Lo lắng là một cảm xúc phổ biến thường xuất hiện trước bất kỳ tình huống nào khác khiến bạn sợ hãi hoặc không chắc chắn. Các giai đoạn lo lắng có xu hướng tạm thời với ít triệu chứng nghiêm trọng hoặc ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe. Các dấu hiệu lo lắng điển hình bao gồm cảm giác lo lắng và căng thẳng, đổ mồ hôi và bụng khó chịu. Một triệu chứng phổ biến khác của lo lắng là nhịp tim tăng bất thường, còn được gọi là tim đập nhanh hay còn gọi là hiện tượng đánh trống ngực.
1. Phản ứng lo lắng
Lo lắng là một phản ứng của cơ thể đối với trạng thái căng thẳng, bản thân nó là một phản ứng đối với một mối đe dọa được nhận thức. Mối đe dọa có thể là có thật, giống như một cơn bão ập đến một cộng đồng ven biển, hoặc nó có thể là mối đe dọa mà chúng ta hình thành trong tâm trí, chẳng hạn như một đứa trẻ lo lắng về một con quái vật dưới gầm giường. Nhưng tác động của lo lắng không chỉ là trạng thái riêng biệt đối với tâm trí. Mà đó còn là cảm giác kích hoạt hệ thống thần kinh tự trị của cơ thể (ANS) hay còn được gọi là phản ứng chiến đấu. ANS giúp điều chỉnh các chức năng của tim, phổi, hệ thống tiêu hóa và các cơ khác nhau trên khắp cơ thể. Cơ chế hoạt động của ANS là không tự nguyện. Do đó, bạn không cần phải tập trung suy nghĩ vào trái tim để làm cho nó đập nhanh hơn khi tập thể dục.
Tim đập nhanh có thể được diễn tả là cảm thấy như tim của bạn đang đập rất nhanh, đập thình thịch hoặc rung rinh. Bạn cũng có thể cảm thấy như thể trái tim của bạn đang bị lệch nhịp. Trừ khi nhịp tim tăng của bạn là do rối loạn nhịp tim, hay còn được gọi là rối loạn nhịp tim thì chúng có xu hướng tồn tại trong thời gian ngắn và vô hại.
2. Phản ứng cá nhân
Mỗi người phản ứng với căng thẳng và lo lắng khác nhau. Bạn có thể sợ hãi khi nghĩ đến việc hát trước đám đông, nhưng cũng có những người có thể rất háo hức, vui vẻ đứng dậy và cất lên một bài hát bất cứ khi nào họ có cơ hội. Nếu đang ở trong một tình huống khiến bạn lo lắng và tim của bạn đập nhanh thì đấy là một dấu hiệu cho thấy ANS đã bắt đầu hoạt động. Các triệu chứng thể chất khác có thể bao gồm:
- Thở nhanh
- Đổ mồ hôi
- Căng cơ
- Run sợ
- Các vấn đề về dạ dày-ruột
- Cảm thấy kiệt sức
Sự lo lắng cũng có thể khiến bạn muốn tránh tình huống đang gây ra cảm giác bất an cho mình. Tất nhiên, điều này có thể có nghĩa là bạn có thể sẽ bỏ lỡ những điều thú vị và bổ ích tiềm năng như tham gia các hoạt động, bỏ lỡ các cơ hội việc làm và các mối quan hệ.
3. Các nguyên nhân khác của việc tăng nhịp tim
Ngoài lo lắng còn có một số nguyên nhân khác khiến tim đập nhanh. Việc bạn cảm thấy lồng ngực của mình giống như có trống đánh có thể được gây ra bởi:
- Rượu. Uống nhiều hơn một hoặc hai ly trong một đêm có thể khiến tim bạn loạn nhịp. Những người ít khi uống nhưng một khi uống quá nhiều trong một bữa tiệc có thể làm cho họ cảm thấy tức ngực ngay sau đó.
- Caffeine. Tất cả các trái tim của chúng ta đều có độ nhạy với caffeine nhưng ở mức độ khác nhau. Bạn có thể uống ba tách cà phê mỗi sáng và cảm thấy khỏe. Nhưng một đồng nghiệp của bạn lại có thể có cảm giác ngực đang đánh trống, nhức đầu và các tác dụng phụ khác nếu thử làm đều tương tự với bạn. Với sự phổ biến của đồ uống có hàm lượng caffeine cao, chẳng hạn như cà phê đặc biệt và nước tăng lực đóng hộp các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu thêm về mức độ cao của caffeine có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim, làm cho huyết áp cao và các vấn đề khác.
- Sô cô la. Đánh trống ngực có thể phát triển do ăn quá nhiều socola trong một lần ăn. Ăn quá nhiều thức ăn vào bữa tối cũng có thể có tác dụng tương tự. Sô cô la đặc biệt liên quan đến việc làm cho tim đập nhanh
- Tác dụng của thuốc. Thuốc cảm có chứa pseudoephedrine có thể khiến tim đập nhanh và cảm giác bồn chồn.
Đối với một số người tim đập nhanh là dấu hiệu của rối loạn nhịp tim, một vấn đề với hệ thống điện của tim để kiểm soát nhịp tim của bạn. Nhịp tim bình thường khi nghỉ ngơi là từ 60 đến 100 nhịp mỗi phút. Có nhiều loại rối loạn nhịp tim và mỗi loại tạo ra các triệu chứng riêng biệt, bao gồm nhịp tim không đều. Trong số đó có:
- Nhịp tim nhanh. Trong tình trạng này tim đập rất nhanh. Các tập có thể kéo dài vài phút hoặc lâu hơn. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể thực hiện một thủ thuật trên tim để kiểm soát hoạt động điện tốt hơn và đưa tim của bạn trở lại nhịp điệu ổn định, bình thường.
- Nhịp tim chậm. Tình trạng này xảy ra khi tim đập chậm hơn 60 nhịp mỗi phút. Nó không giống như đánh trống ngực và nó giống như một tiếng đập chậm. Nhưng bạn vẫn có thể gặp rắc rối khi nhịp tim chậm.
- Rung tâm nhĩ. Rối loạn nhịp tim này xảy ra khi các ngăn trên của tim (tâm nhĩ) đập một cách hỗn loạn thay vì đồng bộ với các ngăn dưới (tâm thất).
4. Chẩn đoán lo lắng
Những lo lắng trong một khoảnh khắc là bình thường, đặc biệt nếu bạn có thể xác định được nguyên nhân gây ra sự lo lắng của mình, chẳng hạn như lên máy bay hoặc chuẩn bị cho một cuộc phỏng vấn xin việc. Những cảm giác này không cần đến sự đánh giá của bác sĩ trừ khi sự lo lắng trở nên quá tải đến mức nó cản trở khả năng hoạt động của bạn.
Nếu bạn thường xuyên trải qua cảm giác lo lắng hoặc nếu bạn thấy mình bị lo lắng và không biết nguyên nhân tại sao thì hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn hoặc tìm đến chuyên gia sức khỏe tâm thần để được giúp đỡ. Vì bạn có thể mắc chứng rối loạn lo âu có thể được kiểm soát bằng sự kết hợp của liệu pháp và thuốc. Chẩn đoán rối loạn lo âu thường bắt đầu bằng việc khám sức khỏe từ bác sĩ. Một số điều kiện có thể gây ra lo lắng, chẳng hạn như:
- Bệnh tim
- Bệnh tuyến giáp
- Rối loạn hô hấp
- Cai nghiện ma túy hoặc rượu
Xét nghiệm máu và các xét nghiệm khác có thể được chỉ định nếu tình trạng thể chất bị nghi ngờ gây ra lo lắng. Chuyên gia sức khỏe tâm thần cũng sẽ xem xét các triệu chứng của bạn và thông qua bảng câu hỏi hoặc sàng lọc tâm lý khác để giúp đưa ra các chẩn đoán.
5. Chẩn đoán tim đập nhanh
Nếu hiện tượng tim đập nhanh xuất hiện kèm theo các đợt lo lắng đã xác định và sau đó tự giảm nhanh chóng thì bạn không cần phải gặp bác sĩ của mình. Nhưng, nếu đánh trống ngực xuất hiện mà không có nguyên nhân gây lo lắng, bạn chắc chắn nên báo cho bác sĩ hoặc đến gặp bác sĩ tim mạch. Nó có thể là một dấu hiệu và có thể dễ dàng điều trị thông qua một tác giả pháp đơn giản như chuyển đổi thuốc nếu nguyên nhân gây ra nó là từ tác dụng phụ của một loại thuốc đang dùng. Tuy nhiên, tim đập nhanh có thể là dấu hiệu của:
- Thiếu máu
- Bệnh tuyến giáp
- Huyết áp thấp
- Một tình trạng bệnh lý của tim
Bác sĩ có thể sử dụng một số xét nghiệm khác nhau để giúp xác định điều gì đang xảy ra trong lồng ngực của bạn. Trước tiên, họ sẽ khám sức khỏe và lắng nghe nhịp tim của bạn bằng ống nghe. Sau đó, họ có thể sử dụng một hoặc nhiều sàng lọc chẩn đoán sau:
- Điện tâm đồ. Một số điện cực được đặt trên ngực của bạn để đo hoạt động điện của tim. Nó có thể giúp chẩn đoán rối loạn nhịp tim hoặc loại trừ vấn đề về nhịp tim.
- Giám sát Holter. Điều này liên quan đến một thiết bị đặc biệt mà bạn đeo 24 giờ một ngày để ghi lại nhịp tim và bất kỳ thay đổi nào xảy ra. Nó thường chỉ được đeo trong tối đa ba ngày mỗi lần.
- Ghi sự kiện. Điều này thường được sử dụng nếu máy theo dõi Holter không phát hiện bất kỳ sự bất thường nào về nhịp điệu. Máy ghi âm có thể được đeo trong nhiều tuần tại một thời điểm, nhưng nó chỉ ghi lại nhịp tim của bạn khi bạn nhấn một nút trong khi có triệu chứng.
6. Học cách thư giãn
Nếu cảm giác lo lắng khiến tim đập nhanh, bạn có thể thực hiện một số bước để thư giãn và làm chậm nhịp tim đang đập. Một số chiến lược thư giãn đã được chứng minh có tác dụng bao gồm yoga, thiền, tai Chi, các bài tập thở sâu.
Tập thể dục thường xuyên và ngủ ít nhất bảy đến tám giờ mỗi đêm là hai cách khác để giúp bạn giảm căng thẳng trong cuộc sống. Tránh các tác nhân gây căng thẳng cũng rất quan trọng. Ví dụ như bạn có thể thay thế đường đi làm nếu tuyến đường giao thông thông thường làm bạn căng thẳng, tránh các chủ đề nhất định của cuộc trò chuyện với những người có xu hướng tranh luận với bạn, loại bỏ sự lộn xộn khỏi nhà của bạn hoặc dành nhiều thời gian hơn để kết nối tích cực với bạn bè và gia đình hơn.
Mặc dù lo lắng có thể gây ra hiện tượng tim đập nhanh nhưng các giai đoạn này có thể được xoa dịu bằng cách học các kỹ thuật như thư giãn, thảo luận về các chiến lược giảm căng thẳng với bác sĩ trị liệu và dùng thuốc. Bạn nên lên lịch hẹn với bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần nếu bạn cho rằng tim đập nhanh có thể do lo lắng.