Xin bác sĩ cho biết lứa tuổi nào có tỷ lệ mắc bệnh ung thư vú cao nhất hiện nay?
TS.BS Lê Hồng Quang: Ung thư vú là một trong những bệnh ác tính phổ biến nhất của phụ nữ trên thế giới và Việt nam. Tại Việt nam có điều khác biệt với thế giới, tỷ lệ mắc ung thư vú của Việt nam có xu hướng trẻ hơn thế giới, đối với khu vực Âu Mỹ tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh ung thư vú cao nhất là ở lứa tuổi 55-60 tuổi trở lên, thế nhưng tại Việt nam chúng ta gặp rất nhiều ở lứa tuổi 40, thậm chí trong quá trình làm chuyên môn chúng tôi cũng đã từng gặp những trường hợp sinh viên ngoài 20 tuổi đã mắc bệnh ung thư vú
PV: Dấu hiệu và yếu tố nguy cơ mắc ung thư vú là gì, thưa bác sĩ?
TS.BS Lê Hồng Quang: Ung thư vú thường xuất hiện với triệu chứng là có u cục ở tuyến vú, thông thường khi những u cục mới xuất hiện thường không gây đau, nên bệnh nhân dễ chủ quan. Khối u thường phát triển âm thầm, tăng dần theo thời gian, đến một kích cỡ nhất định bệnh nhân mới lo lắng và đến khám.
Bên cạnh đó cũng xuất hiện với tình huống là xuất hiện hạch ở vùng nách, loét đầu núm vú, chảy dịch đầu vú.
Ngày nay, với sự mở rộng của các chương trình sàng lọc, phát hiện sớm, có những trường hợp ung thư vú có thể được phát hiện sớm khi mà chưa xuất hiện khối u, chúng ta đã có thể phát hiện được. Với những phụ nữ ở độ tuổi ngoài 40 có thể quan tâm đến sức khỏe của mình hơn bằng cách tham gia các chương trình thăm khám sàng lọc, phát hiện sớm bệnh ung thư, giúp cho tăng tỷ lệ điều trị khỏi cũng như tăng chất lượng điều trị.
Độ tuổi bệnh nhân đến khám tại khoa trẻ nhất là bao nhiêu tuổi, thưa bác sĩ?
TS.BS Lê Hồng Quang: Khoa Ngoại Vú là khoa chuyên điều trị bệnh ung thư vú cũng như các bệnh lý khác về tuyến vú: như u xơ, u vú, áp xe vú hoặc các trường hợp phì đại, sa trễ tuyến vú ở phụ nữ trung niên. Với u xơ tuyến vú thì thường các cháu thiếu niên đã bắt đầu xuất hiện từ khoảng 15 tuổi. Đối với ung thư vú thông thường có tỷ lệ cao xuất hiện ở lứa tuổi 45-55.
Đối với những trường hợp u xơ tuyến vú có nguy cơ cao mắc ung thu vú so với người không mắc bệnh đúng không, thưa bác sĩ?
TS.BS Lê Hồng Quang: U xơ tuyến vú là bệnh lành tính của tuyến vú, thông thường hay gặp ở các cháu gái ở lứa tuổi thanh thiếu niên, bệnh lý u xơ tuyến vú lành tính không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người phụ nữ
Xin bác sĩ cho biết nguyên nhân gây nên bệnh ung thư vú là gì?
TS.BS Lê Hồng Quang: Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ của ung thư vú cũng rất đa dạng.
- Các yếu tố về tuổi: Khi cơ thể càng cao tuôỉ thì quá trình sửa chữa về đột biến, thương tổn kém đi gây phát sinh ung thư
- Các yếu tô nguy cơ về di truyền: Nếu gia đình có mẹ, chị em gái, dì ruột đã bị ung thư Vú, thì ngườu phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư vú rất cao.
- Các yếu tố nguyên nhân về nội tiết; những người phụ nữ lấy chồng, sinh con muộn hoặc không sinh đẻ thì cũng có nguy cơ bị ung thư vú cao hơn.
- Ngoài ra còn các yêu tố nguy cơ khác như: có lối sống Âu hóa, ít vận động thể lực cũng được ghi nhận làm tăng tỷ lệ ung thư vú.
- Phụ nữ qua độ tuổi mãn kinh dùng thuốc nội tiết tố thay thế có thời gian kéo dài cũng cần lưu ý các biện pháp phát hiện ung thư sớm.
Độ tuổi nên tầm soát ung thư vú là bao nhiêu, thưa bác sĩ?
