Hội chứng Asherman là gì?

Hội chứng Asherman là gì?

Hội chứng Asherman là một tình trạng hiếm gặp xảy ra ở tử cung. Ở những phụ nữ bị vấn đề này, mô sẹo hình thành trong buồng tử cung do một số nguyên nhân.

Trong những trường hợp nghiêm trọng, mô sẹo khiến cho toàn bộ thành trước và sau của tử cung dính vào nhau. Trong những trường hợp nhẹ hơn thì mô sẹo chỉ gây dính ở những vùng nhỏ của tử cung. Mô sẹo có thể dày hoặc mỏng và có thể hình thành rải rác trong tử cung hoặc tạo thành những mảng lớn.

Các triệu chứng

Đa số phụ nữ mắc hội chứng Asherman đều không có kinh nguyệt hoặc chỉ có kinh vài lần mỗi năm. Một số phụ nữ bị đau bụng vào thời điểm đáng lẽ phải có kinh nguyệt trong tháng nhưng lại không ra máu. Đây là dấu hiệu cho thấy rằng kỳ kinh đang diễn ra nhưng máu không thể thoát ra khỏi tử cung do bị chặn lại bởi mô sẹo.

Nếu kinh nguyệt diễn ra không đều, có quá ít hoặc không có kinh thì nguyên nhân cũng có thể là do:

• Mang thai
• Căng thẳng
• Giảm cân đột ngột
• Béo phì
• Tập thể dục quá nặng
• Dùng thuốc tránh thai
• Đang bước vào thời kỳ mãn kinh
• Hội chứng buồng trứng đa nang

Nếu không có kinh nguyệt hoặc kinh nguyệt diễn ra không đều đặn thì cần đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và bắt đầu điều trị.

Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

Một số phụ nữ mắc hội chứng Asherman không thể thụ thai hoặc có thể thụ thai nhưng bị sảy thai liên tiếp. Khi bị hội chứng Asherman thì vẫn có thể mang thai nhưng mô sẹo trong buồng tử cung sẽ gây nguy hiểm cho thai nhi đang phát triển. Khả năng sảy thai và thai chết lưu sẽ cao hơn so với những phụ nữ có tử cung bình thường.

Nếu mang thai thì hội chứng Asherman còn làm tăng nguy cơ:

• Nhau tiền đạo
• Nhau cài răng lược thể increta (gai nhau bám sâu vào lớp cơ của tử cung)
• Ra máu nhiều

Vì thế nên những phụ nữ bị hội chứng Asherman sẽ cần được theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ.

Có thể điều trị hội chứng Asherman bằng cách phẫu thuật. Phẫu thuật sẽ giúp làm tăng khả năng thụ thai và sinh nở thành công. Tuy nhiên, nên đợi một năm sau phẫu thuật mới bắt đầu thụ thai.

Nguyên nhân

Theo Hiệp hội Asherman Quốc tế (the International Asherman’s Association), khoảng 90% tổng số trường hợp mắc hội chứng Asherman xảy ra sau thủ thuật nong cổ tử cung và nạo buồng tử cung (D&C). Đây là thủ thuật thường được thực hiện sau sảy thai không hoàn toàn, sót nhau thai sau sinh hoặc nạo phá thai.

Nếu thủ thuật nong cổ tử cung và nạo buồng tử cung được thực hiện từ 2 đến 4 tuần sau khi sinh nở để loại bỏ nhau thai còn sót lại thì khả năng xảy ra hội chứng Asherman là 25%. Càng thực hiện thủ thuật này nhiều lần thì nguy cơ hình thành mô sẹo sẽ càng tăng cao.

Đôi khi hiện tượng hình thành mô sẹo xảy ra do kết quả của các ca phẫu thuật khác ở vùng chậu, chẳng hạn như sinh mổ hoặc cắt bỏ u xơ, polyp.

Chẩn đoán

Nếu nghi ngờ mắc hội chứng Asherman thì trước tiên bác sĩ sẽ yêu cầu làm xét nghiệm máu để loại trừ các bệnh lý khác cũng gây ra các triệu chứng tương tự. Sau đó sẽ cần siêu âm để kiểm tra độ dày của niêm mạc tử cung và các nang trứng.

Nội soi buồng tử cung là công cụ chính xác nhất để chẩn đoán hội chứng Asherman. Trong phương pháp này, bác sĩ sẽ nong rộng cổ tử cung và sau đó đưa ống nội soi vào bên trong tử cung để quan sát xem có mô sẹo hay không.

Ngoài ra, một số trường hợp sẽ còn phải chụp X-quang buồng tử cung và ống dẫn trứng (chụp HSG). Phương pháp chẩn đoán hình ảnh này được thực hiện để giúp bác sĩ đánh giá tình trạng của tử cung và ống dẫn trứng. Trong quá trình chụp HSG, một loại thuốc nhuộm đặc biệt được đưa vào tử cung. Thuốc nhuộm sẽ hiển thị trên hình ảnh X-quang để giúp bác sĩ dễ dàng xác định được các vấn đề với khoang tử cung, khối u hoặc tắc nghẽn ống dẫn trứng.

Cần đi khám nếu như:

• đã từng phẫu thuật tử cung trước đây và kinh nguyệt đột nhiên trở nên không đều hoặc ngừng kinh nguyệt
• bị sảy thai liên tiếp
• đã cố gắng trong thời gian dài mà không thể thụ thai

Điều trị

Có thể điều trị hội chứng Asherman bằng phương pháp phẫu thuật nội soi buồng tử cung. Đây là phương pháp sử dụng dụng cụ mổ gắn vào đầu của ống soi để loại bỏ những vùng mô sẹo gây dính buồng tử cung. Quy trình phẫu thuật luôn được thực hiện dưới phương pháp gây mê toàn thân.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân sẽ cần dùng thuốc kháng sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng và estrogen để cải thiện niêm mạc tử cung.

Sau đó sẽ cần nội soi buồng tử cung để kiểm tra tình trạng tử cung và đảm bảo không còn mô sẹo gây kết dính.

Tuy nhiên, mô sẹo có thể hình thành trở lại và khiến cho vấn đề tái phát. Vì vậy nên các bác sĩ thường khuyên nên đợi một năm mới bắt đầu thụ thai để đảm bảo không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

Có thể không cần điều trị nếu không có ý định thụ thai và hội chứng Asherman không gây đau đớn.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để ngăn ngừa hội chứng Asherman là tránh thủ thuật nong cổ tử cung và nạo buồng tử cung. Trong hầu hết các trường hợp, có thể lựa chọn dùng thuốc để đào thải mô còn sót lại sau sảy thai không hoàn toàn, sót nhau thai hoặc xuất huyết sau sinh.

Nếu bắt buộc phải thực hiện thủ thuật nong cổ tử cung và nạo buồng tử cung thì bác sĩ sẽ thực hiện dưới hướng dẫn của siêu âm để giảm nguy cơ gây tổn thương cho tử cung.

Có thể chữa khỏi không?

Hội chứng Asherman có thể gây khó thụ thai và thậm chí là vô sinh. Vấn đề này còn có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng trong thai kỳ. Nhưng đây là vấn đề có thể ngăn ngừa và điều trị được.

Nếu bị hội chứng Asherman và không thể phục hồi khả năng sinh sản thì có thể cân nhắc các lựa chọn dành cho những phụ nữ muốn có con nhưng không thể thụ thai như mang thai hộ và nhận con nuôi.