Nếu được chẩn đoán có mức testosterone thấp hay suy sinh dục thì có thể sẽ cần điều trị bằng liệu pháp thay thế testosterone
Nội dung chính của bài viết:
- Testosterone là hormone rất cần thiết đối với nhiều chức năng cơ thể của nam giới và các đặc điểm nam tính.
- Testosterone đóng một vai trò quan trọng đối với khối cơ, xương, lông, ham muốn tình dục, tâm trạng, trí nhớ...
- Nếu được chẩn đoán có mức testosterone thấp hay suy sinh dục thì có thể sẽ cần điều trị bằng liệu pháp thay thế testosterone.
- Liệu pháp testosterone sẽ giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm mỡ, tăng cơ, xương chắc khỏe, tăng ham muốn, cải thiện tâm trạng...
- .Không được tự ý mua và sử dụng các sản phẩm testosterone mà không có đơn của bác sĩ.
- Một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên là điều cần thiết để có sức khỏe tốt và đảm bảo liệu pháp testosterone cho hiệu quả tối đa.
Testosterone là gì?
Testosterone là một loại hormone được tạo ra chủ yếu ở tinh hoàn của nam giới và buồng trứng của nữ giới. Ngoài ra, ở cả hai giới thì một lượng nhỏ hormone này còn được tạo ra ở tuyến thượng thận. Lượng testosterone ở phụ nữ thấp hơn rất nhiều so với nam giới. Đây là hormone rất cần thiết đối với nhiều chức năng cơ thể của nam giới và các đặc điểm nam tính. Mức độ sản sinh testosterone tăng lên khoảng 30 lần trong độ tuổi vị thành niên và đầu độ tuổi trưởng thành. Sau đó, mức testosterone sẽ giảm nhẹ mỗi năm. Cụ thể, sau tuổi 30 thì mức testosterone sẽ giảm khoảng 1%/năm.
Testosterone đóng một vai trò quan trọng đối với:
- Khối cơ và xương
- Sự mọc lông ở nhiều vị trí trên cơ thể
- Sự biến đổi giọng nói trầm hơn sau tuổi dậy thì
- Ham muốn tình dục
- Tâm trạng và chất lượng cuộc sống
- Trí nhớ và khả năng tư duy
Mức testosterone trong cơ thể giảm thấp sẽ gây ra những biểu hiện, triệu chứng như:
- Giảm ham muốn tình dục.
- Suy giảm chức năng cương dương
- Rụng lông trên cơ thể
- Ít mọc râu
- Giảm khối cơ
- Cơ thể mệt mỏi mà không rõ nguyên nhân
- Thừa cân, béo phì
- Tâm trạng buồn bã, lo âu, chán nản
Nếu bạn nghi ngờ mình bị thiếu hụt testosterone thì nên đi khám bác sĩ. Mặc dù sự suy giảm testosterone khi có tuổi là điều bình thường nhưng một số triệu chứng như giảm khối cơ, tăng tích mỡ trong cơ thể hoặc rối loạn cương dương có thể là dấu hiệu của các vấn đề khác.
Nếu được chẩn đoán có mức testosterone thấp hay suy sinh dục thì có thể sẽ cần điều trị bằng liệu pháp thay thế testosterone. Còn nếu có mức testosterone bình thường thì việc tăng cường testosterone thường sẽ không có bất kỳ tác dụng nào. Dưới đây là những lợi ích của liệu pháp testosterone ở những người bị thiếu hụt loại hormone này.
Những lợi ích của liệu pháp testosterone
1. Cải thiện sức khỏe tim mạch
Trái tim có nhiệm vụ bơm máu đến toàn bộ cơ thể, cung cấp lượng oxy cần thiết cho hoạt động của cơ và các cơ quan khác. Testosterone giúp kích thích tủy xương sản sinh tế bào hồng cầu. Do đó, nồng độ testosterone thấp sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra các vấn đề về tim mạch.
Các nghiên cứu đã cho thấy rằng, ở những nam giới mắc bệnh tim được trải qua liệu pháp testosterone thì tình trạng bệnh có sự cải thiện. Trong đó, một số người có thể tăng khả năng vận động lên 33%. Một nghiên cứu khác cho thấy liệu pháp testosterone còn giúp mở rộng các động mạch và từ đó tăng lưu thông máu.
Một nghiên cứu gần đây trên 83.000 nam giới bị thiếu hụt testosterone đã cho thấy rằng ở những người trải qua liệu pháp hormone và mức testosterone trở lại bình thường thì nguy cơ bị nhồi máu cơ tim giảm đi 24% và nguy cơ đột quỵ giảm 36%.
2. Giảm mỡ, tăng cơ
Testosterone là hormone chịu trách nhiệm tăng khối cơ. Khối cơ phát triển sẽ giúp kiểm soát cân nặng, giảm tích mỡ thừa và tăng mức năng lượng. Ở những nam giới có testosterone thấp thì các nghiên cứu đã chứng minh rằng liệu pháp điều trị này giúp làm giảm lượng mỡ và tăng kích thước cũng như là sức mạnh của cơ. Khi được kết hợp với các bài tập thể dục, đặc biệt là bài tập tăng cơ thì hiệu quả có được từ liệu pháp testosterone sẽ càng cao.
3. Xương chắc khỏe hơn
Testosterone đóng một vai trò rất lớn trong việc duy trì mật độ khoáng xương. Khi có tuổi, mức testosterone giảm và do đó, mật độ xương cũng giảm. Điều này làm tăng nguy cơ loãng xương và dễ gãy xương. Ngược lại, xương chắc khỏe sẽ giúp hỗ trợ các cơ và cơ quan nội tạng, ngoài ra còn làm tăng hiệu suất vận động.
Nghiên cứu đã cho thấy khi điều trị bằng liệu pháp testosterone với liều đủ cao thì mật độ xương sẽ được cải thiện. Các thử nghiệm lâm sàng về tác dụng của testosterone đối với mật độ xương đã phát hiện ra rằng hormone này làm tăng mật độ xương cột sống và xương hông.
4. Tăng cường trí nhớ và khả năng tư duy
Nghiên cứu khoa học đã chứng minh những người có mức testosterone cao sẽ giảm được nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Ngoài ra cũng đã có bằng chứng chỉ ra mối liên hệ mật thiết giữa nồng độ testosterone với khả năng tư duy và tốc độ xử lý nhanh hơn. Liệu pháp testosterone ở nam giới trong độ tuổi từ 34 đến 70 còn giúp cải thiện “tiềm năng không gian”, có nghĩa là khả năng hiểu và ghi nhớ mối liên hệ giữa các vật thể và không gian.
5. Cải thiện ham muốn
Nồng độ testosterone sẽ tăng tự nhiên khi cơ thể hưng phấn và kích thích trong hoạt động tình dục. Những nam giới có mức testosterone cao hơn thường có chất lượng tình dục tốt hơn. Khi bắt đầu lớn tuổi, nam giới cần nhiều testosterone hơn để duy trì ham muốn và chức năng cương dương. Tuy nhiên, một điều quan trọng cần lưu ý là rối loạn chức năng cương dương thường là do các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn hoặc tác dụng phụ của thuốc chứ không phải do nồng độ testosterone thấp.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng liệu pháp testosterone có lợi cho tình trạng sức khỏe và hiệu suất tình dục ở những người bị suy tuyến sinh dục. Còn với những người bình thường thì việc bổ sung testosterone cũng không đem lại ích lợi gì đối với ham muốn tình dục.
6. Cải thiện tâm trạng
Thiếu hụt testosterone không chỉ gây hại về mặt thể chất mà còn có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần. Một số triệu chứng của nồng độ testosterone thấp gồm có buồn bã, lo âu, mệt mỏi và dễ cáu gắt. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy rằng điều này chỉ xảy ra ở những nam giới mắc chứng suy sinh dục. Sự sụt giảm testosterone tự nhiên theo thời gian thường không gây nên những vấn đề này.