TS.BS Lê Hồng Quang: Hiện nay, ở Việt nam chúng ta khuyến cáo phụ nữ từ 40 tuổi trở lên nên khám sàng lọc, phát hiện sớm ung thư vú.Với những trường hợp người phụ nữ có nguy cơ cao từ gia đình thì nên chủ động khám sàng lọc sớm hơn nữa.
Hiện nay có rất nhiều người dùng thuốc nam để chữa bệnh, bác sĩ có thể nói gì về việc này?
TS.BS Lê Hồng Quang: Với tình trạng sử dụng thuốc nam để đắp hoặc sử dụng các phương pháp không chính thống là những phương pháp điều trị chưa được chứng minh về mặt khoa học, chúng tôi có lời khuyên đối với bệnh nhân nên từ bỏ ngay suy nghĩ này, chỉ nên tin vào các phương pháp điều trị chính thống. Thực tế điều trị trong hai, ba thập niên qua cho thấy những thành tựu về phẫu thuật, hóa chất, tia xạ, điều trị nội tiết, điều trị đích... trong ung thư vú cải thiện rõ rệt, thay đổi hoàn toàn quan điểm về điều trị ung thư vú so với trước. Chúng ta coi đó là những phép màu của khoa học, mọi người nên tin vào khoa học để điều trị, tránh lãng phí tiền bạc, công sức và thời gian vào những phương pháp điều trị chưa được khoa học công nhận.
Bác sĩ hãy đưa ra một vài lời khuyên về chế độ ăn, chế độ dinh dưỡng đối với bệnh nhân ung thư vú?
TS.BS Lê Hồng Quang: Đối với bệnh nhân mắc ung thư vú cũng sẽ tuân thủ theo chế độ ăn của bệnh nhân bị ung thư nói chung. Chúng ta nên có chế độ ăn lành mạnh, cân bằng, không phải quá kiêng khem loại thức ăn nào. Riêng với ung thư vú bệnh nhân có nội tiết dương tính nên có kiểm soát về cân nặng, tránh để béo phì, những chuyển hóa mỡ sẽ gây ra những yếu tố không có lợi trong việc điều trị bệnh.
Bác sĩ hãy cho biết các phương pháp điều trị và phẫu thuật ung thư vú hiện nay, đối với những bệnh nhân ung thư vú khi họ phải cắt bỏ vú thì có thể tái tạo, trở lại được như cũ không, thưa bác sĩ?
TS.BS Lê Hồng Quang: Điều trị ung thư vú là điển hình trong điều trị ung thư đa mô thức, chúng tôi sẽ kết hợp nhuần nhuyễn giữa các biện pháp phẫu thuật, điều trị tia xạ và các biện pháp điều trị toàn thân như điều trị hóa chất, điều trị nhắm trúng đích. Việc sử dụng những biện pháp nào, vào thời điểm nào là do đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hội chẩn và căn cứ vào tình hình cụ thể của từng bệnh nhân để đưa ra quyết định. Riêng về phẫu thuật ung thư vú, trong những thập niên trước đây, khi mà bệnh nhân ung thư vú đến với giai đoạn muộn và khoa học cũng chưa phát triển, gần như bệnh nhâ sẽ phải cắt bỏ tuyến vú. Tuy nhiên, thời gian gần đây khi khoa học có nhiều tiến bộ hơn trong điều trị ung thư vú, với những bệnh nhân đến với giai đoạn sớm chúng ta có thể bảo, tồn được tuyến vú, vẫn chữa được ung thư mà vẫn giữ được tuyến vú cho người bệnh. Điều này rất quan trọng, vì trong xã hội hiện đại, đặc biệt những người phụ nữ còn trẻ hoặc có đời sống xã hội, nhu cầu giao tiếp, hoạt động phong phú thì việc giữ gìn được hình thái cơ thể ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của người bệnh, duy trì chất lượng sống của người bệnh cũng là mục tiêu rất quan trọng bên cạnh việc chữa khỏi bệnh. Ngoài những biện pháp phẫu thuật bảo tồn, đối với những trường hợp ung thư vú không có chỉ định bảo tồn, hoặc là đã phẫu thuật cắt tuyến vú rồi, chúng tôi cũng phát triển hệ thống công tác phẫu thuật tái tạo tuyến vú cho người phụ nữ. Đây cũng là mảng phẫu thuật có nhiều tiến bộ trong thời gian qua, việc phẫu thuật tái tạo cho người phụ nữ đã giúp ích rất nhiều cho người phụ nữ, mang lại sự tự tin cũng như chất lượng sống, giúp cho người phụ nữ tự tin hơn trong giao tiếp xã hội khi trở về với cuộc sống bình thường.
Xin cảm ơn bác sỹ!
Nguồn tham khảo: Bệnh viện K