Những Điều Cần Biết Về Sức Khỏe Dương Vật

4 năm trước 33

Khi nhắc đến sức khỏe dương vật, đa số mọi người đều thường nghĩ về các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STD/STI) hay rối loạn chức năng cương dương (ED). Đây đúng là những vấn đề rất đáng quan tâm nhưng chủ đề sức khỏe dương vật không chỉ có vậy.

Nội dung chính của bài viết

Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe của dương vật, bao gồm cả tuổi tác, hormone, thói quen vệ sinh, lối sống hàng ngày và các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
Để dương vật luôn được khỏe mạnh cần phải uống đủ nước, chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên, không hút thuốc, giảm căng thẳng và vệ sinh đúng cách.
Nên đi khám định kỳ mỗi năm một lần để kiểm tra tình trạng dương vật và phải đến gặp bác sĩ ngay nếu phát hiện những dấu hiệu bất thường ở dương vật.

Dưới đây là những yếu tố ảnh hưởng chính và một số cách để giữ cho dương vật luôn trong trạng thái tốt nhất.

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến sức khỏe dương vật?

“Sức khỏe dương vật” ở đây có có nghĩa là:

Khả năng đi tiểu bình thường
Khả năng đạt được và duy trì sự cương cứng
Khả năng sinh sản

Có nhiều yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến sức khỏe dương vật như:

Nồng độ hormone

Rối loạn cương dương có thể xảy ra do sự mất cân bằng hormone (nội tiết tố), chẳng hạn như mức testosterone thấp. Mức testosterone thấp có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra và sẽ được nêu ra đầy đủ dưới đây.

Tuổi tác

Khi có tuổi, nam giới sẽ có nguy cơ gặp phải các vấn đề rối loạn chức năng tình dục như rối loạn cương dương. Điều này một phần là do nồng độ testosterone tự nhiên suy giảm theo thời gian.

Tình trạng sức khỏe

Huyết áp cao, tiểu đường và một số vấn đề về thần kinh như bệnh đa xơ cứng có thể ảnh hưởng đến chức năng cương dương. Bên cạnh đó, các vấn đề về tâm lý như lo âu và trầm cảm cũng là những yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng rối loạn cương dương.

Tình dục

Nếu muốn quan hệ tình dục mà không đeo bao cao su thì phải đảm bảo rằng cả bạn và bạn tình của mình đều xét nghiệm sàng lọc bệnh lây truyền qua đường tình dục thường xuyên hoặc duy trì mối quan hệ một vợ một chồng với người không mắc STD.

Nếu không thì phải dùng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục. Đây là cách duy nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh.

Bên cạnh đó, quan hệ tình dục thô bạo sẽ gây tổn thường cho dương vật. Ví dụ, việc kéo bao quy đầu quá đột ngột có thể gây rách hay uốn cong dương vật đang cương cứng có thể làm gãy dương vật.

Thuốc men

Một số loại thuốc có thể làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương. Nếu bạn nghi ngờ loại thuốc mình đang dùng gây ảnh hưởng đến chức năng cương dương thì nên nói chuyện với bác sĩ để điều chỉnh loại hay liều lượng thuốc.

Thói quen vệ sinh

Thói quen vệ sinh đúng cách là điều rất quan trọng đối với sức khỏe dương vật. Cần vệ sinh dương vật và vùng bẹn thường xuyên để giữ sạch sẽ.

Thói quen vệ sinh kém có thể gây bựa sinh dục (smegma) - một loại bã nhờn, có mùi hôi khó chịu và gây kích ứng tích tụ ở bên dưới bao quy đầu.

Bựa sinh dục có thể gây viêm cho vùng da xung quanh. Điều này sẽ dẫn đến cảm giác khó chịu và là nguyên nhân gây viêm quy đầu - tình trạng đầu dương vật bị đỏ và viêm.

Ngay cả ở những người đã cắt bao quy đầu, việc vệ sinh kém cũng có thể dẫn đến kích ứng và viêm ở dương vật, bao gồm cả viêm quy đầu.

Hướng dẫn chăm sóc sức khỏe dương vật

Để giữ cho dương vật luôn ở trạng thái khỏe mạnh thì cần chú ý đến cả sức khỏe tổng thể chứ không chỉ có thói quen vệ sinh vùng kín vì có nhiều vấn đề khác nhau ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và sức khỏe dương vật.

