chỉ cần quơ tay qua là có thể lấy được

Rêu được lựa chọn để làm rêu nướng phải là loại tươi ngon nhất, có màu xanh thẫm và sợi mỏng. Khi vớt rêu, người dân sẽ phải đứng ở dưới suối. Nước chảy từ nơi cao nhất xuống dưới, chỉ cần lấy tay quơ qua những cái nào non nhất. Thông thường, rêu chỉ sống trong vòng 6-7 ngày, tức là ngay từ khi nó mọc lên được 3-4 ngày phải vớt ngay.

Lúc đó, rêu vẫn còn non, còn nếu để quá 7 ngày thì nó sẽ chuyển thành màu trắng bệch đồng nghĩa với việc rêu đã trở nên già và không thể ăn được nữa. Mặc dù rêu suối ở Hà Giang có nhiều nhưng không phải loại nào cũng ngon. Hơn nữa, rêu ăn được cũng chỉ có theo mùa. Bởi vậy, đối với người dân tộc Tày nơi đây, rêu được coi là một món ăn quý. Loại rêu đá này sẽ chỉ mọc bắt đầu khi thời tiết chớm thu và sẽ hết mùa vào khoảng cuối tháng ba Âm lịch.

Loại rêu đá chỉ mọc theo mùa nên đối với người dân tộc Tày đây là món ăn quý hiếm

3. Rêu nướng Hà Giang có công dụng gì?

Các món rêu nói chung và rêu nướng Hà Giang nói riêng có rất nhiều các côuyết ápng dụng tốt cho sức khỏe. Nó không chỉ giúp lưu thông khí huyết mà còn có tác dụng thanh lọc cơ thể, giải độc. Rêu có tính thanh mát nên có khả năng giải nhiệt, chữa được mụn nhọt, sốt rét, phong hàn và tăng cường sức đề kháng.

Rêu nướng Hà Giang tốt cho sức khỏe với thành phần chính là chất xơ

Ngoài ra, theo kinh nghiệm dân gian, rêu đá có khả năng chống ngã nước, người dân tộc thường xuyên phải đi rừng, uống nước mưa và nước suối liên tục. Ăn rêu đá sẽ giúp họ chịu được cái lạnh, cái rét của thời tiết và hơi lạnh, độc tính nơi rừng già. Thành phần chính trong rêu là chất xơ, có tác dụng làm giảm lượng mỡ trong máu và là thực phẩm tốt để ăn kiêng, giữ dáng.

Cách chế biến món rêu nướng thơm ngon chuẩn vị

Sau khi vớt rêu từ suối đem về, rêu tươi sẽ được mang rửa thật sạch rồi vò , đập nát thật kĩ để cho ra hết phần nhớt phù sa, từ đó có thể chế biến thành nhiều món khác nhau. Để làm món rêu nướng, sau khi rêu được làm sạch sẽ tiến hành xé thành từng sợi nhỏ, đánh tơi và thái nhỏ. Tiếp đó, người chế biến sẽ mang ướp cùng với các gia vị như sả, vài ba lá mùi tàu, 1 chút lá hẹ, vài ngọn dăm, một chút muối, mì chính và thêm 1- 2 hạt dổi.

Rêu sau khi được mang về sẽ đem đập giã cho ra hết các chất nhờn và cặn bẩn

Gia vị chính là yếu tố quan trọng quyết định và làm nên sự khác biệt trong hương vị của món rêu nướng Hà Giang. Đây đều là những gia vị đặc trưng của người dân tộc Tày làm tăng mùi thơm và hương vị cho món ăn. Ngoài ra, bạn có thể gia giảm thêm các gia vị khác để cho hợp với khẩu vị của mình.

Người dân tộc tày sử dụng lá dong để gói rong thành từng phần nhỏ sau khi đã ướp đầy đủ các gia vị cho thơm

Khi rêu được trộn ngấm đều gia vị thì sẽ gói rêu thành từng phần nhỏ được bọc trong lá dong và mang đi nướng. Những gói rêu mềm được gói cẩn thận và kẹp trong từng que. Người dân sẽ nướng rêu trên bếp củi với nhiệt độ luôn được giữ nguyên. Lửa nhỏ liu riu để tránh tình trạng lá ngoài cháy đen và rêu bên trong vẫn còn chứa nhiều nước, chưa khô.

Món ngon này yêu cầu người nấu cần có sự kiên nhẫn và phải lật gói rêu đều tay giúp bên trong chín mềm. Khi mở gói rêu ra, du khách sẽ thấy một mùi thơm hấp dẫn của các gia vị tẩm ướp tỏa ra. Hơn nữa, mỗi miếng rêu khi cho vào miệng sẽ thơm thoang thoảng mùi khói bếp cùng với hương vị lạ miệng, kích thích vị giác.

