Cách điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y

1 năm trước 33

Nhiều bệnh nhân lựa chọn điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y bởi có độ an toàn cao. Thuốc đông y ít gây hại cho các cơ quan gan thận ngay cả khi sử dụng dài ngày. Ngoài làm giảm các triệu chứng đau nhức, sưng viêm thì điều trị bằng đông y còn giúp tăng cường lưu thông máu và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Quốc dược Phục cốt khang là bài thuốc sở hữu nhiều ưu điểm ĐẦU TIÊN và DUY NHẤT về công thức, thành phần trong điều trị bệnh xương khớp tại Việt Nam. [Tìm hiểu ngay]

Quan niệm đông y về bệnh viêm cột sống dính khớp

Viêm cột sống dính khớp là thuật ngữ đề cập tới một tình trạng viêm mạn tính. Biểu hiện đặc trưng nhất của bệnh là vôi hóa cột sống. Theo thời gian có thể gây dính khớp và khiến cho cột sống mất khả năng di động. Cuối cùng có thể dẫn tới hậu quả là tư thế bất thường. Nếu bệnh tác động đến các xương sườn thì có thể khiến bệnh nhân khó thở sâu.

Theo quan niệm đông y, gốc của bệnh viêm cột sống dính khớp là do thận cập đốc mạch hư suy, phong hàn thấp nhiệt, khí huyết bất túc. Kèm theo đó là ngoại tà xâm nhập sẽ khiến cho kinh lạc trở trệ và không thông tất thống.

Không chỉ kinh lạc mà gốc của bệnh ở tạng thận còn có sự liên quan mật thiết với đốc mạch và túc thái dương kinh. Khi điều trị cần căn cứ vào tà khí mà cơ thể bị. Cụ thể như sau:

Ngoại cảm hàn thấp thì ưa ôn tán
Khí trệ uất trở thì ưa lý khí sơ đạo
Thấp nhiệt thì ưa thanh hóa
Huyết ứ thì lý khí hóa ứ

Bệnh viêm cột sống dính khớp tiến triển lâu ngày khiến cho thận và đốc mạch bị hư tổn nặng, tạng khí thất điều. Lúc này cần lấy hư chứng làm chủ rồi căn cứ vào cơ địa của bệnh nhân để dùng phép bổ cho phù hợp. Tinh khí tổn thương thì cần bồi bổ nguyên khí, khí huyết tổn thương thì bổ khí huyết.

Ngoài ra điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y còn cần chú ý vào các chứng đàm trở, thủy đình, hỏa kết, khí trệ… Tùy vào các chứng mà hòa giải, kết hợp với bổ thận cố đốc để tăng cường chính khí.

chữa viêm cột sống dính khớp theo đông y

Điều trị bằng đông y ngoài giúp làm giảm đau nhức và khắc phục các triệu chứng đi kèm thì còn hỗ trợ làm giảm mệt mỏi, bồi bổ ngũ tạng, tăng lưu thông khí huyết. Vì vậy hiện nay, bên cạnh việc điều trị y tế thì nhiều người bệnh đã lựa chọn các cách trị đông y để khắc phục triệu chứng, nâng cao sức khỏe và hỗ trợ kiểm soát diễn tiến của bệnh.

Cách điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y dễ áp dụng

Như đã đề cập, có rất nhiều cách chữa viêm cột sống dính khớp bằng đông y. Bao gồm cả các bài thuốc uống, thuốc đắp, cứu ngải, châm cứu hay xoa bóp bấm huyệt. Tuy nhiên cần dựa vào từng thể bệnh để lựa chọn bài thuốc và kỹ thuật điều trị phù hợp.

Dưới đây là một số cách điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y được áp dụng phổ biến:

1. Điều trị viêm cột sống dính khớp thể thấp nhiệt trở lạc bằng đông y

Ở thể bệnh này, người bệnh thường gặp phải các triệu chứng lưng eo và cột sống đau cứng. Vận động bị hạn chế. Các khớp thậm chí có thể bị sưng đau. Miệng thường đắng, ngực sườn đầy tức, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng dày, tiểu tiện vàng đỏ, mạch hoạt sát.

Để điều trị viêm cột sống dính khớp thể thấp nhiệt trở lạc cần áp dụng phương pháp lợi thấp thông lạc và thanh nhiệt giải độc. Bài thuốc Tứ diệu tán hợp tuyên tý thang gia giảm có thể đáp ứng. Dưới đây là thông tin về bài thuốc:

– Chuẩn bị:

12g hoàng bá, 9g ngưu tất, 9g chi tử, 30g lão quán thảo, 30g ý dĩ nhân, 15g hoạt thạch, 15g thương truật, 9g phòng kỷ, 9g pháp bán hạ, 15g bạch truật, 9g liên kiều và 15g tằm sa.

– Gia giảm:

Trường hợp tiểu tiện ngắn đỏ, không lợi, lưỡi đỏ, mạch hoạt sác thì gia thêm 9g trạch tả và 6g thông thảo để thanh nhiệt, lợi niệu và trừ thấp.
Nếu thấp nhiệt uẩn kết lâu ngày, âm dịch bị hư tổn thì gia thêm 15g tảo liên thảo, 15g trinh nữ tử và 15g thạch hộc để dưỡng âm sinh tân.
Trường hợp bị đau lâu ngày thì gia thêm 30g mộc qua, 15g đỗ trọng và 12g ngưu tất để cường cốt trừ thấp.
Nếu có biểu hiện nhiệt rõ ràng thì gia thêm 30g bạch hoa xà, 30g thanh phong đằng, 30g nhẫn đông đằng và 15g thổ phục linh để thanh nhiệt và trừ phong thấp.

2. Bài thuốc đông y chữa viêm cột sống dính khớp thể thấp hàn tê trở

Bệnh viêm cột sống dính khớp thể thấp hàn tê trở đặc trưng bởi các triệu chứng lưng eo và cột sống đau nhức. Cơn đau thường lan rộng lên cả vùng cổ gáy. Kèm theo đó là tình trạng co cứng. Thậm chí là có sưng viêm và vận động khó khăn.

Bệnh ở thể này chịu ảnh hưởng nhiều từ yếu tố thời tiết. Thời tiết âm u ẩm thấp và mưa nhiều thì sẽ bị đau nhức nặng. Còn thời tiết ấm áp thì cơn đau thường có xu hướng giảm. Người bệnh bị sợ lạnh, nửa thân dưới lạnh, chất lưỡi đạm, rêu lưỡi mỏng trắng dày.

thuốc đông y chữa viêm cột sống dính khớp

Để điều trị bệnh cần áp dụng giải pháp ôn kinh thông lạc và tán hàn trừ thấp. Trong trường hợp này, bài thuốc Quyên tý thang hợp thận chiêu thang gia giảm có thể đáp ứng tốt. Thông tin về bài thuốc cụ thể như sau:

– Chuẩn bị:

15g khương hoạt, 15g chích hoàng kỳ, 15g khương hoàng, 15g phục linh, 15g đỗ trọng, 9g can khương, 9g ngưu tất, 15g độc hoạt, 15g bạch thược, 15g bạch truật, 15g tục đoạn, 10g tửu đương quy, 9g phòng phong, 15g tang ký sinh và 15g quế chi.

– Gia giảm:

Trường hợp bệnh thiên về hàn tà thì gia thêm 12g phụ tử, 3g chế xuyên ô và 3g tế tân để tán hàn chỉ thống.
Trường hợp bệnh thiên về thấp tà, các khớp bị cứng và đau nhiều, rêu lưỡi dày dính thì gia thêm 15g thương truật và 30g ý dĩ nhân để khu phong trừ thấp.
Nếu bị đau cột sống và cổ vai gáy nhiều thì gia thêm 30g cát căn để thư cân chỉ thống.

3. Điều trị viêm cột sống dính khớp thể thận hư đốc suy bằng đông y

Triệu chứng điển hình của thể bệnh này là vùng lưng eo, cột sống và cổ gáy bị đau mỏi, đau lạnh, thiện án, thích ấm. Lúc mệt hay gặp lạnh thì đau tăng và khớp bị cứng. Lúc này việc co duỗi khớp khó khăn, chân gối bị đau mỏi vô lực, teo cơ.