Uống đủ nước

Nước rất quan trọng đối với tình trạng sức khỏe tổng thể, bao gồm cả sức khỏe của bộ phận sinh dục. Mất nước có thể gây rối loạn cương dương, vì vậy hãy cố gắng uống đủ 2 lít nước mỗi ngày.

Chế độ ăn uống cân bằng

Một chế độ ăn uống cân bằng là điều rất quan trọng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và bệnh tim mạch, cả hai đều có thể gây ra rối loạn cương dương.

Một nghiên cứu vào năm 2016 được thực hiện trên trong số 25.096 người đã đánh giá mối liên hệ giữa rối loạn cương dương và flavonoid – một chất có chủ yếu trong rau củ và trái cây.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thường xuyên ăn các loại thực phẩm giàu flavonoid có nguy cơ mắc chứng rối loạn cương dương thấp hơn so với những người ăn ít.

Một số loại thực phẩm cũng có tác dụng làm tăng nồng độ testosterone và cải thiện khả năng sinh sản. Những thực phẩm này gồm có:

Rau bina
Cá ngừ
Sữa ít béo
Lòng đỏ trứng
Hàu
Động vật có vỏ
Thịt bò
Thực phẩm cay chứa capsaicin
Quả bơ

Tập thể dục thường xuyên

Việc vận động thể chất cường độ vừa phải và thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ rối loạn cương dương.

Một nghiên cứu vào năm 2015 được thực hiện ở những người mắc rối loạn cương dương và gần đây mới bị nhồi máu cơ tim cho thấy rằng thói quen đi bộ mỗi ngày có thể làm cải thiện chức năng cương dương.

Hãy duy trì thói quen tập thể dục đều đặn vài lần một tuần để vừa nâng cao thể chất và vừa cải thiện sức khỏe dương vật.

Các bài tập cơ sàn chậu

Các bài tập cơ sàn chậu thường được biết đến với tác dụng tăng cường sức khỏe âm đạo nhưng thực ra là còn có ích cho cả nam giới nữa.

Những bài tập này giúp cải thiện khả năng cương dương và ngăn ngừa tình trạng rò rỉ nước tiểu.

Một nghiên cứu nhỏ được tiến hành năm 2005 trên 55 nam giới bị rối loạn cương dương cho thấy các bài tập sàn chậu đã giúp 40% người tham gia khôi phục lại chức năng cương dương bình thường.

35.5% cho biết mặc dù không thể lấy lại chức năng một cách hoàn toàn nhưng tình trạng rối loạn cương dương đã được cải thiện.

Bạn có thể tập bài tập Kegel cơ bản bằng cách siết chặt cơ sản chậu (các cơ mà bạn dùng để ngăn dòng tiểu giữa chừng), giữ nguyên trong 5 giây, thả lỏng và lặp lại như vậy 10 lần. Tăng dần cho đến khi lặp lại được 20 lần và thực hiện như vậy từ hai đến ba lượt mỗi ngày.

Duy trì cân nặng

Duy trì cân nặng khỏe mạnh sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, cholesterol cao và bệnh tim mạch - tất cả những vấn đề này đều có ảnh hưởng đến sức khỏe dương vật.

Kiểm soát căng thẳng

Việc kiểm soát căng thẳng là điều rất cần thiết cho toàn cơ thể nói chung và sức khỏe của dương vật nói riêng.

Căng thẳng và lo âu có thể ảnh hưởng đến hiệu suất tình dục và khả năng sinh sản. Căng thẳng cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và dẫn đến rối loạn cương dương.

Một số phương pháp để kiểm soát, giảm căng thẳng:

Tập hít thở sâu
Dành thời gian cho sở thích của bản thân
Ra ngoài đi dạo
Ngồi thiền
Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ rất quan trọng đối với tình trạng của mạch máu mà sự lưu thông máu lại là yếu tố chính ảnh hưởng đến chức năng cương dương.

Nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa chứng ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ và rối loạn cương dương, nguyên nhân có thể là do thiếu ngủ làm suy giảm nồng độ testosterone và làm mất cân bằng các nội tiết tố khác.

Không hút thuốc lá

Hút thuốc lá là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ rối loạn cương dương.

Một nghiên cứu năm 2013 đã chỉ ra rằng nguyên nhân của điều này là do hút thuốc làm gián đoạn chức năng tự chủ của tim và từ đó dẫn đến rối loạn cương dương.

Hút thuốc cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Uống rượu vừa phải

Cũng như thuốc lá, uống rượu quá mức có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe và từ đó ảnh hưởng đến tình trạng của dương vật.

