1. NEUTROPHIL GELATINASE ASSOCIATED LIPOCALIN (NGAL)
- Neutrophil Gelatinase Associated Lipocalin (NGAL, còn được gọi là lipocalin-2, siderocalin, 24p3, hoặc LCN2) là một protein có trọng lượng phân tử 25kDa thuộc nhóm lipocain, có vai trò gắn và vận chuyển các phân tử nhỏ kỵ nước.
- Cấu trúc NGAL bao gồm một chuỗi polypeptide có 178 amino acid liên kết với nhau bởi cầu nối disulphite, được sản xuất bởi bạch cầu trung tính với 3 dạng là 25 kDa monomer hoặc 46 kDa disulfide liên kết homodimer hoặc như một heterodimer liên disulfide với gelatinase B.
- NGAL đã được ghi nhận là một dấu ấn sinh học có vai trò đáng kể trong chẩn đoán sớm bệnh thận, đặc biệt là tổn thương ống thận. Nhiều nghiên cứu cho thấy khi gây tổn thương thực nghiệm cho thận bằng cách gây độc và / hoặc gây thiếu máu cục bộ cấp tính, nồng độ NGAL tăng lên trong máu và nước tiểu.
- Haase và các cộng sự khẳng định giá trị chẩn đoán và tiên lượng của NGAL như một dấu ấn sinh học sớm trong suy thận cấp trong một số nghiên cứu với trên 2.500 bệnh nhân. Nồng độ NGAL tăng trước rất nhiều so với dấu hiệu cổ điển như Creatinin.
2. KIDNEY INJURY MOLECULE – 1(KIM-1)
- Kidney injury molecule (KIM-1) là một glycoprotein màng tế bào có trọng lượng phân tử khoảng 104kDa , bao gồm một chuỗi polypeptid có 339 acid amin với đầu N tận giống như immunoglobulin
- KIM -1 đã bắt đầu được nhiều nghiên cứu đề cập là môt dấu ấn sinh học mới trong phát hiện và theo dõi bệnh thận.
- Theo Femker Waander và cộng sự nồng độ KIM-1 trong nước những bệnh nhân thiếu máu cục bộ có tổn thương thận có thể tăng lên 3-7ng/ml. Nồng độ KIM-1 tăng lên sớm nhất là 6 giờ sau khi có thiếu máu cục bộ thận và duy trì ở mức cao trong vòng 48 giờ.
- Won K.Hanvà cộng sự nghiên cứu nồng độ KIM-1 trong nước tiểu trên 40 bệnh nhân trong đó có 23 người bị suy thận cấp và 9 bệnh nhân bị suy thận mạn và 8 bênh nhân bình thường không có bằng chứng về bệnh thận.
- Các bênh nhân được chọn ngẫu nhiên từ bệnh viện Đa khoa Massachusset nồng độ KIM-1 bình thường tăng lên đáng kể ở những bệnh nhân thiếu máu cục bộ (2,92 ± 0,61, N = 7) so với mức độ suy thận cấp (0,63 ± 0,17, P <0,01, N = 16) Bệnh thận mãn tính (0,72 ± 0,37, P <0,01, N = 9). KIM-1 có thể phát hiện được trong nước tiểu của bệnh nhân và đóng vai trò là một dấu hiệu sinh học hữu ích cho tổn thương ống lượn gần, giúp choviệc chẩn đoán sớm bệnh đồng thời nâng cao hiệu quả điềutrị.
- Theo nghiên cứu của Zhang Z và cộng sự độ nhạy của KIM-1 nước tiểu trong chẩn đoán AKI là 74.0% và độ đặc hiệu là 86.0%. KIM-1 có ưu thế trong việc chẩn đoán sớm AKI trong vòng 24 giờ trước khi creatinin huyết thanh tăng lên giúp cho việc điều trị có hiệu quả.
Trên đây là 2 trong số nhiều dấu ấn sinh học đánh giá tình trạng, giai đoạn tổn thương thận đang được nhiều nghiên cứu trên thế giới đề cập và đã được triển khai tại Khoa Sinh hóa – Bệnh viện Quân y 103
Nguồn: Bệnh viện 103