Mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE) là gì, điều trị những bệnh nào?

7 tháng trước 53

Mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE) là một kỹ thuật mổ hiện đại, giúp điều trị thành công nhiều bệnh cột sống – thần kinh nguy hiểm như thoát vị đĩa đệm, hẹp ống sống… Vậy mổ UBE là gì, có ưu điểm ra sao?

mổ nội soi cột sống hai cổng ube

Với tính ứng dụng cao và nhiều ưu điểm vượt trội, kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE) đang được Khoa Phẫu thuật Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh ứng dụng điều trị hiệu quả các bệnh lý nguy hiểm về cột sống – thần kinh.

Kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE) là gì?

Kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng hay nội soi cột sống hai cổng ở một bên (Unilateral biportal endoscopy – UBE) là một kỹ thuật phẫu thuật tiên tiến, sử dụng phương pháp mổ nội soi xâm lấn tối thiểu, với đường rạch da rất nhỏ, để tiếp cận và can thiệp vào các vùng bệnh lý của cột sống, thần kinh mà không cần mổ hở với vết mổ lớn. (1)

Kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE) dùng để điều trị hiệu quả các bệnh cột sốt thần kinh như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, trượt/hẹp ống sống, gai cột sống, thần kinh tọa… Kỹ thuật mổ UBE cột sống được thực hiện thông qua 2 vết rạch da siêu nhỏ, chỉ từ 5mm – 7mm tùy trường hợp. Các thiết bị nội soi và dụng cụ phẫu thuật được đưa vào cơ thể thông qua 2 lỗ nhỏ đó, tiếp cận đến vị trí tổn thương cần xử lý.

Với những ưu điểm vượt trội, kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng ngày càng được ưa chuộng và áp dụng rộng rãi tại rất nhiều quốc gia trên thế giới. Tại Việt Nam, dù kỹ thuật này mới chỉ được áp dụng trong thời gian gần đây nhưng đã nhận được sự chú ý, đánh giá cao từ cộng đồng chuyên môn và người bệnh nhờ hiệu quả vượt trội mà nó mang lại cho người bệnh.

Hiện nay, kỹ thuật mổ nội soi hai cổng (UBE) đã được Khoa Phẫu thuật Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần Kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM ứng dụng rộng rãi trong điều trị bệnh lý thần kinh – cột sống. Bệnh viện đã đầu tư nhiều hệ thống thiết bị y tế chuyên dụng hiện đại nhất cũng như cử nhiều bác sĩ tu nghiệp ở các nước tiên tiến hàng đầu trên thế giới về phẫu thuật UBE, đáp ứng đầy đủ yêu cầu thăm khám và điều trị bệnh các bệnh lý thần kinh- cột sống bằng kỹ thuật UBE nói riêng và phẫu thuật thần kinh nói chung.

kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng ube

Kỹ thuật mổ UBE chuyên điều trị bệnh gì?

Kỹ thuật mổ nội soi cột sống – thần kinh có những ưu điểm vượt trội so với phương pháp mổ truyền thống. Dưới đây là các trường hợp bệnh thường được bác sĩ chỉ định mổ nội soi cột sống hai cổng: (2)

1. Thoát vị đĩa đệm

Đây là tình trạng cấu trúc đĩa đệm giữa hai đốt sống bị thoái hóa và tổn thương, dẫn đến sự di lệch của đĩa đệm ra khỏi vị trí bình thường của chúng, nếu khối đĩa đệm thoát vị này gây chèn ép lên cấu trúc thần kinh cột sống gần đó thì có thể làm tổn thương cấu trúc thần kinh và gây ra triệu chứng bệnh lý. Triệu chứng chính thường gặp là đau nghiêm trọng tại vị trí đốt sống bị ảnh hưởng, đau tê lan xuống chân (thần kinh tọa) hoặc lan xuống cánh tay (nếu ở cột sống cổ) hoặc có thể làm rối loạn cảm giác da như tê bì, mất cảm giác, thậm chí liệt hoàn toàn tay chân, rối loạn tiêu tiểu. (3)

2. Thoái hóa cột sống

Thoái hóa cột sống là tình trạng tổn thương của các cấu trúc của cột sống như đĩa đệm, đốt sống, khớp liên đốt sống và các cấu trúc dây chằng cột sống, chúng diễn tiến nặng dần theo thời gian. Bệnh có thể gây đau lưng kéo dài, đau tê lan xuống chân hoặc cánh tay tùy vào vị trí bị thoái hóa, yếu tay chân, cầm nắm, đi lại khó khăn dần.