Vệ sinh dương vật đúng cách

Nên vệ sinh vùng lông mu bằng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ, không mùi. Không nên sử dụng xà phòng chứa chất tẩy rửa mạnh và chà xát thô bạo vì sẽ rất dễ gây kích ứng vùng da nhạy cảm của bộ phận sinh dục.

Cần lưu ý các bước sau:

Vệ sinh kỹ vùng mu, vùng da xung quanh gốc dương vật và bẹn. Đây là những vị trí thường hay đọng mồ hôi.
Rửa thân dương vật.
Nếu vẫn còn bao quy đầu thì nhẹ nhàng kéo xuống và rửa sạch. Điều này giúp ngăn ngừa bựa sinh dục và tránh các vấn đề như viêm quy đầu.
Rửa sạch bìu và vùng da xung quanh.
Vệ sinh cả vùng đáy chậu (vùng da giữa bìu và hậu môn), quanh hậu môn và giữa hai mông.

Tốt nhất là thực hiện quá trình vệ sinh này trong khi tắm.

Trong khi vệ sinh thì nên kiểm tra vùng da xung quanh bẹn xem có triệu chứng của các bệnh lây truyền qua đường tình dục hay không. Những triệu chứng này gồm có:

Dịch tiết bất thường
Phát ban
Mụn rộp
Mụn cóc

Các cách xử lý lông mu

Một số người có sở thích loại bỏ lông mu trong khi có người lại thích để nguyên. Lông mu không gây hại gì và việc có để hay không là sở thích của mỗi người.

Nếu bạn muốn loại bỏ lông mu thì có thể chọn một trong các phương pháp dưới đây nhưng cần lưu ý loại da của mình để tránh bị bỏng dao cạo và các vấn đề không mong muốn khác.

Cạo

Cạo là cách loại bỏ lông mu đơn giản nhất và không đau đớn. Tuy nhiên, cần thực hiện đúng cách để tránh bị kích ứng.

Nên cạo xuôi theo hướng lông mọc, sử dụng bọt cạo râu và thoa kem cortisone sau cạo để giảm kích ứng.

Tuyệt đối không sử dụng chung dao cạo với bất kỳ ai và nhớ sát khuẩn trước khi sử dụng. Nếu bạn sử dụng dao cạo dùng một lần thì nên thay thường xuyên.

Waxing hoặc threading

Waxing là phương pháp bôi sáp ấm lên da và giật mạnh lên để kéo các sợi lông ra khỏi nang lông.

Threading hay nhổ lông bằng chỉ là phương pháp dùng sợi chỉ mảnh xoắn quanh lông và kéo ra để loại bỏ lông tận gốc.

Waxing và threading sẽ gây đau và mức độ sẽ phụ thuộc vào khả năng chịu đau của mỗi người.

Nếu thực hiện không chính xác thì các phương pháp này có thể gây sưng và kích ứng.

Tốt nhất nên đến spa để tránh xảy ra những vấn đề không mong muốn này.

Tẩy lông

Kem tẩy lông có cơ chế hoạt động là phá vỡ protein trong các sợi lông, khiến lông mủn ra và có loại bỏ một cách dễ dàng.

Mặc dù đây là một cách loại bỏ lông đơn giản và hiệu quả nhưng kem tẩy lông có thể gây kích ứng hoặc dị ứng.

Không nên sử dụng phương pháp này nếu bạn có làn da nhạy cảm hoặc bị dị ứng với các chất hóa học có trong kem tẩy lông.

Nếu sử dụng kem tẩy lông thì đừng bôi trực tiếp lên dương vật.

Cắt tỉa

Nếu không muốn loại bỏ lông hoàn toàn thì có thể cắt tỉa bằng kéo sắc hoặc tông đơ điện.

Cần sát trùng kéo cả trước và sau khi sử dụng. Nên sử dụng một chiếc kéo riêng để cắt tỉa lông vùng kín, không dùng cho những mục đích khác để tránh lây truyền vi khuẩn.

Cách phòng ngừa STD

Có một số cách để ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Tiêm phòng

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật (CDC) khuyến nghị tất cả mọi người đều nên tiêm phòng HPV trong khoảng từ 11 đến 12 tuổi.

Nếu chưa thể tiêm trong độ tuổi này thì vẫn có thể tiêm khi trưởng thành nhưng nên tiêm càng sớm càng tốt, trước khi quan hệ tình dục để đảm bảo cơ thể được bảo vệ trước khi phơi nhiễm.

Nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn cụ thể về việc tiêm vắc-xin phòng HPV.

Xét nghiệm sàng lọc trước khi quan hệ với người mới

Nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục không hề có triệu chứng nên có thể bạn không biết rằng mình bị nhiễm bệnh.

Vì lý do này nên cần đi xét nghiệm sàng lọc trước khi quan hệ tình dục với một người mới. Cả hai người đều phải đi kiểm tra.

Nếu một trong hai người mắc STD thì cần có một số biện pháp phòng ngừa để ngăn chặn sự lây truyền bệnh.

Ví dụ, nếu bị nhiễm HIV thì cần dùng Truvada – một loại thuốc điều trị dự phòng trước phơi nhiễm (PrEP) để ngăn ngừa bị lây bệnh. Và nếu sau khi quan hệ mới biết một trong hai người bị nhiễm HIV thì người còn lại phải đến ngay bệnh viện để được kê thuốc dự phòng sau phơi nhiễm (PEP).

Sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục

Sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục - dù là quan hệ đường miệng, đường âm đạo hay hậu môn - là cách tốt nhất để ngăn ngừa sự lây truyền STD.

Nếu không muốn sử dụng bao cao su thì phải đảm bảo rằng cả hai người đều không mắc STD.

Nếu bạn nghi ngờ mình đã phơi nhiễm STD thì cũng đừng hoảng sợ. Hầu hết các bệnh này đều có thể điều trị được. Hãy đi xét nghiệm để chẩn đoán chính xác và được tư vấn về các bước cần thực hiện tiếp theo.

Một số câu hỏi thường gặp

Dưới đây là một số thắc mắc phổ biến về sức khỏe dương vật và lời giải đáp.

Có nên cắt bao quy đầu không?

Cắt bao quy đầu có cả ưu và nhược điểm. Cho dù có cắt bao quy đầu hay không thì vẫn phải vệ sinh cẩn thận mỗi ngày.

Nếu còn bao quy đầu thì hãy kéo xuống một cách nhẹ nhàng và rửa sạch để tránh tích tụ bựa sinh dục. Sau khi cắt bao quy đầu, dương vật rất dễ bị trầy xước hoặc bị kích ứng, vì vậy hãy sử dụng đồ lót bằng vải cotton và mặc quần rộng rãi, thoáng khí.

Cắt bao quy đầu không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và nếu không cắt bao quy đầu thì sẽ dễ bị mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng như là các vấn đề như viêm quy đầu.

Cần có thói quen vệ sinh đúng cách và quan hệ tình dục an toàn để làm giảm nguy cơ gặp phải những vấn đề này.

Kích thước dương vật không thay đổi khi cương cứng có bình thường không?

Có hai kiểu dương vật là “shower” và “grower”. Shower là kiểu dương vật dù ở trạng thái “mềm” hay “cứng” thì đều không thay đổi kích thước. Còn “grower” là dương vật to lên mỗi khi cương cứng. Cả hai kiểu đều hoàn toàn bình thường và cho đến nay, chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy sự thay đổi kích thước khi chuyển từ trạng thái “mềm” sang “cứng” có bất kỳ ảnh hưởng gì đến sức khỏe dương vật.

Dương vật cong có bình thường không?

Việc dương vật cong nhẹ là điều bình thường nhưng nếu bị cong nhiều và đau khi cương cứng thì đó có thể là triệu chứng của bệnh Peyronie.

Bệnh này thường là do chấn thương gây nên và gây ra cảm giác đau đớn, khó chịu.

Nếu bạn lo rằng mình bị bệnh Peyronie thì có thể đi khám bác sĩ để được kiểm tra.

Lâu không sử dụng sẽ ảnh hưởng đến chức năng dương vật?

Nhiều người cho rằng nếu không quan hệ tình dục trong thời gian dài thì sẽ làm suy giảm chức năng dương vật và sẽ gặp khó khăn khi quan hệ trở lại.

Mặc dù đúng là quan hệ tình dục thường xuyên có nhiều lợi ích cho sức khỏe và có thể thúc đẩy ham muốn tình dục nhưng không có bằng chứng nào cho thấy việc lâu ngày không quan hệ có thể làm hỏng dương vật.

Thế nào là xuất tinh quá ít và quá nhiều?

Nếu bạn nhận thấy lượng tinh dịch ít hơn bình thường thì tình trạng này được gọi là giảm thể tích xuất tinh có nhận thức (perceived ejaculate volume reduction - PEVR).

