.png){kind=logo}
Gan là cơ quan có nhiều chức năng quan trọng, trong đó có chức năng tích lũy và chuyển hóa các chất béo.
Gan nhiễm mỡ (GNM) là sự tích lũy bất thường Triglycerid trong tế bào gan (TBG) > 5% trọng lượng gan hoặc quan sát dưới kính hiển vi thấy > 5% TBG chứa mỡ.
Sinh lý bệnh
- Giảm sự oxy hóa acid béo trong TBG, (thường do rối loạn chức năng của ty lạp thể).
- Gia tăng tổng hợp acid béo trong gan, hoặc tăng lượng acid béo đến gan từ các mô mỡ, từ lượng mỡ ở ruột gia tăng, nhất là sau khi ăn quá nhiều chất béo động vật.
- Thiếu sự kết hợp hay bài xuất triglyceride, cũng như VLDL (very low density lipoprotein).
Phân loại
- Theo nguyên nhân: Gan nhiễm mỡ do rượu và Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)
- Theo mô học: Gan nhiễm mỡ đơn thuần (Steatosis) và Viêm gan nhiễm mỡ (Steatohepatitis)
- Loại nhẹ: Hàm lượng mỡ chiếm 5-10% trọng lượng gan, hay 5-10% TBG chứa hạt mỡ.
- Loại vừa: Hàm lượng mỡ chiếm 10-25% trọng lượng gan, hay 10-25 % TBG chứa hạt mỡ.
- Loại nặng: Hàm lượng mỡ chiếm trên 30% trọng lượng gan, hay hơn 30 % TBG chứa hạt mỡ.
Nguyên nhân
1. Mãn tính
- Nghiện rượu bia.
- Béo phì trẻ em và người lớn
- Tiểu đường type II
- Tăng Lipid máu
- Thiếu dinh dưỡng - protein năng lượng, nhịn đói
- Nuôi ăn qua đường tĩnh mạch kéo dài
- Phẫu thuật nối Hồi Hỗng tràng (trong điều trị béo phì)
- Những rối loạn di truyền về oxy hóa acid béo ở ty lạp thể
- Các bệnh Viêm gan siêu vi B, C, bệnh Wilson
2. Cấp tính
- Gan nhiễm mỡ trong thai kỳ
- H/C Reye
- Bệnh ói mữa Jamaica do trẻ em ăn quả Akee sống
- Các chất độc dạng hợp chất (carbon tetrachloride, trichloroethylene, phosphorus, fialuridine)
- Thuốc Tetracycline, Valproic acid, Piroxicam, Amiodarone, Glucocorticoids, Tamoxifen, Methotrexate, Salicylates.
Dấu hiệu bệnh
Dấu hiệu nhẹ:
- Phần lớn không có triệu chứng, chỉ phát hiện khi khám sức khỏe tổng quát định kỳ.
- Có thể biểu hiện mệt mỏi, khó chịu vùng thượng vị (P), tức hai hạ sườn, đầy bụng.
Dấu hiệu nặng:
- Vàng da mắt, đau bụng, buồn nôn, nôn, gan to nhẹ.
- Ở những bệnh nhân GNM do những nguyên nhân khác nhau có kèm theo những triệu chứng toàn thân và dấu hiệu đặc trưng của những nguyên nhân đó.
Nguồn: Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn
