Nâng mũi cấu trúc khắc phục mũi ngắn, hếch

4 năm trước 24

Mũi ngắn là dáng mũi khá phổ biến ở người Châu Á, với chiều dài mũi không cân xứng với các đặc điểm khác trên khuôn mặt.

Mũi ngắn cũng thường đi kèm với tình trạng đầu mũi bị hếch cao hoặc co rút không che hết được lỗ mũi, góc từ đầu mũi đến môi vượt quá 110 độ khiến lỗ mũi bị lộ ra nhiều làm mất đi nét duyên dáng, nữ tính.

mũi ngắn 1Mũi ngắn, hếch bẩm sinh
hifh mô tảHình mô tả góc mũi ngắn, hếch trước và sau chỉnh sửa

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mũi ngắn thường là do bẩm sinh, nhưng cũng có trường hợp là do tai nạn hoặc phẫu thuật nâng mũi không thành dẫn đến đầu mũi bị co rút lên. Mũi ngắn, co rút sau phẫu thuật có thể là do phẫu thuật mũi lặp đi lặp lại nhiều lần khiến bệnh nhân bị nhiễm trùng từ sụn nhân tạo hoặc bị tổn thương, hoại tử da, mô mềm, sụn cánh mũi dẫn đến tình trạng co rút sẹo. Tình trạng này khá phổ biến ở những bệnh nhân có sụn cánh mũi dưới yếu trong khi lại phẫu thuật tạo hình mũi nhiều lần với sụn nhân tạo.

mũi ngắn 2Mũi ngắn do bị co rút sau ca phẫu thuật mũi trước đó

Chỉnh sửa mũi ngắn ở người Châu Á là một quy trình đầy thách thức,  thậm chí còn khó khăn hơn nhiều so với ở người phương Tây do lớp mô mềm ở mũi dày hơn và khung sụn mũi yếu hơn. Ngoài ra, các bệnh nhân châu Á không chỉ cần xử lý chiều dài mũi mà còn phải tăng cả chiều cao mũi, nên quy trình sẽ càng phức tạp hơn. Trong các ca chỉnh sửa mũi ngắn, bác sĩ thường không khuyến khích sử dụng sụn nhân tạo vì khả năng cao sẽ gặp phải các tác dụng phụ như bào mỏng da, bóng đỏ da hoặc co rút. Do đó, vật liệu tốt nhất thường dùng là sụn tự thân như sụn vách ngăn, sụn sườn và sụn tai. Tuy nhiên việc thu lấy sụn vách ngăn đòi hỏi phải có chuyên môn cao vì cần đảm bảo thu lấy số lượng vừa phải để ngăn chặn nguy cơ vách ngăn yếu, sụp đổ ở mũi ngắn và nhỏ.

Kéo dài một chiếc mũi ngắn bị co rút là công việc rất khó khăn, ngay cả với lớp nền cấu trúc mũi rộng thì chiếc mũi cũng chỉ có thể kéo dài được từ 3 đến 4mm. Do đó bệnh nhân cần hiểu được hạn chế của quy trình phẫu thuật và có những mong muốn hợp lý.

Nhìn chung chỉnh sửa mũi ngắn, hếch, co rút thường sẽ là quy trình nâng mũi cấu trúc, bao gồm các thao tác chỉnh hình nâng cao phần sống mũi, đặt miếng ghép để nâng cao và kéo dài đầu mũi, đồng thời có thể kết hợp dựng trụ mũi và bọc đầu mũi để đảm bảo đạt được kết quả chắc chắn, tự nhiên và lâu dài.

Quy trình nâng mũi cấu trúc chỉnh sửa mũi ngắn, hếch, co rút

Đánh giá bệnh nhân

Đầu tiên bác sĩ cần đánh giá kỹ tiền sử phẫu thuật trước đó của bệnh nhân sau đó tiến hành kiểm tra trực tiếp trên mũi. Sờ nắn mũi ngoài cần thận để đánh giá tình trạng da, xương và sụn bên dưới. Nếu da quá dày hoặc có nhiều mô sẹo do phẫu thuật trước đó thì có thể sẽ làm giảm khả năng đàn hồi, dịch chuyển của da, từ đó mà mức độ kéo dài đầu mũi sẽ bị hạn chế. Có thể kiểm tra bằng cách ấn xuống da và kéo nó lên có thể cảm nhận được khả năng di chuyển đầy đủ của da. Ngược lại nếu da quá mỏng thì có thể gây khó khăn cho quá trình bóc tách khi phẫu thuật và tăng nguy cơ tổn thương da. Tùy từng tình trạng mà bác sĩ cần có các phương pháp xử lý phù hợp.

Kế đến, cần đánh giá kỹ khoang mũi, nhất là vách ngăn mũi, để xem vách ngăn có còn nguyên vẹn hay bị lệch, co rút và có biện pháp xử lý.

hình 10 2Kiếm tra bằng cách ấn và kéo da mũi để xác định độ đàn hồi của da mũi
sụn vách ngănVị trí sụn vách ngăn mũi

Tiến hành chỉnh sửa mũi ngắn, hếch, co rút

Quy trình này thường được thực hiện dưới hình thức gây mê toàn thân hoặc gây tê tại chỗ kết hợp tiền mê và tùy từng trường hợp mà bác sĩ sẽ có các cách xử lý khác nhau.

