Có rất nhiều loại thực phẩm chức năng giúp tăng cường testosterone, chẳng hạn như axit D-aspartic, kẽm, DHEA, bạch tật lê, vitamin D...
Testosterone là một loại hormone cần thiết ở cả nam giới và phụ nữ nhưng có vai trò đặc biệt quan trọng đối với nam giới. Lượng testosterone ở nam giới cũng cao hơn so với phụ nữ.
Testosterone ảnh hưởng đến sự phát triển, sức khỏe tình dục, khả năng sinh sản, khối lượng cơ, sự tích mỡ và nhiều khía cạnh khác của sức khỏe nam giới.
Lượng testosterone trong cơ thể nam giới sẽ giảm dần khi có tuổi. Một số thói quen sinh hoạt và tình trạng sức khỏe cũng tác động đến lượng testosterone.
Một phương pháp để điều trị tình trạng testosterone thấp là liệu pháp thay thế testosterone. Ngoài ra cũng có thể cải thiện tình trạng này bằng cách dùng thực phẩm chức năng.
Các loại thực phẩm chức năng này thường có tác dụng trực tiếp tăng lượng testosterone và các hormone liên quan hoặc ngăn cơ thể chuyển đổi testosterone thành estrogen.
Dưới đây là 8 loại thực phẩm chức năng giúp tăng testosterone hiệu quả nhất.
1. Axit D-aspartic
Axit D-aspartic là một loại axit amin tự nhiên có thể làm tăng lượng testosterone trong cơ thể.
Nghiên cứu cho thấy rằng axit amin này có cơ chế hoạt động chủ yếu là làm tăng hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone tạo hoàng thể (luteinizing hormone - LH). Hormone LH kích thích tế bào Leydig trong tinh hoàn tạo ra nhiều testosterone hơn.
Một nghiên cứu cho thấy rằng uống bổ sung axit D-aspartic trong 12 ngày giúp thúc đẩy sự sản xuất hormone LH và testosterone. Axit D-aspartic còn tăng cường sự lưu thông LH và testosterone trong cơ thể.
Loại axit amin này còn có lợi cho chất lượng và sự sản xuất tinh trùng.
Một nghiên cứu đã cho những nam giới có số lượng tinh trùng thấp uống axit D-aspartic trong trong 90 ngày. Sau 90 ngày, số lượng tinh trùng đã tăng gấp đôi, từ 8,2 triệu lên 16,5 triệu tinh trùng trên mỗi ml tinh dịch.
Trong một nghiên cứu khác vào năm 2013, những nam giới tập thể thao có mức testosterone bình thường đã được yêu cầu nâng tạ đều đặn trong 28 ngày. Những người này được chia làm hai nhóm, một nhóm uống 3 gram axit D-aspartic mỗi ngày trong khi nhóm còn lại không uống.
Tất cả những người tham gia đều nhận thấy sự cải thiện về sức mạnh và khối lượng cơ nhưng không ai trong nhóm uống axit D-aspartic tăng nồng độ testosterone.
Một nghiên cứu vào năm 2017 cũng cho thấy rằng axit D-aspartic không có tác dụng tăng testosterone cũng như là hiệu suất tập luyện các bài tập kháng lực.
Nghiên cứu được công bố vào năm 2020 cho thấy rằng uống 3 gram axit D-aspartic không tác động đến mức testosterone ở người và việc uống 6 gram axit D-aspartic mỗi ngày thậm chí còn làm sụt giảm mức testosterone.
Nhìn chung, các nghiên cứu về tác dụng của axit D-aspartic đối với tình trạng testosterone thấp hay suy giảm chức năng tình dục vẫn chưa cho kết quả thống nhất.
Tóm tắt: Axit D-aspartic có tác dụng làm tăng nồng độ một số hormone kích thích sản xuất testosterone.
2. Vitamin D
Vitamin D là một loại vitamin tan trong chất béo mà cơ thể tự tổng hợp khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Những người ít tiếp xúc với nắng có thể bị thiếu vitamin D.
Ở dạng hoạt động, vitamin D có chức năng như một hormone steroid trong cơ thể và rất cần thiết cho chức năng tình dục của nam giới.
Tăng lượng vitamin D có thể giúp tăng testosterone và cải thiện các vấn đề liên quan đến testosterone thấp, chẳng hạn như chất lượng tinh trùng.
