Việc bổ sung collagen có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, từ tăng cường sức khỏe tim mạch, giảm đau khớp cho đến cải thiện làn da.
Collagen là gì?
Collagen là loại protein có nhiều nhất trong cơ thể. Nó là thành phần chính của các mô liên kết tạo nên một số bộ phận trong cơ thể, gồm có gân, dây chằng, da và cơ.
Collagen có nhiều chức năng quan trọng, gồm có tạo nên kết cấu cho làn da hay củng cố xương.
Trong vài năm trở lại đây, mọi người đã nhận thức được lợi ích của các loại thực phẩm chức năng hay viên uống bổ sung collagen mà hầu hết là collagen thủy phân, có nghĩa là collagen đã bị phá vỡ các mối liên kết phân tử để giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ hơn.
Ngoài các loại viên uống bổ sung ra thì còn có một số thực phẩm mà bạn có thể ăn hàng ngày để tăng lượng collagen, gồm có da heo hay nước hầm xương.
Việc bổ sung collagen có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, từ tăng cường sức khỏe tim mạch, giảm đau khớp cho đến cải thiện làn da.
Và dưới đây là 6 lợi ích đối với sức khỏe của việc bổ sung collagen mà cụ thể là bổ sung dưới dạng viên uống.
1. Tăng cường sức khỏe tim mạch
Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng việc dùng các sản phẩm bổ sung collagen có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch.
Collagen tạo nên cấu trúc cho các động mạch trong cơ thể, đây chính là các mạch vận chuyển máu từ trái tim đến khắp cơ thể. Do đó, nếu không có đủ collagen thì các động mạch sẽ trở nên mỏng manh, yếu ớt.
Điều này sẽ dẫn đến xơ vữa động mạch, một vấn đề khiến cho các động mạch bị thu hẹp. Xơ vữa động mạch sẽ dẫn đến nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Trong một nghiên cứu, 31 người trưởng thành khỏe mạnh được cho uống 16 gram collagen mỗi ngày trong vòng 6 tháng. Kết quả cuối cùng cho thấy độ cứng của động mạch đã giảm đi đáng kể so với trước khi bắt đầu uống collagen.
Ngoài ra, lượng HDL cholesterol (cholesterol tốt) cũng tăng trung bình 6%. HDL là một yếu tố quan trọng giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm cả xơ vữa động mạch.
2. Cải thiện làn da
Collagen là thành phần chính của làn da. Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp cho da khỏe, đàn hồi và căng mịn. Khi bắt đầu có tuổi, cơ thể sẽ sản sinh ra ít collagen hơn, khiến cho da bị khô và hình thành các nếp nhăn.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng peptide collagen hoặc các loại thực phẩm chức năng có chứa collagen giúp làm chậm quá trình lão hóa của da, giảm nếp nhăn và cải thiện tình trạng khô da.
Trong một nghiên cứu, những phụ nữ tham gia được dùng một loại viên uống có chứa 2,5 – 5g collagen trong 8 tuần thì thấy rằng da bớt khô hơn và độ đàn hồi của da cũng tăng đáng kể so với những người không sử dụng viên uống bổ sung.
Một nghiên cứu khác cũng cho thấy rằng ở những phụ nữ dùng viên bổ sung collagen hàng ngày trong 12 tuần thì quá trình cấp ẩm da tăng đáng kể và đồng thời độ sâu của các nếp nhăn cũng giảm hẳn so với nhóm không dùng collagen.
Các loại viên uống collagen có tác dụng giảm nếp nhăn là nhờ khả năng kích thích cơ thể tự sản sinh collagen tự nhiên.
Ngoài ra, việc bổ sung collagen còn thúc đẩy sự sản sinh các protein khác có lợi cho cấu trúc làn da, bao gồm cả elastin và fibrillin.
Còn nhiều thông tin khác cho rằng bổ sung collagen có tác dụng ngăn ngừa mụn trứng cá và các vấn đề về da khác nhưng đên nay điều này vẫn chưa được khoa học chứng minh.
3. Giảm đau khớp
Collagen giúp duy trì sự nguyên vẹn của sụn – lớp mô giống như cao su bảo vệ cho khớp.
Khi lượng collagen trong cơ thể giảm đi, nguy cơ mắc các bệnh về khớp xương như thoái hóa khớp sẽ tăng lên.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc dùng các sản phẩm bổ sung collagen giúp cải thiện các triệu chứng thoái hóa khớp và giảm đau khớp.
Trong một nghiên cứu, 73 vận động viên sau khi uống 10 gram collagen mỗi ngày trong 24 tuần thì thấy giảm đau khớp đáng kể cả khi vận động và khi nghỉ ngơi so với nhóm không bổ sung collagen.
Các nhà nghiên cứu cho rằng collagen trong viên uống bổ sung tích tụ lại trong sụn và kích thích các mô của cơ thể tự tạo ra collagen, nhờ đó mà có thể giảm viêm, hỗ trợ khớp tốt hơn và giảm đau.
Các chuyên gia khuyến nghị nếu muốn thử bổ sung collagen để giảm đau thì nên bắt đầu với liều 8 - 12g mỗi ngày.
4. Ngăn ngừa mất xương
Collagen là thành phần chủ yếu tạo nên cấu trúc và sự chắc khỏe của xương.
Khi collagen trong cơ thể giảm đi theo thời gian, cấu trúc xương cũng bị thoái hóa theo. Điều này dẫn đến các vấn đề như loãng xương – một tình trạng xảy ra do mật độ xương suy giảm và làm tăng nguy cơ gãy xương.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc dùng viên uống bổ sung collagen giúp ức chế sự phân hủy xương và ngăn ngừa chứng loãng xương.
Trong một nghiên cứu, một nhóm phụ nữ được cho uống bổ sung canxi kết hợp với 5g collagen hàng ngày trong 12 tháng trong khi một nhóm khác chỉ bổ sung canxi mà không có collagen.
Kết quả nghiên cứu cho thấy ở những phụ nữ bổ sung cả canxi và collagen, lượng protein thúc đẩy sự phân hủy xương giảm đáng kể so với những người chỉ bổ sung canxi.
Một nghiên cứu khác cũng cho ra kết quả tương tự ở 66 phụ nữ uống bổ sung 5g collagen mỗi ngày trong 12 tháng.
Những phụ nữ này có mật độ khoáng xương (BMD) tăng tới 7% so với những người không sử dụng collagen.
BMD là chỉ số đo lượng khoáng chất, ví dụ như canxi, có trong xương. Chỉ số BMD thấp có nghĩa là xương yếu và dễ bị bệnh loãng xương.
5. Tăng cường cơ
Khoảng 1 - 10% mô cơ trong cơ thể được cấu tạo từ collagen. Đây là loại protein cần thiết để giữ cho cơ luôn chắc khỏe và hoạt động hiệu quả.
Việc bổ sung collagen giúp tăng khối lượng cơ ở những người bị thiểu cơ (sarcopenia) – một vấn đề mất cơ xảy ra do lão hóa.
Các nhà khoa học đã chứng minh rằng việc sử dụng thực phẩm chức năng collagen giúp thúc đẩy quá trình tổng hợp các loại protein phát triển cơ bắp như creatine và kích thích tăng cơ sau khi tập luyện.
6. Các lợi ích đối với sức khỏe khác
Bên cạnh 5 lợi ích kể trên, các sản phẩm bổ sung collagen còn có các lợi ích khác đối với sức khỏe như:
- Giúp tóc và móng chắc khỏe: Uống bổ sung collagen giúp móng không bị giòn và ngoài ra còn kích thích tóc và móng mọc dài hơn.
- Tốt cho sức khỏe đường ruột: Nhiều chuyên gia y tế khuyên dùng các viên uống bổ sung collagen để điều trị vấn đề về tính thấm của ruột hay hội chứng rò rỉ ruột.
- Cải thiện sức khỏe não bộ: mặc dù chưa có nghiên cứu khoa học chứng minh nhưng nhiều người đã nhận thấy hiệu quả cải thiện tâm trạng và giảm các triệu chứng lo âu sau khi dùng viên bổ sung collagen.
- Giảm cân: nhiều người cho rằng việc uống bổ sung collagen giúp thúc đẩy giảm cân và đẩy nhanh tốc độ chuyển hóa cơ thể. Tuy nhiên, vẫn chưa có nghiên cứu nào chứng minh điều này.
Thực phẩm có chứa collagen
Collagen cũng có trong mô liên kết của động vật. Vì thế mà các loại thực phẩm như da gà, da lợn, thịt bò và cá là nguồn cung cấp collagen.
Collagen còn có trong ác loại thực phẩm có chứa gelatin như nước hầm xương. Gelatin là một loại protein có nguồn gốc từ collagen sau khi được nấu chín.
Tuy nhiên, các nghiên cứu vẫn đang tiếp tục được tiến hành để xác định xem việc ăn các loại thực phẩm giàu collagen có thực sự giúp tăng lượng collagen trong cơ thể giống như thực phẩm chức năng bổ sung collagen hay không bởi collagen trong thức ăn sau khi vào cơ thể sẽ được enzyme tiêu hóa phân hủy thành các axit amin và peptide riêng lẻ. Trong khi đó, collagen trong các loại viên uống đã bị thủy phân hay nói cách khác là phá vỡ liên kết phân tử nên được cơ thể hấp thụ hiệu quả hơn collagen trong thực phẩm.
Tác dụng phụ của collagen
Cho đến thời điểm hiện tại, việc dùng các sản phẩm bổ sung collagen vẫn chưa cho thấy rủi ro nào đáng kể. Tuy nhiên, một số sản phẩm lại chứa thành phần có nguồn gốc từ các loại thực phẩm gây dị ứng phổ biến như cá, động vật có vỏ và trứng. Người bị dị ứng với những loại thực phẩm này nên tránh các sản phẩm bổ sung collagen có chứa thành phần như vậy để không xảy ra vấn đề không mong muốn.
Một số người phản ánh rằng các viên uống collagen để lại mùi vị khó chịu trong miệng và đôi khi các sản phẩm này còn gây ra tác dụng phụ về tiêu hóa như cảm giác đầy bụng và ợ nóng.
Tuy nhiên, nhìn chung thì những các sản phẩm bổ sung collagen đều an toàn cho hầu hết người dùng.