Những gói rêu sẽ được chín đều với bếp củi để thấm mùi khói bếp thơm thơm và làm dậy mùi của các gia vị đặc trưng Đông Bắc

Rêu đá khi chín có màu đậm hơn và trở nên mềm mịn. Thành phẩm sẽ có vị hơi mặn mặn đặc trưng hòa quyện cùng mùi thơm của hạt dổi, vị cay cay tê tê của sả với mùi tàu. Du khách nhất định phải thử món ngon độc lạ này khi đến du lịch Hà Giang.

Thưởng thức rêu nướng thơm ngon ở đâu?

1. Phiên chợ Phố Cáo

Địa chỉ: đoạn chuyển giao giữa thị trấn Yên Minh và Đồng Văn, Hà Giang
Giờ mở cửa: 5h00 – 12h00 Chủ Nhật hàng tuần
Mức giá: 10.000 – 30.000đ

Các phiên chợ lùi ở Hà Giang khá nổi tiếng và gây hứng thú với đông đảo các du khách. Chợ lùi là những phiên chợ chỉ được họp vào cuối tuần và chợ phiên Phố Cáo chính là một trong số đó. Cứ cách 6 ngày, phiên chợ Hà Giang nổi tiếng này sẽ họp một lần và chỉ họp từ sáng đến trưa. Đặc trưng của chợ phiên Phố Cáo chính là quanh năm chìm trong sương mùn bởi chợ có vị trí ở điểm nút vùng cao.

Chợ phiên Phó Cáo là địa điểm du khách có thể tìm đến để thưởng thức món rêu nướng thơm ngon chuẩn vị

Chợ phiên Phố Cáo vẫn còn nghèo và chưa có đa dạng các mặt hàng. Các sản phẩm chủ yếu được bày bán tại đây là các sản phẩm mà người dân địa phương tự trồng, tự nuôi được, ngay từ con lợn, con gà, gánh rau, đồ thổ cẩm hay dao mài đến những món ăn đặc sản của vùng núi Đông Bắc.

2. Phiên chợ Đồng Văn

Địa chỉ: Đồng Văn, Hà Giang
Giờ mở cửa: 5h00 – 12h00 Chủ Nhật hàng tuần
Mức giá: 20.000 – 30.000đ

Chợ phiên Đồng Văn được đánh giá là một trong những chợ phiên được nhiều du khách yêu thích nhất nơi địa đầu Tổ quốc. Phiên chợ được tổ chức ngay trong phố cổ Đồng Văn nên rất vô cùng thuận tiện và dễ dàng để cho các du khách tìm đến trải nghiệm. Chợ được họp một lần mỗi tuần, cụ thể là vào ngày chủ nhật.

Phiên chợ Đồng Văn gây ấn tượng với món rêu nướng Hà Giang có hương vị mằn mặn đặc trưng, thơm mùi hạt dổi, sả và rau húng

Bên cạnh các vật dụng, quần áo, thực phẩm , chợ phiên Đồng Văn cũng đưa du khách đến gần hơn với ẩm thực độc đáo của Hà Giang. Trong đó, không thể thiếu món rêu nướng trứ danh. Chỉ có mức giá 20.000đ- 30.000đ/ phần mà bạn có thể thưởng thức một phần rêu nướng thơm ngon khó cưỡng.

Món rêu nướng ở chợ phiên Đồng Văn ghi dấu ấn mạnh với phần gia vị kết hợp đặc sắc. Đầu bếp sẽ ướp rêu chung với sả, mùi tàu, lá hẹ, hạt dổi rừng, muối… để đến hương vị độc đáo, đặc trưng rất riêng. Nguyên liệu rêu đá được nhập tươi nên khi ăn bạn sẽ không cảm thấy vị tanh mà vô cùng bắt miệng.

3. Chợ phiên Mèo Vạc

Địa chỉ: tổ 3, thị trấn Mèo Vạc, Hà Giang
Giờ mở cửa: 5h00 – 12h00 Chủ Nhật hàng tuần
Mức giá: 20.000 – 30.000đ

Khi nói đến địa chỉ bán món rêu nướng Hà Giang thơm ngon chuẩn vị thì không thể bỏ qua chợ phiên Mèo Vạc nổi tiếng. Chợ hợp vào các ngày chủ nhật hàng tuần tại trung tâm huyện Mèo Vạc Hà Giang. Không những như các khu chợ phiên khách, khuôn viên của chợ Mèo Vạc rộng và có đầy đủ, đa dạng các mặt hàng từ thực thẩm, quần áo đến thảo dược,…

Chợ phiên Mèo Vạc - một địa điểm bán món rêu nướng thơm ngon đúng điệu được người dân yêu thích

Rêu nướng được bán trong chợ có hương vị đặc trưng rất riêng. Gói rêu nướng có mùi thơm hấp dẫn và là sự kết hợp hài hòa, đan xen giữa các nguyên liệu. Món rêu khi chín có màu đậm và vô cùng mềm mịn. Bất kỳ ai thưởng thức món ăn này cũng sẽ cảm thấy lạ lùng với vị mằn mặn của rêu nướng cùng mùi hương ngào ngạt của hạt dổi hay sả.