3. Trượt đốt sống

Trượt đốt sống là bệnh lý các cấu trúc khớp và dây chằng của cột sống không giữ được hai đốt sống kế cận với nhau khiến đốt sống trượt ra khỏi vị trí bình thường so với đốt sống kia, thường gặp ở cột sống lưng. Triệu chứng bệnh thường gặp là đau lưng, tê yếu hai chân.

4. Hẹp ống sống

Ống sống là cấu trúc dạng khoang nằm trong cột sống chứa các cấu trúc thần kinh quan trọng như tủy sống, các dây thần kinh cột sống. Tình trạng hẹp ống sống có thể gây chèn ép các cấu trúc thần kinh này. Nguyên nhân hẹp ống sống thường do thoái hóa làm biến dạng dần các cấu trúc của cột sống như dây chằng, khối khớp liên đốt sống, đĩa đệm hoặc thân đốt sống, từ đó làm ống sống bị hẹp lại dần.

5. Gai cột sống

Sự phát triển bất thường các cấu trúc xương ở cột sống tạo thành các “gai” hay chồi xương ở cạnh đốt sống. Bệnh lý này chứng tỏ có một sự thoái hóa cột sống kéo dài do đó bệnh nhân thường có biểu hiện đau lưng. Ngoài ra, các gai xương này có thể gây ra những biểu hiện bệnh lý thần kinh khi chúng chèn ép lên các cấu trúc thần kinh của cột sống.

6. U cột sống/u tủy sống

U cột sống hoặc u tủy sống là khối u của cấu trúc xương sống, màng tủy hoặc của cấu trúc thần kinh bên trong ống sống, có thể là u lành tính hoặc ác tính. Khối u có thể gây chèn ép lên dây thần kinh hoặc tủy sống, từ đó gây ra các biểu hiện triệu chứng bệnh lý thần kinh như đau, tê bì, mất cảm giác, yếu liệt chi.

7. Các chấn thương thần kinh – cột sống

Mổ UBE còn được áp dụng cho các trường hợp chấn thương cột sống gây chèn ép các cấu trúc thần kinh, chẳng hạn như chấn thương do tai nạn giao thông, té ngã hoặc những chấn thương do nguyên nhân khác.

Ưu điểm của kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE)

Được đánh giá là phương pháp mổ tiên tiến, kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE) có những ưu điểm vượt trội như:

1. Hiệu quả điều trị cao hơn

Kỹ thuật mổ nội soi UBE cho phép bác sĩ quan sát rõ nét, chính xác hơn ở khu vực can thiệp, phát hiện và xử lý tốt các tổn thương một cách chính xác, giúp nâng cao tỷ lệ thành công của ca phẫu thuật.

2. An toàn cấu trúc thần kinh

Khi thực hiện thao tác, các cấu trúc trong vùng phẫu thuật được ghi hình rõ nét và phóng đại trên màn hình nên việc sử dụng kỹ thuật mổ UBE giúp bác sĩ dễ dàng tránh được những tổn thương không mong muốn ở các cấu trúc thần kinh, mạch máu trong vùng phẫu thuật.

3. Có thể áp dụng cho nhiều đối tượng

Người cao tuổi và người bệnh mắc bệnh nội khoa cũng có thể được thực hiện mổ nội soi cột sống hai cổng để điều trị bệnh lý cột sống – thần kinh. Không giống như phẫu thuật mở, các vết thương trong phẫu thuật UBE rất nhỏ nên dễ lành hơn, người bệnh tiểu đường, người cao tuổi và những người mắc các bệnh nội khoa khác có thể lựa chọn phương pháp mổ UBE để giảm thiểu nguy cơ chậm lành vết mổ.

