Nong mạch vành là gì?
Nong mạch vành là một phương pháp phẫu thuật để mở rộng các mạch máu cung cấp máu cho cơ tim. Những mạch máu này được gọi là động mạch vành. Đây là phương pháp thường được thực hiện ngay sau khi bị nhồi máu cơ tim.
Quy trình phẫu thuật này còn được gọi là nong mạch vành qua da hoặc can thiệp mạch vành qua da. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ đặt stent sau khi nong mạch để giúp máu lưu thông và động mạch không bị hẹp lại.
Nếu có thể tiến hành nong mạch vành trong vòng vài giờ sau khi bắt đầu xuất hiện các triệu chứng nhồi máu cơ tim thì có thể làm giảm đáng kể nguy cơ biến chứng sau này. Càng sớm được điều trị thì nguy cơ suy tim, các biến chứng khác và tử vong sẽ càng thấp.
Hơn nữa, kể cả trong những trường hợp không bị nhồi máu cơ tim thì nong mạch vành vẫn có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh tim.
Quy trình nong mạch vành
Quy trình nong mạch vành thường chỉ cần đến phương pháp gây tê tại chỗ. Đầu tiên, bác sĩ sẽ rạch một đường ở cánh tay hoặc ở bẹn và đưa một ống thông có gắn một quả bóng bơm hơi nhỏ ở đầu vào động mạch. Sau đó, bằng cách dùng tia X, video và thuốc nhuộm chuyên dụng, bác sĩ sẽ có thể quan sát và đưa ống thông vào động mạch vành bị tắc nghẽn. Khi ống thông đã vào vị trí, quả bóng được bơm phồng lên và đẩy chất béo tích tụ hay mảng bám ép sát vào thành của động mạch, nhờ đó động mạch được mở rộng và dọn đường cho dòng máu lưu thông dễ dàng hơn.
Trong một số trường hợp, ống thông còn đi kềm với một ống lưới bằng thép không gỉ gọi là stent. Stent được để lại bên trong mạch máu sau khi bóng được xì hơi và lấy ra ngoài để giữ cho mạch máu mở rộng. Sau khi lấy bóng ra ngoài, bác sĩ sẽ tháo ống thông. Quy trình phẫu thuật này thường mất khoảng nửa tiếng đến một vài tiếng.
Lợi ích của phương pháp nong mạch vành
Nong mạch vành là phương pháp đã cứu sống rất nhiều người bị nhồi máu cơ tim. Đây là một cách hiệu quả để đưa máu về lại tim nhanh chóng. Nguồn cung cấp máu đến tim càng sớm phục hồi thì rủi ro cơ tim bị tổn thương sẽ càng thấp. Phương pháp nong mạch vành còn làm giảm cảm giác đau ngực, khó thở và các triệu chứng khác đi kèm với nhồi máu cơ tim.
Phương pháp này còn làm giảm khả năng phải tiến hành phẫu thuật bắc cầu động mạch vành – đây là một thủ thuật xâm lấn nhiều hơn và thời gian phục hồi sau phẫu thuật cũng lâu hơn nhiều. Theo tổ chức Dịch vụ y tế quốc gia Anh Quốc (NHS), nong mạch vành còn có thể giảm thiểu nguy cơ cơn nhồi máu cơ tim tái phát trong tương lai và tăng cơ hội sống sót cao hơn nhiều so với các loại thuốc làm tan cục máu đông.
Rủi ro
Tất cả các quy trình phẫu thuật hay điều trị đều đi kèm một số rủi ro nhất định. Cũng giống như các quy trình xâm lấn khác, khi phẫu thuật nong mạch vành thì bệnh nhân cũng có nguy cơ bị dị ứng với thuốc gây tê, thuốc nhuộm hoặc một số vật liệu được sử dụng trong khi phẫu thuật. Ngoài ra còn có một số rủi ro riêng biệt như:
- Chảy máu, đông máu hoặc bầm tím tại điểm đặt ống thông
- Hình thành mô sẹo hoặc cục máu đông bên trong stent
- Nhịp tim không đều hay rối loạn nhịp tim
- Tổn thương mạch máu, van tim hoặc động mạch
- Tổn thương thận, đặc biệt là ở những người vốn đã có vấn đề về thận từ trước
- Nhiễm trùng
Quy trình phẫu thuật nong mạch vành còn có thể đi kèm với nguy cơ đột quỵ, nhưng rủi ro này thường rất thấp.
Rủi ro khi tiến hành nong mạch vành khẩn cấp sau nhồi máu cơ tim thường lớn hơn so với khi nong mạch vành trong các trường hợp khác.
Cần lưu ý, nong mạch vành không thể điều trị dứt điểm tình trạng động mạch bị tắc nghẽn. Trong nhiều trường hợp, các động mạch có thể bị hẹp trở lại nếu mảng bám tiếp tục tích tụ trong động mạch hoặc trong stent được đặt trước đó. Nguy cơ này sẽ càng tăng cao nếu bác sĩ không đạt stent sau khi nong mạch.
Chú ý sau phẫu thuật
Sau cơn nhồi máu cơ tim, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn cách duy trì lối sống tốt cho tim mạch và phải nhớ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Nếu bạn là người hút thuốc thì nên cố gắng bỏ càng sớm càng tốt. Bên cạnh đó, hãy tạo cho mình một chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục mỗi ngày để giảm huyết áp và nồng độ cholesterol trong máu. Những điều này sẽ giúp làm giảm khả năng tái phát nhồi máu cơ tim.