Virus quai bị
- Hình cầu, cấu tạo giống virus cúm, nhưng kích thước to hơn: 150 nanômet.
- Nuôi trên phôi gà đã ấp 7-8 ngày; phát hiện virus bằng phản ứng NKHC.
- Virus có sức chịu đựng tốt hơn virus cúm. ở nhiệt độ buồng virus sống được vài ngày, vì vậy có thể lây gián tiếp qua đồ dùng: đũa, thìa, đồ chơi trẻ em v.v..
- Chỉ có một típ kháng nguyên không biến đổi.
Khả năng gây bệnh
- Lây theo đường hô hấp và tiêu hóa, thời gian nung bệnh: 2-3 tuần.
- Virus quai bị gây ra các vụ dịch viêm tuyến mang tai cấp trong các tập thể thanh thiếu niên hoặc trẻ em: trường học, quân đội, xí nghiệp, vườn trẻ v.v..
- Ngoài biểu hiện lâm sàng điển hình là viêm tuyến mang tai, còn có các biểu hiện khác: viêm tuyến dưới hàm, tuyến dưới lưỡi, viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng, viêm tụy cấp, viêm màng não nước trong, viêm não (rất nặng, tuy hiếm).
- Đáng chú ý là : viêm tuyến sinh dục có thể dẫn đến mất khả năng sinh đẻ.
- Miễn dịch: Sau khi khỏi bệnh, miễn dịch lâu bền, có những trường hợp tái phát, nhưng hiếm.
Chẩn đoán
- Bệnh quai bị điển hình thì quá rõ về lâm sàng. Vì vậy chỉ làm xét nghiệm những ca không điển hình ( ví dụ: viêm màng não,…).
- Phân lập virus: Lấy bệnh phẩm (nước bọt, DNT…) xử lý và tiêm vào phôi gà.
- Phát hiện VR bằng phản ứng NKHC, xác định bằng P/ư NNKHC.
- Chẩn đoán huyết thanh
Phòng bệnh và điều trị
Phòng:
Có hai loại vacxin
- Vacxin tiêm trong da một lần, liều 0,1ml cho bất cứ tuổi nào, có thể gây miễn dịch nhiều năm. Miễn dịch bắt đầu xuất hiện khoảng 3 tuần sau khi tiêm. Chỉ định tiêm khi bắt đầu có dịch.
- Vacxin đường uống: rỏ vào miệng 1-2 giọt. Chỉ định giống như trên.
Điều trị:
- Bất động phòng biến chứng.
- An thần + thuốc tăng miễn dịch.
Nguồn: Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn