Thủng màng nhĩ: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Bệnh thủng màng nhĩ là tổn thương xảy ra ở vùng mô mỏng phân chia tai giữa và ống tai ngoài. Nếu không được điều trị sớm thì khả năng bị điếc vĩnh viễn là rất cao.

Bệnh thủng màng nhĩ là một trong những bệnh về tai rất dễ gặp phải

Thủng màng nhĩ là gì?

Thủng màng nhĩ là xuất hiện một lỗ nhỏ hoặc rách trong màng nhĩ. Đây là màng của mô phân chia phần tai giữa và ống tai ngoài.

Nhiệm vụ chính của màng nhĩ là rung lên khi sóng âm tác động vào tai và tác động lên tai giữa làm chúng ta cảm nhận được âm thanh. Đồng thời lớp màng này cũng hoạt động như rào cản, bảo vệ tai khỏi nước, vi khuẩn cũng như nhiều vật lạ khác… Khi màng nhĩ bị tổn thương thì khả năng nghe cũng ít nhiều bị ảnh hưởng. Thậm chí có thể dẫn đến tình trạng mất thính lực vĩnh viễn.

Nguyên nhân thủng màng nhĩ

Có rất nhiều nguyên nhân gây thủng màng nhĩ, trong đó chúng tôi xin kể ra một vài nguyên nhân như sau:

# Viêm tai giữa

Đây là nguyên nhân phổ biến và rất hay gặp phải ở trẻ em. Khi bị nhiễm trùng tai thì mủ sẽ tích tụ sau màng nhĩ tạo áp lực khiến cho màng nhĩ bị vỡ.

Viêm tai giữa nếu không được điều trị sớm có thể gây thủng màng nhĩ

# Thay đổi áp suất

Nhiều hoạt động có thể làm thay đổi áp lực trong tai và làm cho màng nhĩ bị thủng. Vì như vậy sẽ làm cho áp lực trong tai có sự khác biệt lớn với bên trong tai. Cụ thể, sự thay đổi này bắt nguồn là do:

• Ngồi trên máy bay
• Lặn dưới nước
• Lái xe lên dốc cao..

# Chấn thương

Nguyên nhân này cũng có thể dễ làm thủng màng nhĩ. Bất cứ chấn thương nào tác động đến tai cũng có thể gây vỡ màng nhĩ. Cụ thể hơn là:

• Bị đánh vào tai
• Bị chấn thương ở tai khi chơi thể thao
• Bị tai nạn ô tô
• Có dị vật rơi vào trong tai kể cả tăm ngoáy tai,…

Ngoài ra tai cũng có thể bị chấn thương do gặp phải tiếng động lớn. Tuy nhiên trường hợp này rất hiếm khi xảy ra.

Triệu chứng thủng màng nhĩ

Phần lớn chúng ta đều không có kiến thức để nhận biết triệu chứng thủng màng nhĩ sớm. Trong khi nếu nhận biết sớm thì việc điều trị bệnh khá đơn giản.

Đau tai là triệu chứng hay gặp ở người bị thủng màng nhĩ

Đau là triệu chứng điển hình khi bị thủng màng nhĩ. Mức độ đau còn tùy thuộc vào từng người cũng như mức độ nghiêm trọng của từng bệnh. Thông thường khi tai chảy dịch thì hết đau và lúc này thì màng nhĩ cũng bị vỡ. Chất dịch chảy ra từ tai có thể kèm theo mủ hoặc máu. Thông thường mủ chảy từ tai là do nhiễm trùng, hay gặp ở trẻ nhỏ, người bệnh cảm lạnh, cảm cúm hoặc ở người thường xuyên phải tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm.

Khi bị thủng màng nhĩ, người bệnh sẽ thấy khả năng nghe của mình bị giảm rõ rệt. Ngoài ra có thể xuất hiện triệu chứng ù tai, chóng mặt.

Biến chứng thủng màng nhĩ

Nếu không được điều trị sớm hoặc điều trị không đúng cách thì nguy cơ gặp phải biến chứng rất cao. Các biến chứng có thể xảy ra:

Nguy cơ điếc do thủng màng nhĩ là rất cao

• Mất thính lực: thông thường mất thính giác chỉ là tạm thời và có thể quay trở lại khi vết rách hoặc lỗ thủng ở màng nhĩ được khắc phục. Nhưng thông thường thính lực không được hồi phục hoàn toàn. Thậm chí có trường hợp bị mất thính lực vĩnh viễn.
• Viêm tai giữa hay còn gọi là nhiễm trùng tai giữa. Khi màng nhĩ bị thủng thì sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào tai của bạn. Tình trạng này kéo dài cũng có thể gây mất thính lực.
• U nang tai giữa: các mảnh da vụn của tai thường di chuyển đến tai ngoài do sự tác động của các mảng ráy tai. Khi màng nhĩ bị thủng thì các mảng da này có thể đi vào trong tai và gây ra u nang. Nếu hiện tượng này không được kiểm soát có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và làm hỏng xương tai giữa.

Chẩn đoán thủng màng nhĩ

Trước khi tiến hành điều trị thì bác sĩ phải chẩn đoán chính xác các biểu hiện bệnh của bệnh nhân. Để biết các triệu chứng có phải là do thủng màng nhĩ gây ra hay không và bệnh đang ở mức độ nào. Cụ thể, bác sĩ có thể tiến hành những bước như sau:

Bác sĩ sẽ tiến hành khám tai để chẩn đoán khi nghi ngờ bị thủng màng nhĩ

• Lấy chất dịch trong tai để xem tai có bị nhiễm trùng không
• Khám tai bằng cách rọi đèn để nhìn sâu vào ống tai.
• Kiểm tra thính học bằng cách cho bệnh nhân nghe nhiều âm thanh với cường độ khác nhau.
• Đo nhĩ lượng: bác sĩ sẽ đặt máy đo nhĩ lượng vào tai để kiểm tra phản ứng của màng nhĩ đối với sự thay đổi áp lực bên trong tai.

