Doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó khi tàu nước ngoài đột ngột tăng phí

Tăng 10-120% phí dịch vụ container xuất khẩu

Theo VOV, đầu tháng 2/2024, đồng loạt các hãng tàu nước ngoài công bố tăng 10-20% phí và phụ phí đối với mỗi loại dịch vụ container xuất khẩu và chỉ áp dụng tại Việt Nam.

Đáng nói là, các hãng tàu liên tục tăng phí và phụ phí thiếu cơ sở, đột xuất nhiều lần, không tuân thủ theo quy định của cơ quan quản lý Nhà nước. Mức tăng cao hơn rất nhiều so với phí bốc dỡ container mà các hãng tàu trả lại cho cảng biển Việt Nam.

Doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam cho rằng, trong thời điểm nền kinh tế Việt Nam đang chịu tác động trực tiếp từ suy giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu, việc giá biểu phí, phụ phí, dù biến động nhẹ cũng ảnh hưởng đến hiệu quả của việc thương thảo, tìm kiếm hợp đồng của doanh nghiệp.

“Phí làm hàng xếp dỡ, tập kết container không quá lớn khoảng mấy trăm ngàn mỗi container, nhưng còn những thứ khác nữa, như: điện, xăng dầu mỗi loại tăng thêm một chút… rồi phí an ninh của hãng tàu, phí vận chuyển cũng đã nhấp nhỏm tăng lên khiến chi phí tổng thể của doanh nghiệp tăng rất nhiều. Nhất là chi phí logictics, mới đây, hãng tàu đã tăng giá nhất là xuất đi châu Âu, Mỹ chẳng hạn”, ông Nguyễn Quốc Anh, Giám đốc Công ty TNHH Cao su Đức Minh - Chủ tịch Hội Cao su nhựa TP.HCM than thở.

Đầu tháng 2/2024, đồng loạt các hãng tàu nước ngoài công bố tăng 10-20% phí và phụ phí đối với mỗi loại dịch vụ container xuất khẩu và chỉ áp dụng tại Việt Nam. Ảnh minh họa từ internet 

Việc tăng phí, phụ phí của các hãng tàu nước ngoài thực hiện trước 1 tháng kể từ khi Thông tư số 39/2023 của Bộ Giao thông vận tải về khung giá dịch vụ hoa tiêu, dịch vụ sử dụng cầu, bến, phao neo, dịch vụ bốc dỡ container và dịch vụ lai dắt tại cảng biển Việt Nam có hiệu lực từ ngày 15/2 vừa qua.

Việc thay đổi giá của các hãng tàu nước ngoài chỉ cần niêm yết trước thời điểm điều chỉnh 15 ngày mà không cần phải thông qua kiểm tra, giải trình yếu tố cấu thành phí, phụ phí. Việc làm giá một cách “vô tội vạ” trên, khiến doanh nghiệp Việt vốn đã khó khăn càng chồng chất thêm khó khăn.

“Hiện khó chồng thêm khó, chuyện xung đột chiến sự hàng hóa phải đi vòng chi phí vận chuyển đội lên, giờ thêm vấn đề phí phụ phí vận tải đường biển thật sự khó cho doanh nghiệp. Vấn đề này phải kiến nghị Bộ Giao thông vận tải, nên có cơ chế, quy định gì đối với hãng tàu nước ngoài mặc dù họ ở thế độc quyền. Cũng cần kiến nghị hoặc ngồi với nhau để thỏa thuận giúp doanh nghiệp, đang rất khó khăn, thêm vấn đề này nữa hoạt động xuất khẩu sẽ thiệt hại lớn và đình trệ”, ông Nguyễn Văn Khánh, Phó Chủ tịch – kiêm Tổng thư ký Hiệp hội da, giày TP.HCM chia sẻ.

Tăng cường quản lý phụ phí của hãng tàu nước ngoài

Theo Công thương, Hiệp hội Chủ hàng Việt Nam mới đây đã gửi văn bản kiến nghị gửi đến Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) và Cục Hàng hải Việt Nam về việc tăng cường quản lý phụ phí của hãng tàu nước ngoài.

Theo Hiệp hội Chủ hàng Việt Nam, từ nhiều năm nay, các hãng tàu nước ngoài đã tự ý thu hàng chục loại phí và phụ phí khác nhau đối với hàng hóa của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam. Không chỉ vậy, các hãng tàu cũng liên tục tự tăng các loại phí và phụ phí này mà thiếu căn cứ, cơ sở, cũng như chưa tuân thủ theo quy định của cơ quan quản lý Nhà nước. Các mức tăng hầu hết ở mức cao hơn rất nhiều so với phí bốc dỡ container mà hãng tàu trả lại cho các cảng biển Việt Nam.

Hiệp hội Chủ hàng Việt Nam cho biết, hành vi điều chỉnh THC (phụ phí xếp dỡ hàng hóa tại cảng) đợt này không phải lần đầu tiên. Do đó, điều này đặt ra thách thức rất lớn đối với quốc gia trong công tác quản lý hãng tàu nước ngoài và bảo vệ lợi ích chính đáng của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, cảng biển, dịch vụ logistics nước nhà.

Với hiện trạng quan ngại nêu trên, Hiệp hội Chủ hàng đề xuất các cơ quan ban ngành cần có biện pháp mạnh mẽ, kiên quyết để kiểm soát hành vi điều chỉnh phí THC, phụ phí của các hãng tàu nước ngoài.

Cụ thể, bổ sung Phụ thu ngoài giá dịch vụ vận chuyển hàng hoá container bằng đường biển vào danh mục hàng hoá, dịch vụ thuộc diện kê khai giá để hoàn thiện cơ chế quản lý mức giá và các loại phụ thu đối với hàng hoá tại cảng biển, tránh trường hợp các hãng tàu tuỳ ý tăng giá và lạm thu ảnh hưởng đến quyền lợi của chủ hàng xuất nhập khẩu.

Hãng tàu cần có báo cáo về cơ cấu phí THC, trong trường hợp các phụ thu này siêu lợi nhuận thì cơ quan chức năng cần phải áp dụng các chính sách thu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Sớm rà soát và ban hành cơ chế quản lý việc thu các loại phụ phí, so sánh với quy định của pháp luật Việt Nam và thông lệ quốc tế; yêu cầu chủ tàu ngừng ngay việc thu các loại phí không hợp lý; đồng thời kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cần sớm ban hành cơ chế quản lý việc thu phí của các hãng tàu nước ngoài hoạt động tại Việt Nam phù hợp.

Đào Vũ (T/h)