Nút mạch hóa chất điều trị các khối u gan - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

3 năm trước 31

Phương pháp điều trị

  • Phẫu thuật cắt bỏ khối u.
  • Đốt sóng cao tần, đốt vi sóng phá hủy khối u bằng nhiệt.
  • Nút mạch hóa chất.

Nút mạch hóa chất 

  • Nút mạch hoá chất là đưa vật liệu tắc mạch vào trong động mạch cấp máu cho khối u để nút tắc nguồn nuôi của khối u, chất tắc mạch được pha với hoá chất tiêu diệt tế bào ung thư.
  • Nút mạch hoá chất có thể điều trị độc lập hoặc phối hợp với đốt sóng cao tần/vi sóng hoặc thậm chí có thể giúp làm nhỏ kích thước của khối u để sau đó đưa về khả năng phẫu thuật được khối u.

Áp dụng 

  • Ung thư tế bào gan (hepatocellular carcinoma HCC).
  • Ung thư đường mật (ung thư tế bào thuộc đường mật trong gan).
  • Các di căn gan bao gồm: ung thư đại tràng, ung thư vú, ung thư thần kinh nội tiết.
  • Tuỳ thuộc số lượng khối u và loại u gan mà nút mạch hoá chất được điều trị đơn thuần hoặc phối hợp với các phương pháp khác như phẫu thuật, hoá chất, phá huỷ khối u bằng nhiệt (đốt sóng cao tần, vi sóng…).

Chuẩn bị 

  • Bệnh nhân cần được tư vấn bởi bác sĩ điều trị và điện quang can thiệp.
  • Các xét nghiệm cần thực hiện: chức năng gan thận, đông máu.
  • Người bệnh cần báo cho bác sĩ biết tất cả các thuốc đang sử dụng, kể cả thuốc đông y, thảo dược; tiền sử dị ứng với các loại thuốc đã sử dụng (nếu có).

Thực hiện thủ thuật

  • Tiến hành trong phòng vô trùng, dưới máy chụp mạch số hoá xoá nền có sử dụng tia X để chuyển sang hình ảnh giúp quan sát được các dụng cụ đi trong lòng mạch máu 
  • Hoá chất khi được bơm vào khối u sẽ tiêu diệt các tế bào ung thư theo 2 cơ chế:
  • Hoá chất tập trung với nồng độ cao được bơm trực tiếp vào khối u mà không đi qua tuần hoàn của cơ thể nên ít tác dụng toàn thân.
  • Chất tắc mạch sẽ làm ngăn chặn dòng máu đến nuôi u, làm cho khối u thiếu máu, ngăn cản sự phát triển.
  • Hoá chất bơm qua đường động mạch gan giúp đưa được nhiều hoá chất hơn vào trong khối u, trực tiếp đến khối u nên ít ảnh hưởng đến gan lành.
  • Khối u bị nút tắc mạch cũng không ảnh hưởng đến phần gan lành vì cấp máu chủ yếu cho gan lành từ nguồn tĩnh mạch.
  • Một dụng cụ rất nhỏ được đưa vào động mạch đùi, qua đó đưa ống thông nhỏ vào động mạch chủ bụng và động mạch gan. Khi ống thông được đưa vào đúng vị trí, thuốc nút mạch đã pha với hoá chất sẽ được bơm vào qua ống thông.

Lợi ích

  • 2/3 số ca nút mạch, khối u sẽ ngừng phát triển và giảm kích thước. Tác dụng kéo dài từ vài tháng đến 1 năm tuỳ thuộc vào loại u, chất tắc mạch sử dụng.
  • Có thể sẽ phải nút mạch lần 2, 3… nếu khối u lại tăng sinh mạch nuôi.
  • Khi ung thư tế bào gan được chẩn đoán, hầu hết nguyên nhân gây tử vong là do khối u chiếm hết phần gan lành gây ra suy gan chứ không phải do khối u lan tràn khắp cơ thể.
  • Nút mạch hóa chất sẽ ngăn cản khối u phát triển, duy trì chức năng gan và giúp nâng chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Nguy cơ

  • Nhiễm trùng: tỷ lệ dưới 1/1000.
  • Tổn thương lòng mạch, rách thành mạch hoặc tụ máu vị trí chọc động mạch… tuy nhiên tỷ lệ này cũng rất thấp.
  • Phản ứng với chất nút mạch, triệu chứng: nôn, giảm bạch cầu, rụng tóc.
  • Hoá chất được bơm vào khối u gan, một phần nhỏ đi vào máu nên tác dụng này thường cũng rất nhẹ.
  • Sau can thiệp, bệnh nhân có thể đau tức nhẹ vùng gan do khối u thiếu máu nuôi. Triệu chứng này có thể giảm đi sau vài ngày đến 1 tuần.

Nguồn: Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

Đọc toàn bộ bài viết