Tiêu chí chẩn đoán cơn bão giáp - Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

3 năm trước 34

Cơn bão giáp

  • Cơn bão giáp là tình trạng mất bù của cường giáp có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
  • Chẩn đoán cơn bão giáp dựa trên triệu chứng lâm sàng gợi ý và phải điều trị ngay trước khi có các xét nghiệm cận lâm sàng.
  • Mặc dù việc phát hiện và điều trị sớm, tỉ lệ tử vong vẫn là 10% và trên 30 % khi xuất hiện tăng thân nhiệt, suy tim và rối loạn nhịp.
  • Người ta cũng nhận thấy các tình trạng tăng hormon giáp trạng đột ngột trong máu có thể đưa đến cơn bão giáp, nhưng không có nồng độ tuyệt đối nào của T4 cho phép đóan trước cơn bão giáp sẽ xảy ra. 

Yếu tố thuận lợi

  • Trên bệnh nhân vừa bị đái tháo đường vừa bị cường giáp, nhiễm ceton acid, tăng áp lực thẩm thấu huyết tương hoặc hạ đường huyết cũng có thể là yếu tố thuận lợi .
  • Trong một số trường hợp sự gia tăng hormon trong máu cũng có thể đưa đến cơn bão giáp trên một số bệnh nhân nhạy cảm như ngưng thuốc kháng giáp sớm, dùng I 131, dùng các thuốc cản quang có iod, dùng hormon giáp quá liều, dùng Iod quá liều trên các bệnh nhân có bướu tuyến giáp.
  • Trong y văn cũng ghi nhận một số trường hợp dùng hormon mone giáp liều cao để giảm cân cũng đưa đến các triệu chứng của cơn bão giáp.

Triệu chứng lâm sàng

- Các triệu chứng sớm của cơn bão giáp gồm sốt, tim đập nhanh, rối loạn cảm xúc, tăng hoạt tính hệ thần kinh trung ương. Nếu không điều trị có thể đưa đến suy tim , phù phổi, trụy mạch, hôn mê, tử vong trong vòng 72 giờ.

- Các triệu chứng thường gặp của cơn bão giáp gồm có :

  •  Sốt, hầu như luôn hiện diện, thay đổi từ 37o8 đến 41 độ. Bệnh nhân đổ mồ hôi nhiều đưa đền mất nước.
  • Triệu chứng thần kinh tâm trí xảy ra trong 90% trường hợp. Triệu chứng thay đổi từ lo lắng kích động , lú lẫn, mê sảng, rối loạn tâm thần, rối loạn tri giác, hôn mê.
  •  Triệu chứng tim mạch: xảy ra khoảng 50% tim đập nhanh, vướt quá trị số của nhiệt đô, thường nằm trong khoảng 120-200 lần/ một phút, có thể lên đến 300 lần/ một phút, có loạn nhịp tim như rung nhĩ, ngoại tâm thu thất, suy tim ứ huyết, nhất  là trên bệnh nhân lớn tuổi. 
  • Triệu chứng tiêu hóa: bệnh nhân có thể bị ói, buồn ói, đau bụng, tiêu chảy. Đôi khi bệnh nhân có vàng da, gan lớn nhẹ do xung huyết hoặc hoại tử tế bào gan. Vàng da là dấu hiệu xấu.
  • Triệu chứng nhược cơ cũng nổi bật, chủ yếu ở cơ gốc thân mình. trường hợp nặng có thể nhược cơ đầu chi, cơ thân mình, cơ mặt. Ngoài ra cũng có các triệu chứng khác của cường giáp như da mịn ấm, đổ mồ hôi, ánh mắt sắc, co kéo cơ mi trên. Tuyến giáp lớn, có âm thổi, hoặc không

- Đôi khi có thể bệnh vô cảm, bệnh nhân bị yếu liệt, hôn mê, nhiệt độ của cơ thể chỉ hơi tăng, thể này hay gặp ở bệnh nhân lớn tuổi bị bướu tuyến giáp đa nhân hóa độc. Thể vô cảm có thể bị che dấu bởi một triệu chứng nổi bật thường là triệu chứng tim mạch như rung nhĩ suy tim.

Cận lâm sàng

  • Các xét nghiệm chỉ chứng tỏ có cường giáp. T4, FT4 tăng. Đôi khi chỉ có T3 tăng, T3 bình thường hoặc giảm ,TSH giảm.
  • Chức năng gan cũng thường bị rối loạn: bilirubin huyết thanh tăng, thời gian Prothrobin kéo dài, AST ALT tăng.
  • Có thể có tăng calci huyết, tăng đường huyết. Hạ đường huyết là một dấu hiệu xấu.
  • Bệnh Basedow là bệnh tự miễn  nên có thể kết hợp với bệnh tự miễn khác như suy thượng thận. Nếu có tăng kali máu, giảm natri và tăng calci máu thì phải nghi có tình trạng suy thượng thận đi kèm.

Chẩn đoán

  • Chẩn đoán cơn cường giáp trạng chủ yếu dựa vào triệu chứng lâm sàng.
  • Phải quyết định điều trị ngay nếu nghi bệnh nhân bị cơn bão giáp
  • Không  có xét nghiệm nào đặc hiệu cho cơn cường giáp trạng cấp.
  • T4, T3 toàn phần và tự do có thể tăng trong trường hợp cường giáp thông thường.

Nguồn: Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn

Đọc toàn bộ bài viết