Điều trị thủng màng nhĩ

Trong trường hợp đã xác định được bệnh nhân bị thủng màng nhĩ thì bác sĩ sẽ có các biện pháp điều trị phù hợp. Chủ yếu là để giảm đau và loại bỏ nguy cơ nhiễm trùng. Thông thường bác sĩ hay chỉ định các biện pháp như sau:

# Vá màng nhĩ

Nếu tai không tự lành thì bác sĩ sẽ yêu cầu vá màng nhĩ. Lúc này bác sĩ sẽ dùng các thiết bị y tế để hàn gắn những vết rách. Điều này cũng tạo điều kiện để màng nhĩ bị tổn thương được chữa lành và các mô tế bào ở màng nhĩ sẽ nhanh chóng trở lại bình thường

# Dùng thuốc kháng sinh

Nhằm loại bỏ tình trạng nhiễm trùng nếu nguyên nhân gây vỡ màng nhĩ là do điều này. Đồng thời cũng hạn chế nguy cơ nhiễm trùng khi mà màng nhĩ đã bị thủng. Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân dùng kháng sinh dạng uống hoặc dạng thuốc nhỏ tai. Nhiều trường hợp được chỉ định dùng đồng thời cả 2 loại.

Dùng thuốc kháng sinh để điều trị thủng màng nhĩ theo chỉ định của bác sĩ

Việc dùng bất cứ loại thuốc nào cũng cần tuân thủ theo đúng những gì mà bác sĩ đã hướng dẫn. Tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc. Nếu sử dụng thuốc có bất cứ vấn đề gì cũng phải liên hệ ngay với bác sĩ.

# Phẫu thuật

Nếu lỗ thủng quá to thì phải tiến hành phẫu thuật để điều trị. Để thực hiện được điều này, bác sĩ sẽ tiến hành lấy mô từ bộ phận khác trên cơ thể để đặt vào lỗ thủng của màng nhĩ.

Phương pháp này đòi hỏi phải có bác sĩ với kĩ thuật cao. Vì vậy bạn nên đến các bệnh viện lớn và uy tín để được điều trị nếu bệnh ở mức độ nặng.

# Khắc phục tại nhà

Ngoài việc tiến hành các biện pháp điều trị theo chỉ định của bác sĩ thì người bệnh cũng nên để ý một vài điều để bảo vệ tai và thúc đẩy việc chữa trị bệnh.

Đừng nên xì mũi quá mạnh sẽ tạo nên áp lực trong tai, làm giảm quá trình phục hồi của màng nhĩ. Bên cạnh đó cũng nên chú ý cân bằng chế độ ăn uống khoa học để có một sức đề kháng thật tốt.

Biện pháp phòng bệnh thủng màng nhĩ nên áp dụng

Chúng ta có thể trở thành nạn nhân của căn bệnh này vào bất cứ thời điểm nào. Chính vì vậy việc áp dụng các biện pháp phòng tránh thủng màng nhĩ rất quan trọng. Cụ thể:

• Điều trị viêm tai giữa triệt để ngay khi có các biểu hiện của viêm tai giữa như đau tai, sốt, nghẹt mũi, giảm thính lực… bằng cách đến gặp bác sĩ ngay. Tránh trường hợp để đến khi bệnh nặng mới tiến hành điều trị.
• Bảo vệ đôi tai khi đi máy bay bằng cách dùng nút cân bằng áp suất hoặc nhai kẹo cao su khi cất cánh và hạ cánh. Hạn chế bay khi bị nghẹt mũi hoặc có các triệu chứng dị ứng.
• Bảo vệ tai tránh dị vật rơi vào trong tai
• Tránh nơi có tiếng ồn quá mạnh và thường xuyên

Tham khảo thông tin về thủng màng nhĩ ở trẻ em

Trẻ em có mô da nhạy cảm và ống tai hẹp nên cũng rất dễ bị thủng màng nhĩ. Việc dùng tăm bông, bút, vật sắt nhọn… cho vào tai cũng dễ tác động lên màng nhĩ của trẻ.

Bệnh viêm tai giữa dễ làm trẻ bị thủng màng nhĩ

Thông thường viêm tai giữa là nguyên nhân hay gặp khiến trẻ bị thủng màng nhĩ. Trong khi đó tỉ lệ trẻ bị viêm tai giữa khi dưới 3 tuổi lên đến 80%. Nguy cơ này càng cao hơn nếu trẻ không được bú mẹ đầy đủ.

Cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay khi có những triệu chứng sau:

• Có dấu hiệu đau hay quấy khóc
• Có máu hoặc mủ chảy ra từ trong tai
• Buồn nôn và chóng mặt liên tục

Bệnh thủng màng nhĩ có thể khắc phục sớm và người bệnh có thể rời bệnh viện sau khi phẫu thuật màng nhĩ trong vòng từ 1-2 ngày. Thời gian phục hồi hoàn toàn là khoảng 8 tuần. Chính vì vậy khi mắc bệnh đừng quá lo lắng mà hãy tới bệnh viện để thăm khám và áp dụng các biện pháp điều trị.

ThuocDanToc.vn không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.