Nếu mức độ hếch hoặc co rút nhẹ và khả năng hỗ trợ, chống đỡ ở đầu mũi còn mạnh thì bác sĩ có thể chỉ cần thao tác chỉnh sửa và tạo hình lại sụn cánh mũi dưới để kéo dài đầu mũi, mà không cần phải đặt thêm bất kỳ miếng độn hay miếng ghép nào.

quy trình pt 1Nếu mũi chỉ hơi ngắn và hếch thì chỉ cần chỉnh sửa và tạo hình lại sụn cánh mũi dưới để kéo dài đầu mũi

Tuy nhiên nếu chỉnh sửa sụn cánh mũi vẫn không thể cải thiện được độ dài đầu mũi thì bác sĩ có thể cần kết hợp đặt thêm các miếng ghép sụn vào đầu và sống mũi có thể tạo độ chúi và dài hơn cho đầu mũi.

quy trình pt 3Nếu mũi bị hếch và co rút nặng thì cần kết hợp đặt các miếng ghép để nâng cao và kéo dài đầu mũi

Thu lấy sụn:

Tùy từng tình trạng mà bác sĩ sẽ cân nhắc sử dụng sụn vách ngăn hay sụn sườn để làm các miếng ghép kéo dài và nâng cao đầu mũi. Với trường hợp mũi ngắn, hếch bẩm sinh và vẫn còn sụn vách ngăn thì thường bác sĩ sẽ sử dụng sụn vách ngăn. Sụn này sẽ được lấy ngay sau khi rạch và bóc tách da. Và trong những trường hợp này bác sĩ có thể dùng sụn nhân tạo để nâng sống mũi, sụn vách ngăn để làm các miếng ghép gia cố vách ngăn và kéo dài đầu mũi, còn sụn tai để bọc đầu mũi.

Với trường hợp mũi ngắn, co rút do phẫu thuật trước đó thì thường bệnh nhân sẽ không còn đủ sụn vách ngăn nữa, do đó sẽ cần dùng đến sụn sườn. Sụn sườn sẽ được thu lấy ở vị trí xương sườn số 6, 7 hoặc 8 tùy từng bệnh nhân. Ở những trường hợp này, các bác sĩ thường khuyên nên sử dụng toàn bộ sụn tự thân và không dùng sụn nhân tạo. Do đó, sụn sườn sẽ được chạm khắc tạo thành các miếng độn nâng sống mũi và các miếng ghép gia cố vách ngăn và kéo dài đầu mũi, còn sụn tại cũng được sử dụng để bọc đầu mũi.

Bóc tách da:

Đầu tiên bác sĩ cần rạch một đường ở trụ mũi, hoặc có thể cần rạch thêm ở hai bên cánh mũi, sau đó bóc tách da để tiếp cận toàn bộ khung mũi. Cần bóc tách rộng lớp da và mô mềm để vừa giúp tiếp cận tối đa các cấu trúc ở mũi, vừa cho phép sau đó có thể kéo căng da hết cỡ và trải lại xuống lớp khung cấu trúc bên dưới. Ngoài ra với trường hợp mũi bị co rút, ngoài việc bóc tách lấy bỏ miếng độn cũ ra, cần đảm bảo  giải phóng hoàn toàn mô sẹo, bao xơ quanh miếng độn để tránh biến chứng về sau.

Kéo dài khung cấu trúc mũi: Nếu cần lấy sụn vách ngăn thì bác sĩ sẽ tiến hành các thao tác để thu lấy sụn vách ngăn. Sau đó tùy từng trường hợp mà có thể sử dụng các miếng ghép từ sụn vách ngăn hoặc sụn sườn để làm các miếng ghép gia cố và mở rộng vách ngăn, đồng thời kéo dài đầu mũi. Các miếng ghép mở rộng này có thể được đặt theo dạng nối hoặc dạng xếp chồng (như hình dưới).

đặt miếng ghépĐặt các miếng ghép mở rộng và xếp chồng để kéo dài đầu mũi

Chỉnh hình đầu mũi: Kế đến, bác sĩ cần chỉnh hình lại toàn bộ đầu mũi sao cho phù hợp với vị trí vách ngăn mũi mới được kéo dài. Nếu muốn kéo dài và nâng cao đầu mũi hơn nữa thì có thể đặt các miếng ghép trên sụn cánh mũi dưới.

Nâng sống mũi và hoàn tất chỉnh hình đầu mũi: bác sĩ đưa miếng độn sống mũi vào và đặt miếng ghép xếp chồng đầu mũi bằng sụn tai để đảm bảo đầu mũi mềm mại, tự nhiên

Khâu đóng vết rạch: cuối cùng sau khi kiểm tra toàn bộ mũi, bác sĩ sẽ tiến hành khâu đóng vết rạch trụ mũi và rìa cánh mũi, sau đó băng, nẹp mũi.

Nhìn chung các thao tác chỉnh sửa mũi ngắn có thể khác nhau ở mỗi bệnh nhân, tuy nhiên mục đích cuối cùng đều là nhằm kéo dài và nâng cao đầu mũi hoặc khắc phục tình trạng đầu mũi co rút. Bệnh nhân sau phẫu thuật sẽ được cho uống kháng sinh, thuốc giảm đau và bôi thuốc mỡ kháng sinh lên vết mổ hàng ngày. Sau 5 đến 7 ngày có thể cắt chỉ vết khâu, tháo băng và nẹp bên ngoài.

Tham khảo một số ảnh trước và sau phẫu thuật chỉnh sửa mũi ngắn, hếch hoặc co rút:

ảnh trước sau PT 1

ảnh trước sau PT mũi hếch 1

ảnh trước sau PT mũi bị co rút 6

ảnh trước sau PT mũi bị co rút 5

ảnh trước sau PT mũi bị co rút 4

ảnh trước sau PT mũi bị co rút 2

ảnh trước sau PT mũi bị co rút 1

(Đọc thêm: Phẫu thuật tạo hình đầu mũi)

Đọc toàn bộ bài viết