Nguyên nhân gây nên vấn đề này có thể do trầm cảm, bệnh tiểu đường và một số vấn đề với tinh hoàn hoặc cũng có thể là tác dụng phụ của thuốc.

Làm thế nào để duy trì độ nhạy của dương vật khi có tuổi?

Các mô trên dương vật sẽ dần mất đi độ nhạy khi có tuổi. Nguyên nhân của điều này có thể là do sự ma sát và cần khắc phục bằng cách mặc đồ lót bằng vải cotton thay vì đồ lót bó sát bằng vải thô ráp.

Làm thế nào để duy trì chức năng cương dương?

Để duy trì chức năng cương dương thì nên thực hiện các biện pháp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường vì cả hai bệnh này đều có thể gây ra rối loạn cương dương.

Cần làm gì để cải thiện khả năng sinh sản?

Một số thực phẩm có thể cải thiện khả năng sinh sản. Ví dụ như quả bơ chứa magiê – chất có tác dụng tăng nồng độ testosterone.

Cà chua và cà rốt là những loại thực phẩm có thể làm tăng số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng.

Ngoài ra, nên duy trì một lối sống lành mạnh để tăng khả năng sinh sản.

Như đã nói ở trên, không hút thuốc lá, chỉ uống rượu một cách vừa phải, theo một chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục đều đặn đều là những điều rất quan trọng đối với sức khỏe dương vật.

Nước tiểu đổi màu có gì bất thường không?

Nước tiểu có thể thay đổi màu sắc tùy thuộc vào lượng nước trong cơ thể:

Nước tiểu không màu có nghĩa là cơ thể thừa nước.
Nước tiểu màu vàng nhạt có nghĩa là cơ thể đủ nước.
Nước tiểu màu vàng sậm hoặc nâu có nghĩa là cơ thể đang bị mất nước.

Một số màu sắc nhất định còn là dấu hiệu của vấn đề về sức khỏe cần lưu tâm.

Ví dụ, nước tiểu có màu hồng, lẫn máu, đục, màu xanh lục hoặc màu xanh lá có thể cho thấy bạn bị nhiễm trùng hoặc một vấn đề sức khỏe khác.

Cần đi khám ngay nếu gặp phải những thay đổi bất thường về màu sắc của nước tiểu.

Đi tiểu nhiều hơn bình thường có sao không?

Đi tiểu thường xuyên có thể là một dấu hiệu của:

Bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu
Bệnh tiểu đường
Viêm bàng quang kẽ

Nếu bạn đi tiểu nhiều hơn bình thường và nghi là có gì đó không ổn thì hãy đi khám bác sĩ. Đặc biệt cần đi khám ngay nếu còn có cảm giác nóng rát khi đi tiểu.

Dương vật có mùi là do đâu?

Vùng bẹn thường có mùi giống như mồ hôi vì đây là vị trí mà là mồ hôi thường tích tụ. Sau khi rửa thì mùi này sẽ hết.

Tuy nhiên, nếu có mùi hôi khó chịu thì có thể là dấu hiệu quả một trong các vấn đề như:

Nhiễm trùng đường tiết niệu
Nhiễm trùng nấm men
Viêm quy đầu
Bệnh lậu
Chlamydia

Nếu sau khi rửa mà vẫn không hết mùi thì hãy đi khám bác sĩ để chẩn đoán nguyên nhân

Dương vật bị đau hoặc bị viêm là do đâu?

Nếu dương vật bị đau hoặc bị viêm thì đây là dấu hiệu của một số vấn đề bất thường ở dương vật, gồm có:

Viêm quy đầu
Hẹp bao quy đầu, tình trạng không thể kéo bao quy đầu xuống khỏi phần đầu của dương vật
Ung thư dương vật - một dạng ung thư hiếm gặp nhưng nghiêm trọng

Bất kể là nguyên nhân nào thì đau và viêm đều là dấu hiệu bất thường nên cần đi khám càng sớm càng tốt để điều trị kịp thời.

Cần làm gì khi bị gãy dương vật?

Vì dương vật không có xương nên thuật ngữ “gãy dương vật” thường được dùng để chỉ sự cố mà lớp lót bên trong dương vật bị rách. Điều này thường xảy ra do quan hệ tình dục quá thô bạo.

Khi dương vật bị gãy thì sẽ chuyển màu tím đen và có tiếng lục cục bên trong. Đây là một sự cố cần can thiệp khẩn cấp.