Cocaine có ảnh hưởng thế nào đến tim mạch?

Cocaine là gì?

Cocaine là một chất kích thích mạnh và có nhiều tác động lên cơ thể. Ví dụ, nó kích thích hệ thần kinh trung ương và tạo cảm giác hưng phấn cao độ. Ngoài ra, cocaine còn làm cho huyết áp và nhịp tim tăng cao, dần làm gián đoạn các tín hiệu điện tim.

Những tác động này của cocaine làm tăng nguy cơ mắc phải các vấn đề sức khỏe liên quan đến tim, ví dụ nhồi máu cơ tim.

Nếu như những tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe phải mất nhiều năm mới biểu hiện ra ngoài thì những ảnh hưởng của cocaine lên tim và hệ tim mạch sẽ xảy ra ngay lập tức và người dùng có thể bị nhồi máu cơ tim ngay từ liều đầu tiên.

Theo thống kê của Viện Nghiên cứu về chất gây nghiện quốc gia Hoa Kỳ, cocaine là nguyên nhân hàng đầu của các ca cấp cứu có liên quan đến lạm dụng chất gây nghiện vào năm 2009. Hầu hết các ca cấp cứu này đều là do vấn đề về tim mạch, chẳng hạn như đau ngực và tim đập nhanh.

Vậy cụ thể cocaine có ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể và tại sao nó lại nguy hiểm cho sức khỏe tim mạch?

Tác hại của cocaine đối với hệ tim mạch

Cocaine là một chất kích thích gây nghiện tác dụng nhanh và nó gây ra rất nhiều tác hại lên cơ thể. Dưới đây là một số tác động của cocaine đối với hệ tim mạch.

Tăng huyết áp

Ngay sau khi cơ thể hấp thụ cocaine, tim sẽ bắt đầu đập nhanh hơn. Đồng thời, các mao mạch và động mạch bị thu hẹp lại.

Điều này làm gia tăng áp lực lên các mạch máu và trái tim buộc phải bơm mạnh hơn để đưa máu đi khắp cơ thể. Kết quả là huyết áp sẽ tăng cao.

Làm cứng động mạch

Việc sử dụng cocaine có thể gây xơ cứng động mạch và mao mạch, gọi là bệnh xơ vữa động mạch. Mặc dù bệnh sẽ không bộc phát ngay lập tức nhưng những tổn hại mà nó gây ra có thể dẫn đến bệnh tim và các vấn đề đe dọa đến tính mạng khác.

Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, 28% những ca tử vong đột ngột sau khi sử dụng cocaine đều bị xơ vữa động mạch nghiêm trọng.

Bóc tách động mạch chủ

Sự gia tăng áp lực đột ngột lên cơ tim có thể gây rách thành động mạch chủ - động mạch chính trong cơ thể. Tình trạng này được gọi là bóc tách động mạch chủ (aortic dissection).

Bệnh lý này gây đau đớn và đe dọa đến tính mạng nên cần phải can thiệp y tế ngay lập tức. Các nghiên cứu trước đây tại Mỹ đã chỉ ra rằng sử dụng cocaine là nguyên nhân của 9,8% các ca bóc tách động mạch chủ.

Viêm cơ tim

Sử dụng cocaine còn có thể gây ra phản ứng viêm trong các lớp của cơ tim. Theo thời gian, các phản ứng viêm này sẽ dẫn đến cứng cơ. Điều này làm cho trái tim bơm máu kém hiệu quả hơn và gây ra các biến chứng đe dọa đến tính mạng, bao gồm cả suy tim.

Rối loạn nhịp tim

Cocaine có thể can thiệp vào hệ thống điện tim và làm gián đoạn các tín hiệu. Các tín hiệu này vốn có vai trò báo cho từng phần của trái tim bơm máu một cách đồng nhất. Vì thế nên hậu quả là nhịp tim bị rối loạn.

Nhồi máu cơ tim

Cocaine gây tăng huyết áp, xơ cứng động mạch, làm cho thành cơ tim dày lên và dẫn đến nhồi máu cơ tim.

Một nghiên cứu năm 2012 trên những người dùng cocaine đã cho thấy sức khỏe của trái tim bị suy yếu đáng kể. Động mạch chủ bị cứng và huyết áp cao hơn từ 30 đến 35% so với những người không sử dụng cocaine.

Tâm thất trái của những người này còn bị dày hơn 18%. Đây đều làm cho nguy cơ nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ tăng cao.

Một nghiên cứu khác vào năm 2014 cho thấy việc sử dụng cocaine thường xuyên thậm chí còn làm tăng nguy cơ tử vong sớm.

Một nghiên cứu mới được thực hiện vào năm 2018 tại Mỹ đã phát hiện ra rằng 4,7% người trưởng thành dưới 50 tuổi đã sử dụng cocaine tại thời điểm bị cơn nhồi máu cơ tim đầu tiên.

Hơn nữa, cứ 10 trường hợp bị nhồi máu cơ tim dưới 50 tuổi lại có 1 trường hợp là do cocaine hoặc cần sa. Việc sử dụng các loại chất kích thích này làm tăng đáng kể nguy cơ tử vong liên quan đến tim mạch.

