Khi bị nhiễm virus herpes simplex, đặc biệt là virus herpes simplex loại 1 (HSV-1) thì triệu chứng chính là nổi mụn nước ở xung quanh hoặc trên môi. Virus có thể tồn tại trong cơ thể ở trạng thái không hoạt động nhưng một khi nó được kích hoạt thì sẽ gây ra triệu chứng này.
Khi bị mụn rộp hay herpes, người bệnh sẽ phải trải qua các đợt bùng phát triệu chứng. Đầu tiên là xuất hiện các nốt mụn nước mềm, sau đó chúng vỡ ra và tạo thành vết loét. Vết loét dần khô lại, đóng vảy và lành hoàn toàn. Tần suất xảy ra các đợt bùng phát ở mỗi người là khác nhau nhưng thường là do các yếu tố kích hoạt như:
- Tiếp xúc với nắng nóng hoặc gió lạnh
- Cảm lạnh hoặc bị các bệnh khác
- Hệ miễn dịch suy yếu
- Căng thẳng
- Thay đổi nồng độ hormone, ví dụ như trong kỳ kinh nguyệt hoặc mang thai
- Môi khô
Ngoài ra, một số loại thực phẩm trong chế độ ăn hàng ngày cũng có thể kích hoạt các triệu chứng mụn rộp tái phát trong khi một số thực phẩm lại giúp ngăn ngừa triệu chứng. Vậy khi bị bệnh mụn rộp thì cần lưu ý gì về chế độ ăn uống?
Thực phẩm nên ăn
Hiện chưa có cách nào có thể tiêu diệt virus herpes simplex và chữa trị khỏi bệnh mụn rộp nhưng có thể điều trị các triệu chứng khi tái phát. Chỉ cần một số điều chỉnh đơn giản trong chế độ ăn cũng có thể hỗ trợ cơ thể chống lại virus và đẩy lùi triệu chứng.
Bổ sung lysine
Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng lysine - một loại axit amin thiết yếu có trong nhiều loại thực phẩm - có tác dụng ngăn ngừa triệu chứng mụn rộp nhờ khả năng làm giảm hoạt động của arginine - một loại axit amin cần thiết cho sự tái tạo của virus herpes simplex.
Tất cả các loại thực phẩm giàu protein đều chứa nhiều lysine, chẳng hạn như:
- Các loại thịt nạc
- Các loại trái cây như táo, lê,…
- Sữa và các sản phẩm từ sữa
- Cá, đặc biệt là các loại cá béo như cá mòi, cá trích, cá hồi,…
- Trứng
Ngoài ra cũng có thể dùng cả viên uống bổ sung lysine.
Bổ sung các loại thực phẩm tăng cường hệ miễn dịch
Tăng cường hệ miễn dịch là điều rất quan trọng khi bị mụn rộp. Hệ miễn dịch khỏe mạnh sẽ có khả năng chống lại virus tốt hơn, từ đó làm giảm tần suất, mức độ nghiêm trọng và thời gian xảy ra các đợt bùng phát.
Một số loại thực phẩm nên bổ sung để tăng cường miễn dịch gồm có:
- Thực phẩm giàu chống oxy hóa: ví dụ như cà chua, các loại quả mọng (dâu, nho,…), các loại rau củ quả có nhiều beta-carotene (xoài, bí ngô, cà rốt),…
- Thực phẩm giàu vitamin C: một số nghiên cứu cho thấy rằng vitamin C có thể giúp làm giảm và ngăn ngừa triệu chứng mụn rộp. Nên ăn nhiều trái cây và rau củ giàu vitamin C như ớt chuông, khoai lang, cam quýt, ổi,…
- Thực phẩm giàu kẽm: kẽm có thể làm giảm tần suất các đợt bùng phát. Một số nguồn thực phẩm giàu kèm gồm có thịt đỏ, thịt gia cầm, các loại đậu, hải sản, các sản phẩm từ sữa,...
- Phức hợp vitamin B: vitamin B cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch. Có thể bổ sung vitamin B từ những loại thực phẩm như các loại đậu, các loại thịt, trứng, rau lá xanh đậm,…
- Men vi sinh: men vi sinh giúp khôi phục sự cân bằng hệ vi sinh vật trong cơ thể và tăng cường hệ miễn dịch. Ngoài ra, một chủng lợi khuẩn nhất định còn được chứng minh là có khả năng chống lại virus herpes simplex.
Thực phẩm nên tránh
Thực phẩm giàu arginine
Arginine là một loại axit amin có trong nhiều loại thực phẩm và có lợi cho sự phát triển, lây lan của các loại virus như herpes simplex. Arginine làm tăng tốc độ mà virus nhân lên trong cơ thể. Do đó, nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm chứa nhiều arginine là một cách để giảm bùng phát triệu chứng mụn rộp. Một số thực phẩm có chứa nhiều arginine gồm có:
- Các loại hạt như hạt điều, hạnh nhân, óc chó, lạc (đậu phộng)…
- Các loại đậu
- Các sản phẩm từ đậu nành
Thực phẩm gây kích ứng
Khi đang có mụn rộp thì nên tránh xa các món ăn cay, mặn, nhiều dầu mỡ và đồ chua vì những thực phẩm này sẽ gây kích ứng vùng mô đang bị tổn thương.
Tóm tắt bài viết
Nguyên nhân gây mụn rộp môi là do nhiễm virus herpes simplex, chủ yếu là chủng HSV-1. Tiếp xúc với nắng nóng, gió lạnh, cảm lạnh hoặc các bệnh khác, căng thẳng, sự thay đổi nồng độ nội tiết tố và một số loại thực phẩm trong chế độ ăn đều là những tác nhân có thể khiến triệu chứng mụn rộp bùng phát.
Cách tốt nhất để ngăn chặn hay giảm thiểu các đợt bùng phát này là tránh các yếu tố kích hoạt.
Ngoài ra, nên điều chỉnh chế độ ăn, bổ sung những loại thực phẩm giúp tăng cường hệ miễn dịch, ví dụ như rau củ quả giàu chất chống oxy hóa để ngăn ngừa các triệu chứng bệnh tái phát.