Người bệnh có biểu hiện sợ lạnh, các chi cũng thường lạnh. Kèm theo đó là các dấu hiệu tiểu tiện trong dài, đại tiện nát, lưỡi đạm, rêu lưỡi trắng mỏng. Bắt mạch cho kết quả mạch trầm tế nhược.

Điều trị viêm cột sống dính khớp thể thận hư đốc suy cần áp dụng pháp trị trừ tê thông lạc và ôn thận bổ đốc. Bài thuốc Thanh nga hoàn hợp độc hoạt ký sinh thang gia giảm có thể đáp ứng trong trường hợp này. Cụ thể như sau:

– Chuẩn bị:

15g đỗ trọng, 15g thục địa, 15g độc hoạt, 15g bạch thược, 15g tần giao, 9g ngưu tất, 6g xuyên khung, 1.5g nhục quế, 9g đào nhân, 15g phòng phong, 15g phục linh, 15g bổ cốt chỉ, 15g tang ký sinh và 3g tế tân.

– Gia giảm:

Trường hợp bị dương hư sợ lạnh chi lạnh, chân gối đau mỏi thì gia thêm 15g ba kích và 15g quế chi để ôn dương thông mạch.
Nếu đốc mạch hư rộng, lưng eo đau mỏi nhiều, vô lực thì gia thêm 15g tục đoạn, 15g thỏ ty tử và 12g lộc giao giác để cố đốc cường eo.
Trường hợp huyết ứ nặng và đau nhiều thì gia thêm 30g kê huyết đằng, 9g hồng hoa, 9g đào nhân và 2g thủy điệt để hoạt huyết khứ ứ.

4. Thuốc đông y trị viêm cột sống dính khớp thể can thận âm ư

Bệnh viêm cột sống dính khớp thể can thận âm hư khiến lưng eo và cột sống đau mỏi kèm theo chi dưới bị đau nhiều. Việc di chuyển của người bệnh bị hạn chế, co duỗi không lợi do xương khớp cứng, tứ chi yếu và cơ teo.

Ngoài ra, 2 mắt của người bệnh còn bị khô và đau ngứa. Người bệnh dễ bị sút cân, họng khô miệng khát, tự hãn ù tai, chóng mặt đau đầu. Kèm theo đó là các tình trạng tâm phiền thất miên, ngũ tâm phiền nhiệt, sắc mặt đỏ. Lưỡi đỏ, rêu lưỡi mỏng ít vàng, mạch huyền tế sác.

chữa viêm cột sống dính khớp bằng đông y

Điều trị bệnh ở thể này cần áp dụng pháp trị thông lạc chỉ thống và bổ ích can thận. Bài thuốc Đương quy địa hoàng hoàn hợp hổ tiềm hoàn gia giảm có thể đáp ứng tốt. Thông tin về bài thuốc cụ thể như sau:

– Chuẩn bị:

9g đương quy, 15g thục địa, 9g tri mẫu, 9g miết giáp, 9g ngưu tất, 15g bạch thược, 15g đỗ trọng, 12g sơn dược và 12g sơn thù du.

– Gia giảm:

Trường hợp xương khớp bị đau nhiều, ngày đau nhẹ đêm đau nặng, lưỡi tím tối hay có ban đỏ thì gia thêm 9g đào nhân, 30g kê huyết đằng và 9g vương bất lưu hành để dưỡng huyết hoạt huyết.
Trường hợp âm hư hỏa vượng thì cần gia thêm 15g thiên hoa phấn, 9g thanh hao và 9g đan bì để thanh hư nhiệt.
Trường hợp kèm dương hư thì gia thêm 1.5g nhục quế, 15g tang ký sinh và 30g xương chó để ôn thận dương.

5. Chữa viêm cột sống dính khớp thể huyết ứ trở lạc theo đông y

Bệnh viêm cột sống dính khớp thể huyết ứ trở lạc khiến cho lưng eo bị đau kịch liệt. Tuy nhiên trong trường hợp này vị trí đau nhức thường cố định. Người bệnh gặp khó khăn khi cử động.