Nhồi máu cơ tim do cocaine không chỉ là vấn đề xảy đến với những người đã sử dụng thuốc trong nhiều năm mà trên thực tế, cả những người mới dùng lần đầu vẫn có thể bị nhồi máu cơ tim.

Dùng cocaine làm tăng nguy cơ đột tử lên gấp 4 lần ở nhóm người dùng từ 15 đến 49 tuổi mà chủ yếu là do bệnh tim mạch.

Triệu chứng của vấn đề tim mạch do cocaine

Các triệu chứng của vấn đề tim mạch có thể xảy ra ngay lập tức sau khi dùng cocaine. Các triệu chứng gồm có tăng nhịp tim, đổ mồ hôi, đánh trống ngực hay đau tức ngực.

Tuy nhiên, những ổn hại nghiêm trọng nhất lên tim lại xảy ra một cách âm thầm và rất khó phát hiện. Một nghiên cứu năm 2011 đã chứng minh rằng các xét nghiệm y tế hiếm khi phát hiện được tổn thương mạch máu hoặc tim do cocaine gây nên mà thường phải dùng đến phương pháp chụp cộng hưởng từ tim mạch (CMR). Phương pháp này được thực hiện ở những người đã và đang sử dụng cocaine, cho phép quan sát được lượng dịch thừa ở tim, những vị trí cơ bị cứng và dày lên, cùng với những thay đổi trong chuyển động của thành tim.

Phương pháp đo điện tâm đồ (ECG) cũng giúp phát hiện những tổn hại âm thầm trong tim của người sử dụng cocaine. Một nghiên cứu về điện tâm đồ ở người dùng cocaine cho thấy nhịp tim trung bình khi ở trạng thái nghỉ thấp hơn đáng kể so với những người không sử dụng chất kích thích.

Điều trị vấn đề tim mạch do cocaine

Việc điều trị các vấn đề tim mạch ở người dùng cocaine cũng giống điều trị cho người bình thường. Tuy nhiên, trong những trường hợp có dùng cocaine thì các liệu pháp điều trị sẽ khó khăn hơn.

Ví dụ, những người sử dụng cocaine không thể dùng thuốc chẹn beta. Đây là loại thuốc rất hiệu quả, có tác dụng hạ huyết áp bằng cách ngăn chặn hoạt động của hormone adrenaline, từ đó làm chậm nhịp tim và giúp tim bơm nhẹ nhàng hơn.

Ở người dùng cocaine, thuốc chẹn beta sẽ làm cho mạch máu càng co lại và huyết áp càng tăng cao hơn nữa.

Bác sĩ cũng thường không đặt stent cho những trường hợp bị nhồi máu cơ tim do cocaine vì điều này có thể làm tăng nguy cơ đông máu. Không những thế, những trường hợp như vậy còn không được dùng thuốc chống đông máu khi cục máu đông hình thành.

Hỗ trợ cho người dùng cocaine

Sử dụng cocaine thường xuyên làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Nguyên nhân là bởi cocaine gây tổn hại cho tim gần như ngay lập tức sau khi bắt đầu sử dụng và càng dùng lâu thì những tổn hại càng trở nên nghiêm trọng hơn.

Tuy nhiên, việc bỏ chất kích thích cũng không thể loại bỏ được ngay nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch, vì phần lớn các tổn hại một khi đã xảy ra thì sẽ tồn tại vĩnh viễn. Mặc dù vậy nhưng nếu bỏ được thì tim sẽ không bị tổn thương nặng thêm và từ đó làm giảm nguy cơ xảy ra các vấn đề liên quan đến tim, ví dụ như nhồi máu cơ tim.

Cocaine là một loại chất kích thích dễ gây nghiện. Việc sử dụng nhiều lần sẽ khiến người dùng bị phụ thuộc rồi nghiện. Một khi cơ thể đã quen với tác dụng của thuốc thì việc từ bỏ sẽ rất khó khăn. Nếu bạn đang sử dụng cocaine thường xuyên hoặc thậm chí chỉ thỉnh thoảng sử dụng thì nên tìm đến những trung tâm tư vấn cai nghiện để được hỗ trợ bỏ thuốc.

Cocaine không chỉ có hại cho hệ tim mạch mà còn gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe khác như:

• Mất khứu giác do tổn thương niêm mạc mũi
• Tổn thương hệ tiêu hóa do giảm lưu lượng máu
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh như viêm gan C và HIV
• Sụt cân
• Ho
• Hen suyễn

2016 là năm mà sản lượng cocaine trên toàn thế giới đạt mức cao nhất với ước tính hơn 1.400 tấn.

Hiện nay, 1,9% người dân khu vực Bắc Mỹ thường xuyên sử dụng cocaine và nghiên cứu cho thấy con số này vẫn đang tiếp tục tăng lên.

Nếu bạn vẫn đang sử dụng cocaine thì nên tìm đến sự hỗ trợ để bỏ thuốc càng sớm càng tốt.

Đó là cách duy nhất để ngăn chặn những hậu quả mà loại chất kích thích này gây ra cho các cơ quan quan trọng trong cơ thể và kéo dài tuổi thọ. Nếu tiếp tục dùng thuốc, tuổi thọ có thể sẽ bị rút ngắn đi đến vài chục năm.