4. Chợ lùi Hà Giang

Địa chỉ: Cổng Dinh thự nhà họ Vương, huyện Đồng Văn, Hà Giang
Giờ mở cửa: 4h00 – 12h00 Chủ Nhật hàng tuần
Mức giá: 10.000 – 40.000đ

Chợ Lùi chỉ có duy nhất ở Hà Giang và đây được xem như một ngày hội của cộng đồng các dân tộc thiểu số vùng cao . Đến với nơi đây, du khách sẽ có cơ hội tìm mua được rất nhiều đặc sản Hà Giang độc đáo như gà đen, cải mèo, hạt tê, lợn mán,… Không chỉ vậy, những chương trình văn hóa và những tiết mục múa khèn hết sức ngẫu hứng cũng sẽ được biểu diễn ngay tại chợ lùi.

Chợ lùi Hà Giang với các hoạt động trao đổi hàng hóa, buôn bán sôi nổi

Chợ Lùi Hà Giang vốn là nơi vui chơi nên đồ ăn ở đây chủ yếu là đồ ăn vặt, ăn xế chứ không phải ăn no. Món rêu nướng Hà Giang chính là một trong số đó. Người dân thường tìm đến những bãi rêu lớn dọc theo các con suối, dòng nước để thu hoạch được nguyên liệu tươi ngon nhất. Sau đó họ sẽ chế biến ngay tại chỗ, và mang đến hương vị rêu nướng trong chợ lùi lúc nào cũng tươi ngon và nóng hổi.

5. Chợ phiên Quyết Tiến

Địa chỉ: Quyết Tiến, huyện Quản Bạ, Hà Giang
Giờ mở cửa: 4h00 – 12h00 Chủ Nhật hàng tuần
Mức giá: 10.000 – 40.000đ

Từ lâu, chợ Quyết Tiến Hà Giang đã trở thành một khu chợ phiên nổi tiếng của Hà Giang. Chợ được tổ chức vào chủ nhật mỗi tuần. Đây là nơi để người dân ở khắp các xã, huyện trong tỉnh có thể tự do đến để trao đổi và buôn bán hàng hóa.

Rêu nướng của chợ Quyết Tiến được làm từ nguyên liệu tươi ngon, đảm bảo hương vị, không gây mùi tanh

Đến với chợ phiên Quyết Tiến, du khách sẽ bắt gặp những khung cảnh quen thuộc của bao chợ phiên khác ở vùng cao. Nơi đây chủ yếu bán các loại hàng hóa rau củ, gia súc hay đồ handmade được trưng bày đẹp mắt và cuốn hút.

Bên cạnh đó, chợ phiên Quyết Tiến còn có một khu ẩm thực dành riêng cho các tín đồ ẩm thực. Đặc biệt nhất chính là món rêu nướng mà ai ai đến đây cũng nhất định không thể bỏ lỡ.

Trên đây là bài viết gửi đến bạn đọc những thông tin cơ bản về món rêu nướng Hà Giang. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có cái nhìn cụ thể và rõ ràng hơn về món ngon này. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chúc bạn có chuyến đi du lịch Hà Giang vui vẻ, đáng nhớ. Hẹn gặp lại trong các bài viết tiếp theo.

Nguồn tham khảo:

Du lịch khát vọng Việt. (2023). Lên Hà Giang thưởng thức Rêu nướng – Đặc sản của người Tày. [online] dulichkhatvongviet.com. Có tại: https://dulichkhatvongviet.com/len-ha-giang-thuong-thuc-reu-nuong-dac-san-cua-nguoi-tay/ [Truy cập ngày 03/03/2023]
Cổng thông tin điện tử tỉnh Hà Giang. (2011). Rêu nướng – Đặc sản của người Tày, Hà Giang. [online] hagiang.gov.vn. Có tại: https://hagiang.gov.vn/esinfo/pages/economicsnews.aspx?ItemID=244 [Truy cập ngày 03/03/2023]
Hoang Việt Travel. (2022). TOP 5 địa chỉ thưởng thức rêu nướng “Chuẩn vị núi rừng”. [online] hoangviettravel.vn. Có tại: https://hoangviettravel.vn/reu-nuong-ha-giang/ [Truy cập ngày 03/03/2023]
Mia. (2022). Say lòng với vị ngon lạ miệng của rêu nướng Hà Giang. [online] mia.vn. Có tại: https://mia.vn/cam-nang-du-lich/say-long-voi-vi-ngon-la-mieng-cua-reu-nuong-ha-giang-3818 [Truy cập ngày 03/03/2023]