Cơn đau thường nghiêm trọng hơn vào ban đêm. Đôi khi phải xuống giường để vận động 1 lúc mới có thể đi ngủ được. Khi ngủ dậy thì toàn thân co cứng rõ rệt, xương khớp có thể bị biến dạng. Lưỡi xám hoặc có điểm huyết ứ, rêu lưỡi mỏng trắng.

Ở thể bệnh này cần áp dụng phép trị thông lạc chỉ thống kết hợp với hoạt huyết hóa ứ. Bài thuốc Thân thống trục ứ thang gia giảm có thể đáp ứng. Thông tin về bài thuốc cụ thể như sau:

– Chuẩn bị:

6g thổ miết trùng, 9g đào nhân, 9g địa long, 9g hương phụ, 15g tần giáo, 9g trạch lan, 9g hồng hoa, 9g ngưu tất, 15g đan sâm, 15g khương hoạt, 6g cam thảo, 9g phù hương, 9g xuyên khung và 15g độc hoạt.

– Gia giảm:

Trường hợp hàn tà nặng thì gia thêm 3g tế tân, 9g can khương và 3g chế xuyên ô để tán hàn chỉ thống.
Trường hợp bị hư suy rõ rệt thì gia thêm các vị thuốc bổ thận có tác dụng trừ ứ. Có thể thêm 15g thục địa, 6g miết giáp và 15g tần giao.

6. Châm cứu điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y

Châm cứu cũng là một giải pháp điều trị đông y có thể áp dụng khi bị viêm cột sống dính khớp. Tuy nhiên cũng giống như các bài thuốc, cần căn cứ vào từng thể bệnh cụ thể để thực hiện châm cứu với các huyệt vị phù hợp.

Dưới đây là các huyệt vị cần châm cứu khi bị viêm cột sống dính khớp:

Hàn thấp chứng: Cần châm vào các huyệt phong trì, can du, thận du, cách du, yêu đương quan và đại chùy.
Ứ huyết chứng: Cần châm vào các huyệt thận du, can du, đại chùy, phong trì, dương lăng tuyền, hoàn khiêu và tam âm giao.
Thận hư đốc rỗng hình: Cần thực hiện châm cứu với các huyệt thận du, can du, cách du, tam âm giao, âm lăng tuyền, quan nguyên và ủy trung.
Nhiệt thấp chứng: Cần thực hiện châm cứu vào các huyệt phong trì, yêu dương quan, đại chùy, hoàn khiêu, hợp cốc và can du.
Can thận âm hư hình: Cần thực hiện châm cứu với các huyệt tam âm giao, can du, thận du, đại chùy, quan nguyên và thái xung.
Lưu ý: Hư chứng dùng phép bổ còn thực chứng dùng phép tả.

7. Cứu ngải chữa viêm cột sống dính khớp theo đông y

Cứu là một trong những phương pháp điều trị bệnh được dùng phổ biến trong đông y. Kỹ thuật này sử dụng sức nóng để tác động đến các huyệt thích hợp. Từ đó kích thích phản ứng của cơ thể nhằm phòng và trị bệnh.

Sở dĩ gọi là cứu ngải bởi kỹ thuật này thường dùng lá ngải cứu khô rồi chế thành ngải nhung. Sau đó làm mồi ngải hay điếu ngải rồi mới tiến hành thực hiện. Cách này giúp làm giảm đau, giãn cơ rất hiệu quả. Đặc biệt đáp ứng tốt với trường hợp bị viêm cột sống dính khớp ở thể hàn.

Có thể áp dụng 2 cách sau:

Cách 1: Cứu ngải đơn thuần vào các huyệt mệnh môn và a thị huyệt khoảng 1 – 2 lần/ ngày. Thực hiện đủ 10 lần tương đương với 1 liệu trình.
Cách 2: Chuẩn bị 60g kinh giới, 60g phòng phong, 60g phù hương, 60g một dược, 60g bạch hồ tiêu và 500g ngải cứu. Các vị thuốc này đem trộn đều rồi chia thành 20 phần. Mỗi lần dùng lấy 1 phần thuốc đem cuốn thành điếu ngải và tiến hành cứu. Mỗi lần cứu khoảng 40 – 50 phút. Thực hiện 20 lần tương đương với 1 liệu trình.

