Đau vùng gan là do đâu?

Đau vùng gan

Các cơn “đau gan” được miêu tả với nhiều sắc thái, hiện tượng khác nhau. Có người cảm thấy đau âm ỉ hay nhói ở vùng bụng trên bên phải nhưng cũng có người lại thấy đau đớn dữ dội, đau buốt như bị đâm đến mức khó thở.

Đôi khi tình trạng đau này còn đi kèm với sưng, và đôi khi cơn đau còn lan ra sau lưng hoặc lan đến vùng bả vai bên phải.

Gan là bộ phận nằm ở bên dưới lồng ngực, có nhiệm vụ chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong thực phẩm thành các sản phẩm mà cơ thể cần để duy trì hoạt động sống hàng ngày. Ngoài ra, gan còn có chức năng thải độc cho cơ thể.

Khi cảm thấy các cơn đau xuất phát từ gan thì đó là tín hiệu cho thấy có vấn đề không bình thường xảy ra trong cơ thể.

Nguyên nhân

Một số nguyên nhân có thể gây triệu chứng đau vùng gan gồm có:

• Tiêu thụ rượu quá mức
• Viêm gan
• Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
• Xơ gan
• Hội chứng Reye
• Thừa sắt
• Ung thư gan

Các bệnh về gan như viêm gan, gan nhiễm mỡ hay xơ gan là các bệnh lý rất phổ biến trên Thế giới. Ngoài ra, đôi khi cảm giác đau ở vùng gan có thể còn là do các vấn đề ở túi mật, tuyến tụy hoặc thận.

Các triệu chứng đi kèm

Khi gan gặp phải bất kỳ vấn đề nào thì cũng thường bộc lộ thêm các triệu chứng khác đi kèm với cơn đau.

Chức năng của gan là giải độc, loại bỏ chất thải và chuyển hóa các chất trong thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể cẩn. Nếu mắc phải bất kỳ bệnh lý nào về gan thì gan sẽ không thể thực hiện chức năng này một cách hiệu quả. Lúc này, cơ thể sẽ bị tích tụ độc tố, phản ứng lại và biểu hiện nhiều triệu chứng khác nhau.

Các triệu chứng đi kèm với đau khi xảy ra vấn đề ảnh hưởng đến gan gồm có:

• Mệt mỏi
• Da hoặc tròng trắng mắt chuyển vàng
• Nước tiểu màu nâu sẫm
• Sưng ở mắt cá chân hoặc cẳng chân
• Ngứa ngáy khó chịu
• Ăn không ngon miệng

Chẩn đoán nguyên nhân gây đau gan

Trước tiên, bác sĩ sẽ kiểm tra trực quan vùng bụng, đánh giá tình trạng viêm ở gan và hỏi về lối sống cũng như bệnh sử của bạn. Sau đó sẽ cần làm xét nghiệm máu để kiểm tra chức năng gan.

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc cắt lớp vi tính (CT scan) cũng được thực hiện nhằm phát hiện khối u hoặc nang gan.

Bạn cũng có thể cần làm sinh thiết gan, trong đó bác sĩ sử dụng một cây kim dài và mảnh để lấy một mẫu mô nhỏ từ gan dưới sự hướng dẫn của hình ảnh siêu âm. Sau đó mẫu mô này sẽ được quan sát dưới kính hiển vi để phát hiện những dấu hiệu bất thường.

Còn một phương pháp chẩn đoán bệnh gan nữa là siêu âm đàn hồi thoáng qua (transient elastography). Đây là một phương pháp siêu âm đặc biệt nhằm kiểm tra độ cứng của mô gan và phát hiện tình trạng hình thành sẹo hay xơ hóa.

Điều trị vấn đề về gan

Biện pháp khắc phục tạm thời

Nếu bạn bị đau vùng gan vào buổi sáng sau bữa tối ăn quá no, nhiều đồ khó tiêu hoặc uống nhiều rượu thì cần uống nhiều nước.

Bên cạnh đó, hãy cố gắng tránh các loại đồ ăn dầu mỡ và thức ăn khó tiêu trong vài ngày và ngồi thẳng để giảm áp lực lên gan.

Nếu cơn đau kéo dài quá lâu mà không đỡ thì nên đi khám bác sĩ.

Nếu đau gan còn đi kèm với hiện tượng buồn nôn, chóng mặt hoặc ảo giác thì cần có biện pháp can thiệp khẩn cấp.

Thay đổi chế độ ăn uống và lối sống

Các phương pháp điều trị vấn đề về gan sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể nhưng luôn bắt đầu bằng việc thay đổi chế độ ăn uống.

Gan là một trong số ít các cơ quan trong cơ thể có thể tự chữa lành và tự tái tạo.

Nghiên cứu trên gan chuột đã chỉ ra rằng chế độ ăn quá ít protein sẽ làm giảm đáng kể thể tích gan và việc bổ sung đầy đủ protein vào chế độ ăn có thể phục hồi tình trạng này.

Những thay đổi về lối sống khác, chẳng hạn như giảm cân và giảm hàm lượng cholesterol, cũng là những điều cần thiết trong quá trình điều trị các nguyên nhân gây đau gan.

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể được kiểm soát gần như hoàn toàn bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống và tập luyện.

Dùng thuốc

Khi các cơn đau vùng gan gây khó chịu và cản trở các hoạt động thường ngày thì bạn có thể uống thuốc giảm đau không kê đơn nhưng không nên dùng acetaminophen vì loại thuốc sẽ gây hại cho gan, khiến gan không thể lọc bỏ độc tố trong cơ thể.

Tuy nhiên, trong những trường hợp mà gan đã bị tổn hại nặng thì việc tự uống thuốc giảm đau tại nhà có thể sẽ gây nên những hậu quả trầm trọng hơn.

Sau khi vấn đề về gan được chẩn đoán, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc dựa trên từng bệnh cụ thể để kiểm soát tình trạng và giảm nhẹ triệu chứng, bao gồm cả các cơn đau.

Kiểm soát ung thư gan

Nếu cơn đau vùng gan là do ung thư gan thì sẽ cần tiến hành các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị, nút hóa chất động mạch, đốt u bằng sóng cao tần,…

Phẫu thuật

Trong một số trường hợp, tổn thương gan do viêm gan, lạm dụng acetaminophen, tiếp xúc với các hóa chất có hại, ung thư hoặc rượu sẽ không thể phục hồi được. Trong những trường hợp này thì phẫu thuật ghép gan là lựa chọn điều trị tốt nhất.

Làm gì khi bị đau vùng gan?

Đau gan là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề đang xảy ra trong cơ thể và tuyệt đối không được xem thường hay trì hoãn mà cần đi khám ngay để phát hiện và có cách điều trị kịp thời.

Bằng việc điều trị đúng cách, thay đổi chế độ ăn uống và lối sống, hầu hết các bệnh về gan đều có thể được kiểm soát một cách hiệu quả hoặc thậm chí, một số vấn đề còn được chữa khỏi hoàn toàn.