Nhiều người viêm xoang tái phát khi lạm dụng máy lạnh mùa nóng

Một tháng qua, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM tiếp nhận hơn 300 người bệnh viêm xoang, nhiều trường hợp tái phát vì sử dụng máy lạnh liên tục mùa nóng.

Mũi họng có mủ

Thạc sĩ bác sĩ CKI Trương Trí Tường, Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, cho biết thêm bệnh viêm xoang vào mùa lạnh do thời tiết, còn viêm xoang vào mùa nắng do thói quen không phù hợp. Do đó, vào mùa nắng, số lượng người đến khám, điều trị viêm xoang không hề giảm.

Em H.B.D. 17 tuổi được mẹ lái xe ô tô chở từ Bình Dương lên TP.HCM khám viêm xoang tại Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Một tuần qua, bệnh viêm xoang D. tái phát, chảy nhiều dịch mũi đặc, dịch có màu vàng, ho, nghẹt mũi. D. không thể ngủ được vào ban đêm, đau nhức, tê buốt ở trán và má. Cơn đau nặng dần và đôi khi còn lan lên đỉnh đầu, không thể tập trung việc học hay sinh hoạt hàng ngày. D. đã khám và điều trị nhiều nơi trước đó.

D. kể cảm nhận được hơi thở và miệng có mùi hôi, đoán bệnh trở nặng nên đi khám ngay. Ngồi cạnh bên, mẹ em D. tiếp lời: “Nắng nóng, cháu dùng máy lạnh thì viêm xoang nặng hơn nhưng Bình Dương nắng nóng kéo dài, không thể ngủ thiếu máy lạnh”. D. ở trong phòng lạnh khi đến lớp học và lúc về nhà, đi học thêm cũng đi bằng ô tô để tránh nóng. Nhiệt độ thường sử dụng khoảng 20 độ C suốt 2 tuần nay.

Kết quả nội soi mũi họng ghi nhận mũi D. có dịch nhầy đục, mủ đọng ở các khe mũi, niêm mạc phù nề.

Thạc sĩ bác sĩ Trương Trí Tường, Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, chẩn đoán D. bị viêm xoang cấp tính, được chỉ định hút dịch mũi để giảm dịch nhầy làm thông thoáng hốc mũi xoang, và xông khí dung mũi để tăng hiệu quả điều trị.

Điều dưỡng đang vệ sinh mũi cho một người bệnh. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.

Tương tự, anh H.V.H. (35 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM) bị viêm xoang hai năm nay. Anh làm văn phòng, ngồi máy lạnh liên tục 8 tiếng. Đồng nghiệp luôn dùng máy lạnh 22 độ C. Ban đêm, anh cũng ngủ trong phòng máy lạnh khoảng 25 độ C.

“Không bật máy lạnh tôi không ngủ được. Còn bật máy lạnh buổi tối khi đi ngủ thì tôi sốt, đau đầu, xoang nhức buốt, nước mũi chảy ròng ròng, hắt xì liên tục. Trời nắng nóng, cứ ngỡ thoát được bệnh, ai ngờ bệnh lại tái phát”, anh H. nói. Anh đã dùng thuốc kháng sinh được một tuần nhưng vẫn chưa đỡ nên đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Kết quả nội soi mũi họng ghi nhận niêm mạc mũi anh H. phù nề, khe mũi đọng ít dịch nhầy. Bác sĩ Tường cũng chẩn đoán anh H. bị viêm xoang cấp tính, được điều trị nội khoa và tái khám để theo dõi.

Nhiều nguy cơ gây viêm xoang tái phát

Theo bác sĩ Tường, thời tiết nắng nóng kéo dài nên nhu cầu sử dụng máy lạnh vào mùa hè rất lớn. Tuy nhiên, việc sử dụng máy lạnh không đúng cách là tác nhân khiến nhiều người bệnh viêm xoang tái phát, thậm chí trở nặng.

Một tháng qua, khi thời tiết nắng nóng, Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM tiếp nhận hơn 200 người bệnh viêm xoang tái phát, chủ yếu từ thói quen sử dụng máy lạnh với nhiệt độ quá thấp (16-22 độ C).

Bác sĩ Tường giải thích, khi bật máy lạnh, không khí trong phòng sẽ mất độ ẩm tự nhiên, trở nên quá khô, thân nhiệt bị giảm gây mất cân bằng sinh nhiệt thích ứng của cơ thể. Đây là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn, virus tấn công gây các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt bệnh viêm xoang và làm trầm trọng thêm các biểu hiện của bệnh. Không khí quá khô còn gây khô niêm mạc mũi gây ảnh hưởng đến khả năng làm sạch của mũi xoang, gia tăng nguy cơ viêm xoang tái phát.

Chưa hết, không khí trong phòng máy lạnh khô sẽ khiến niêm mạc mũi trở nên khô hơn. Dịch nhầy vốn có trong xoang bị hút bớt độ ẩm nên khô và đặc hơn, giảm khả năng dẫn lưu qua mũi. Điều này làm tăng nguy cơ tích tụ dịch nhầy trong hốc mũi và xoang, khiến người bệnh càng cảm thấy khó chịu.

Máy lạnh để lâu ngày, nếu không được vệ sinh sạch sẽ thường xuyên thì bụi bẩn, vi khuẩn từ đây thâm nhập khiến người bệnh viêm xoang rất dễ tái phát.

Ngoài ra, nhiều thói quen khi trời nắng nóng cũng tiềm ẩn nguy cơ khiến bệnh tái phát. Thói quen ăn uống đồ quá lạnh, uống nước đá để giải nhiệt gây niêm mạc họng bị khô, cơ hội cho vi khuẩn, virus xâm nhập, gây viêm họng. Mũi và họng thông nhau nên khi viêm họng thường xuyên dẫn đến vi khuẩn xâm nhập lên mũi, ảnh hưởng đến các hốc xoang. Hoặc đi bơi mùa hè với nguồn nước không đảm bảo vệ sinh gây ảnh hưởng đến niêm mạc mũi xoang tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh.

Trời nắng nóng, khói bụi, khí thải từ xe cộ, nhà máy… ở các thành phố lớn thâm nhập vào cơ thể cũng gây nên viêm xoang tái phát.

Bác sĩ Tường lưu ý, người viêm xoang sử dụng máy lạnh trời nắng nóng thì không nên để nhiệt độ thấp (15-16 độ C), chỉ nên để nhiệt độ phòng khoảng 26-27 độ C, không nên thay đổi nhiệt độ máy lạnh đột ngột, không vào phòng máy lạnh ngay sau khi đi ngoài trời nắng, nên vệ sinh máy lạnh thường xuyên.

Người bệnh có thể làm tăng độ ẩm hoặc bù ẩm trong phòng sử dụng máy lạnh bằng cách đặt chậu nước, dùng máy phun sương tạo ẩm… Để cảm thấy dễ chịu hơn khi sử dụng máy lạnh thường xuyên, người bệnh nên uống đủ nước (2 lít/ngày) để cơ thể không bị thiếu nước, điều này cũng giúp làm loãng dịch nhầy, dễ lưu thông đường thở.

Ngoài ra, người bệnh không nên uống nước đá, không ăn đồ lạnh, không ăn đồ cay nóng, tránh những nơi khói bụi và luôn vệ sinh mũi họng sạch sẽ, tuân thủ điều trị của bác sĩ.