8. Xoa bóp bấm huyệt điều trị viêm cột sống dính khớp

Xoa bóp, bấm huyệt là những kỹ thuật cơ bản được áp dụng phổ biến trong điều trị các bệnh lý xương khớp. Khi bị viêm cột sống dính khớp, người bệnh cũng có thể áp dụng giải pháp này để kiểm soát tốt hơn triệu chứng.

Để giải pháp xoa bóp, bấm huyệt phát huy tốt tác dụng thì cần phải thực hiện đúng kỹ thuật. Tốt nhất nên tìm đến kỹ thuật viên hay các lương y có tay nghề cao để được giúp đỡ.

Xoa bóp bấm huyệt điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y được thực hiện như sau:

Người bệnh nằm sấp xuống giường, 2 tay thả lỏng, úp phía sau lưng theo đường cột sống.
Kỹ thuật viên sẽ tiến hành xoa bóp vùng lưng dọc theo đường cột sống. Bắt đầu từ 2 bên vai dần xuống dưới vùng thắt lưng. Cần xoa bóp cho tới khi vùng da nóng lên. Có thể sử dụng tinh dầu để nâng cao tính hiệu quả.
Dùng 2 đầu ngón tay cái để ấn vào các huyệt thận du và dương lăng tuyền. Tác dụng lực tay từ nhẹ đến mạnh. Mỗi lần bấm huyệt kéo dài từ 2 – 3 phút.

Lưu ý khi điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y

Điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y có độ an toàn cao và phù hợp với nhiều đối tượng. Nhưng để nhận được kết quả điều trị tốt và hạn chế rủi ro phát sinh thì người bệnh vẫn cần cẩn trọng khi áp dụng.

Dưới đây là một số vấn đề cần đặc biệt lưu ý:

Điều trị viêm cột sống dính khớp theo đông y sẽ có hiệu quả chậm hơn việc dùng thuốc tây và điều trị y tế. Chính vì vậy khi áp dụng thì người bệnh cần kiên trì và nghiêm túc tuân thủ chỉ dẫn của thầy thuốc.
Điều trị bằng đông y chỉ giúp cải thiện triệu chứng và ngăn chặn diễn tiến xấu của bệnh. Giải pháp này không giúp loại bỏ bệnh 1 cách triệt để. Người bệnh nên thăm khám và kết hợp điều trị theo phác đồ, nhất là khi bệnh tiến triển nặng nề.
Thận trọng khi lựa chọn các phòng khám đông y để thăm khám và điều trị. Điều này giúp hạn chế tình trạng xác định bệnh không đúng, dược liệu, vị thuốc không đảm bảo chất lượng.
Không nên dùng đồng thời thuốc đông y cùng với thuốc tây và các viên uống hỗ trợ. Trong trường hợp muốn kết hợp để nâng cao hiệu quả điều trị thì cần nhận tham vấn y khoa để dự phòng tương tác.
Thuốc đông y mặc dù khá an toàn nhưng vẫn có thể gây ra một số tác dụng ngoại ý. Trường hợp bị đau bụng, tiêu chảy, táo bón, phát ban… khi uống thuốc đông y thì người bệnh cần ngừng ngay. Đồng thời tìm đến bác sĩ nếu các triệu chứng trên trở nên nghiêm trọng.
Bên cạnh điều trị bằng đông y, cần kết hợp với ăn uống điều độ và nghỉ ngơi hợp lý. Đồng thời thay đổi các tư thế xấu, dành thời gian cho các hoạt động thể chất phù hợp.

Bài viết đã phân tích cách điều trị viêm cột sống dính khớp bằng đông y. Đây là giải pháp an toàn, dễ áp dụng nhưng có tác dụng chậm và hiệu quả vẫn còn nhiều hạn chế. Tốt nhất người bệnh nên thăm khám và kết hợp điều trị y tế để kiểm soát diễn tiến của bệnh toàn diện hơn.