Tác dụng của liệu pháp thay thế testosterone đối với sức khỏe tinh thần ở mỗi người là khác nhau. Ở những người mắc chứng suy sinh dục, liệu pháp này giúp cải thiện tâm trạng và sức khỏe, giảm mệt mỏi và cáu kỉnh. Nghiên cứu cho thấy rằng liệu pháp testosterone còn là một phương pháp điều trị trầm cảm hiệu quả.
Những tác dụng phụ của liệu pháp testosterone
Phương pháp điều trị testosterone kê đơn có nhiều dạng khác nhau như gel bôi, miếng dán ngoài da hay dạng tiêm bắp. Mỗi dạng lại đi kèm với một số tác dụng phụ tiềm ẩn. Miếng dán có thể gây kích ứng da. Testosterone dạng tiêm bắp có thể gây thay đổi tâm trạng. Khi sử dụng testosterone dạng gel thì có thể dễ dính sang người khác khi vô tình tiếp xúc da.
Ngoài ra, các tác dụng phụ chung của liệu pháp testosterone gồm có:
- Nổi mụn trứng cá
- Giữ nước
- Đi tiểu nhiều
- Phát triển mô vú hay chứng vú to ở nam giới
- Giảm kích thước tinh hoàn
- Giảm số lượng tinh trùng
- Hành vi hung hăng
Những nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt hoặc ung thư vú được khuyến cáo không nên điều trị bằng liệu pháp testosterone. Ngoài ra, liệu pháp này có thể làm trầm trọng thêm chứng ngưng thở khi ngủ ở người lớn tuổi.
Cân nhắc điều trị bằng liệu pháp testosterone
Việc điều trị là không cần thiết nếu như mức testosterone ở trong phạm vi bình thường. Liệu pháp thay thế testosterone chủ yếu chỉ có lợi cho những nam giới bị suy giảm testosterone. Không được tự ý mua và sử dụng các sản phẩm testosterone mà không có đơn của bác sĩ. Nếu nghi ngờ mình có mức testosterone thấp thì nên đến gặp bác sĩ. Sau khi làm xét nghiệm máu, bác sĩ sẽ xác định được mức testosterone, đưa ra chẩn đoán và chỉ định điều trị bằng phương pháp phù hợp.
Một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên là điều cần thiết để có sức khỏe tốt và đảm bảo liệu pháp testosterone cho hiệu quả tối đa. Ngoài ra trong thời gian điều trị thì sẽ cần theo dõi sát sao.
Những biện pháp tự nhiên để tăng mức testosterone
Một số loại thực phẩm, vitamin và thảo dược có thể giúp tăng mức testosterone một cách tự nhiên. Tuy nhiên, những phương pháp này hiện vẫn chưa được chứng minh là có hiệu quả được như liệu pháp testosterone truyền thống hay không. Ngoài ra, một số loại viên uống bổ sung và thảo dược còn có thể tương tác với các loại thuốc khác đang dùng và gây ra tác dụng phụ ngoài ý muốn nên cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Một số loại thảo dược có công dụng tăng cường testosterone:
- Nhân sâm Malaysia
- Bạch tật lê (puncurevine)
- Ashwagandha hay sâm Ấn Độ
- Chiết xuất cây thông đỏ (pine bark extract)
- Chiết xuất cọ lùn (saw palmetto)
- Các loại vitamin và chất bổ sung:
- Vitamin D
- Dehydroepiandrosterone (DHEA)
- L-arginine
- Kẽm
- Một số thực phẩm tăng cường testosterone:
- Tỏi
- Cá ngừ
- Sữa ít béo có bổ sung vitamin D
- Động vật có vỏ như cua, tôm
- Thịt bò
- Các loại đậu
- Lòng đỏ trứng
- Hàu
Tìm hiểu thêm về những biện pháp tự nhiên và thực phẩm để tăng cường testosterone.