4. Giảm đau sau mổ

Người bệnh cảm thấy đau ít hơn ở vị trí vết mổ so với phẫu thuật hở truyền thống do vết mổ nhỏ, không làm tổn thương cơ và các cấu trúc xung quanh. Nhờ vậy trong thời gian phục hồi sau mổ, người bệnh cũng cảm thấy dễ chịu và thoải mái hơn.

5. Hồi phục nhanh

Nhờ giải quyết tốt bệnh lý mà không gây ra các tổn thương các cấu trúc cơ cạnh sống nên sau mổ bằng kỹ thuật UBE người bệnh có thể tập vận động và ra viện sớm hơn. Trong hầu hết các trường hợp, người bệnh có thể xuất viện từ 1 – 3 ngày sau khi mổ nội soi.

6. Yếu tố thẩm mỹ

Nhờ đường rạch da nhỏ và không banh vén da nhiều nên vết rạch da sau mổ bằng kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng UBE thường rất ít để lại sẹo, giữ lại vẻ thẩm mỹ tốt nhất cho người bệnh.

Kỹ thuật mổ UBE được ứng dụng khi nào?

Hầu hết các trường hợp có chỉ định mổ bằng phương pháp truyền thống thì đều có thể mổ bằng kỹ thuật nội soi
Các trường hợp cần can thiệp để điều trị bệnh lý cột sống – thần kinh sau khi điều trị bằng thuốc không hiệu quả.
Người bệnh lớn tuổi, người mắc các bệnh mạn tính có nguy cơ cao khi áp dụng các kỹ thuật mổ thông thường.
Người bệnh lo ngại các vấn đề về sẹo sau mổ hoặc có khả năng chịu đau kém, cần thực hiện phương pháp phẫu thuật hạn chế tối đa xâm lấn.

Quy trình mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE)

Trước khi thực hiện mổ UBE, bác sĩ đã hội chẩn và tiến hành tư vấn chi tiết cho người bệnh các ưu điểm của kỹ thuật cũng như nguy cơ có thể xảy ra. Người bệnh cũng được thực hiện một số xét nghiệm cần thiết để đánh giá xem tình trạng sức khỏe có đáp ứng điều kiện làm phẫu thuật hay không, chẳng hạn như xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu, đo điện tim, chụp X-quang… Sau khi khám tiền mê và hoàn tất các quy trình đảm bảo an toàn phẫu thuật tốt nhất, người bệnh được đưa vào phòng phẫu thuật.

Bệnh nhân được gây mê toàn thể, bác sĩ tiến sẽ hành rạch da hai đường nhỏ ở vùng cột sống để đưa ống nội soi và dụng cụ mổ tiếp cận vùng tổn thương. Qua hình ảnh nội soi trực tiếp trên màn ảnh, bác sĩ sẽ thực hiện các thao tác phẫu thuật cắt bỏ tổn thương, chỉnh sửa và giải phóng các cấu trúc thần kinh bị chèn ép. Cuối cuộc mổ, người bệnh được khâu da hai mũi và chỉ cần băng các vết mổ bằng băng keo cá nhân và được đưa về phòng chăm sóc hậu phẫu. Sau mổ, bác sĩ sẽ khám và đánh giá khả năng hồi phục của bệnh nhân. Sau vài ngày, người bệnh có thể xuất viện và được hẹn tái khám theo đúng lịch của bác sĩ đề ra.

Nguy cơ có thể gặp phải sau mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE)

Nhìn chung, việc ứng dụng kỹ thuật mổ nội soi hai cổng UBE để điều trị bệnh lý cột sống – thần kinh mang đến sự an toàn cho người bệnh và làm tăng tỷ lệ điều trị thành công. Tuy nhiên, theo y văn, vẫn có một số nguy cơ của phẫu thuật như:

Người bệnh có thể cảm thấy đau ở vị trí vết mổ một thời gian. Bệnh nhân cũng có thể gặp các biến chứng khác như dò dịch não tủy, nhiễm trùng vết mổ, chảy máu… Tuy nhiên các biến chứng này rất hiếm xảy ra với tỷ lệ thấp hơn nhiều so với phương pháp mổ truyền thống.