Một nghiên cứu đã phát hiện ra mối liên hệ giữa tình trạng thiếu vitamin D và testosterone thấp. Khi những người tham gia ra nắng nhiều hơn vào mùa hè, lượng vitamin D và testosterone đều tăng.
Trong một nghiên cứu kéo dài một năm, 65 nam giới đã được chia thành 2 nhóm, một nhóm uống 3.300 IU vitamin D mỗi ngày trong khi nhóm còn lại không uống. Nồng độ vitamin D của nhóm uống bổ sung đã tăng gấp đôi và testosterone tăng khoảng 20%, từ 10,7 nmol/L lên 13,4 nmol/L.
Có 3 cách để tăng cường vitamin D cho cơ thể, đó là tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiều hơn, ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin D hoặc uống bổ sung 3.000 IU vitamin D3 mỗi ngày.
Tóm tắt: Vitamin D là một loại vitamin quan trọng có thể giúp tăng testosterone, đặc biệt là ở những người thiếu vitamin D.
3. Bạch tật lê
Bạch tật lê (Tribulus terrestris) là một loại thảo dược đã được sử dụng trong y học cổ truyền từ hàng trăm năm trước. Một số nghiên cứu khoa học đã nghiên cứu tác động của loại thảo dược này đến lượng testosterone trong cơ thể và chức năng tình dục.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng bạch tật lê có thể làm tăng testosterone ở động vật nhưng lại có vẻ như không có tác dụng ở người.
Tuy nhiên, một số bằng chứng cho thấy rằng loại thảo dược này có thể tăng cường chức năng và ham muốn tình dục ở cả nam giới và phụ nữ.
Tóm tắt: Bạch tật lê có thể giúp tăng cường chức năng và ham muốn tình dục nhưng dường như không có tác dụng làm tăng testosterone.
4. Cỏ cà ri
Cỏ cà ri (fenugreek) cũng là một loại thảo dược có tác dụng tăng testosterone.
Trong một nghiên cứu đánh giá tác động của cỏ cà ri đến chức năng tình dục và chất lượng cuộc sống, các nhà nghiên cứu đã cho 60 nam giới khỏe mạnh trong độ tuổi từ 25 - 52 uống 600 mg cỏ cà ri hoặc giả dược mỗi ngày trong vòng 6 tuần.
Những người trong nhóm uống cỏ cà ri cho biết họ nhận thấy sức khỏe có sự cải thiện.
Một bản đánh giá tài liệu vào năm 2020 đã kết luận rằng chiết xuất cỏ cà ri có thể tăng testosterone.
Tóm tắt: Cỏ cà ri có thể giúp tăng testosterone và chức năng tình dục ở cả nam giới có mức testosterone bình thường và testosterone thấp.
5. Gừng
Gừng là một loại gia vị phổ biến trong nhiều món ăn và cũng là một vị thuốc được dùng trong y học trong suốt nhiều thế kỷ.
Gừng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, chẳng hạn như giảm viêm và giảm cholesterol. Một nghiên cứu được thực hiện trên chuột cho thấy rằng gừng còn giúp tăng cường testosterone.
Một số nghiên cứu khác trên chuột cũng đã phát hiện ra rằng gừng có tác động tích cực đến mức testosterone và chức năng tình dục. Trong một nghiên cứu kéo dài 30 ngày, các nhà khoa học nhận thấy gừng làm tăng testosterone và hormone LH ở những con chuột mắc bệnh tiểu đường.
Trong một nghiên cứu, nồng độ testosterone của những con chuột được cho ăn thức ăn trộn bột gừng đã tăng gần gấp đôi. Một nhóm nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng mức testosterone tăng nhiều hơn khi họ cho chuột ăn gấp đôi lượng gừng.
Trong một nghiên cứu được thực hiện trên người, 75 nam giới bị vô sinh được cho uống thực phẩm chức năng chứa chiết xuất gừng hàng ngày. Sau 3 tháng, nồng độ testosterone đã tăng 17% trong khi nồng độ hormone LH tăng gần gấp đôi so với ban đầu.
Khi kiểm tra sức khỏe của tinh trùng, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy có sự cải thiện, ví dụ số lượng tinh trùng tăng 16%.
Cần nghiên cứu thêm về lợi ích của gừng đối với mức testosterone trong cơ thể người. Tuy nhiên, gừng rất an toàn và mang lại nhiều lợi ích khác cho sức khỏe.
Tóm tắt: Gừng có thể làm tăng testosterone và số lượng tinh trùng ở nam giới bị vô sinh. Tuy nhiên, cần thêm các nghiên cứu về tác dụng của gừng ở người khỏe mạnh.
6. DHEA
Dehydroepiandrosterone (DHEA) là một loại hormone được sản xuất chủ yếu bởi tuyến thượng thận, có vai trò kiểm soát mức testosterone và estrogen. Thực phẩm chức năng bổ sung DHEA - một loại steroid đồng hóa – được nhiều nam giới sử dụng để tăng cường testosterone.
Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng bổ sung DHEA có thể giúp tăng testosterone, đặc biệt là ở nam giới có tuổi.
Tuy nhiên, cũng giống như hầu hết các loại thực phẩm chức năng khác, các kết quả nghiên cứu vẫn chưa đồng nhất. Nhiều nghiên cứu không nhận thấy bất cứ thay đổi nào về mức testosterone sau khi uống DHEA.
Mặc dù còn chưa rõ DHEA có tác động ra sao đến mức testosterone và hiệu suất hoạt động thể chất nhưng DHEA bị cấm sử dụng trong nhiều môn thể thao chuyên nghiệp.
Cũng như một số loại thực phẩm chức năng khác, bổ sung DHEA có thể có lợi cho những người có nồng độ DHEA hoặc testosterone thấp.
Tóm tắt: Mặc dù DHEA là một trong những loại thực phẩm chức năng được sử dụng nhiều để tăng cường testosterone nhưng vẫn cần phải được nghiên cứu thêm.
7. Kẽm
Kẽm là một khoáng chất thiết yếu tham gia vào hơn 100 phản ứng hóa học trong cơ thể.
Nghiên cứu đã tìm ra mối liên hệ giữa kẽm và chức năng tình dục của nam giới, bao gồm cả mức testosterone. Các tác giả của một bản đánh giá tài liệu vào năm 2018 đã kết luận rằng thiếu kẽm có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tình dục và khả năng sinh sản của nam giới.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống 220 mg kẽm sulfat (zinc sulfate) hai lần một ngày trong 1 – 4 tháng giúp cải thiện mức testosterone và tình trạng vô sinh ở nam giới.
Tóm tắt: Uống bổ sung kẽm sẽ có ích cho những người bị thiếu kẽm và testosterone thấp.
8. Nhân sâm Ấn Độ
Nhân sâm Ấn Độ (Ashwagandha hay Withania somnifera) là một loại thảo dược được sử dụng trong y học cổ truyền.
Nhân sâm Ấn Độ có tác dụng giúp cơ thể kiểm soát căng thẳng và lo âu. Điều này giúp làm giảm hormone stress cortisol và nhờ đó tăng testosterone.
Một nghiên cứu đã đánh giá lợi ích của loại thảo dược này đối với chất lượng tinh trùng ở nam giới bị vô sinh. Sau khi uống 5 gram nhân sâm Ấn Độ mỗi ngày trong vòng 3 tháng, nồng độ testosterone của những người tham gia đã tăng 10 – 22%.
Một nghiên cứu khác cho thấy nhân sâm Ấn Độ giúp tăng hiệu suất thể thao, sức mạnh, giảm mỡ thừa và đồng thời tăng lượng testosterone.
Tóm tắt: Nghiên cứu cho thấy nhân sâm Ấn Độ có tác dụng tăng testosterone, cũng như là cải thiện chức năng tình dục và giảm tỷ lệ mỡ trong cơ thể.
Tóm tắt bài viết
Testosterone có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe tình dục và tỷ lệ thành phần cơ thể.
Có rất nhiều loại thực phẩm chức năng giúp tăng cường testosterone nhưng chỉ một số ít trong đó đã được nghiên cứu chứng minh.
Hầu hết các loại thực phẩm chức năng này đều mang lại hiệu quả rõ rệt nhất ở những người có vấn đề về khả năng sinh sản hoặc testosterone thấp.
Một số sản phẩm cũng có lợi cho những người tập luyện nặng hoặc những người đang ăn kiêng vì hoạt động thể chất cường độ cao và việc ăn uống bị hạn chế có thể làm giảm testosterone.
Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa để kiểm chứng hiệu quả và tính an toàn về lâu dài của các loại thực phẩm chức năng này.