Cách chăm sóc người bệnh sau mổ nội soi cột sống hai cổng UBE

Khi chăm sóc người bệnh sau mổ UBE, người chăm sóc cần lưu ý:

Hỗ trợ người bệnh vệ sinh vị trí vết mổ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Không cho các chất lỏng, dung dịch rửa hay bất kỳ loại thuốc bôi nào lên vị trí vết thương nếu chưa có ý kiến của bác sĩ.
Nhắc nhở người bệnh dùng thuốc đầy đủ và đúng giờ, đúng chỉ định của bác sĩ.
An ủi, động viên người bệnh để người bệnh có tâm lý thoải mái trong suốt quá trình hồi phục.
Thường xuyên đỡ người bệnh ngồi dậy, đi bộ và vận động nhẹ nhàng. Tránh để người bệnh nằm yên một chỗ quá lâu sẽ dễ gây lở loét da vùng lưng, làm máu lưu thông kém, dễ tắc nghẽn.
Kiểm tra vết thương xem có tình trạng chảy dịch, mủ hoặc sưng hay không. Nếu có, nên đưa người bệnh đến bệnh viện để tái khám.

Những lưu ý sau mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE)

Sau khi phẫu thuật điều trị bệnh lý thần kinh – cột sống bằng phương pháp mổ UBE, người bệnh cần nghỉ ngơi và vận động đúng cách để phục hồi nhanh. Một số lưu ý trong quá trình hồi phục sau mổ nội soi cột sống hai cổng UBE gồm có:

Người bệnh cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và không tự ý bỏ thuốc hay thay đổi liều dùng thuốc. Ngoài ra, nếu người bệnh có các toa thuốc điều trị các bệnh lý nền mãn tính kèm theo thì cần có sự hướng dẫn cụ thể của bác sĩ chuyên khoa.
Tái khám theo đúng lịch hẹn để bác sĩ khám, kiểm tra vết mổ để tư vấn phương pháp chăm sóc phục hồi tiếp theo.
Một ngày sau phẫu thuật có thể đứng, đi bộ nhẹ nhàng vừa sức. Đi bộ làm tăng lưu lượng máu, giảm nguy cơ đông máu, giảm nguy cơ bị viêm phổi trong quá trình hồi phục sau phẫu thuật.
Hạn chế vận động mạnh, các hoạt động gây tác động lực lớn lên vùng phẫu thuật trong một vài tuần đầu tiên.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung đầy đủ các dưỡng chất cần thiết. Việc bổ sung hợp lý protein và vitamin trong chế độ ăn uống rất quan trọng để chữa lành vết thương sau phẫu thuật.
Nghỉ ngơi hợp lý sau phẫu thuật. Tùy tính chất công việc, người bệnh có thể quay trở lại làm việc sau khoảng một tuần tính từ thời điểm phẫu thuật. Có thể tham khảo thêm ý kiến bác sĩ về thời điểm quay trở lại làm việc.

nghỉ ngơi sau mổ nội soi cột sống hai cổng ube

Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:

Kỹ thuật mổ nội soi cột sống hai cổng (UBE) đang được Khoa Phẫu thuật Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh ứng dụng là một kỹ thuật hiện đại, là giải pháp hiệu quả giúp chữa trị thành công rất nhiều bệnh lý thần kinh – cột sống. Kỹ thuật này có nhiều ưu điểm, mang lại kết quả điều trị tốt nhất cho người bệnh, giúp phục hồi nhanh, không để lại vết sẹo lớn, làm cho người bệnh khỏe mạnh và tự tin trở lại công việc hàng ngày.

Đọc toàn bộ bài viết