Viêm gan A có nguy hiểm không?

Viêm gan A là gì?

Viêm gan là tình trạng gan bị tổn thương do tiếp xúc với chất độc hại, lạm dụng rượu, bệnh miễn dịch hoặc nhiễm trùng. Virus là nguyên nhân của phần lớn các ca viêm gan.

Viêm gan A là một loại viêm gan siêu vi do virus viêm gan A (hepatitis A virus - HAV) gây nên và là dạng viêm gan cấp tính (xảy ra trong thời gian ngắn).

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm trên khắp thế giới có khoảng 1,4 triệu trường hợp mắc bệnh viêm gan A. Đây là dạng viêm gan rất dễ lây truyền, có thể lây qua thực phẩm hoặc nước bị nhiễm virus. Tuy nhiên, bệnh này thường không nghiêm trọng và cũng không gây ảnh hưởng về lâu dài. Viêm gan A thường tự khỏi mà không cần điều trị.

Các triệu chứng của viêm gan A

Ở trẻ em dưới 6 tuổi, viêm gan A thường không có triệu chứng. Ở trẻ lớn hơn, thanh thiếu niên và người lớn thì thường có các triệu chứng nhẹ như:

• Các triệu chứng giống cảm cúm (sốt, mệt mỏi, đau nhức khắp cơ thể)
• Đau bụng (đặc biệt là ở vùng trên bên phải)
• Phân nhạt màu hơn bình thường
• Nước tiểu sẫm màu
• Ăn không ngon miệng
• Sụt cân mà không rõ nguyên nhân
• Vàng da (da hoặc tròng mắt chuyển màu vàng)

Các triệu chứng này thường xuất hiện trong vòng 15 đến 50 ngày sau khi nhiễm virus.

Nguyên nhân gây viêm gan A và con đường lây nhiễm

Bạn sẽ bị mắc bệnh viêm gan A sau khi nhiễm virus. Bệnh này thường lây truyền qua đường ăn uống các loại thực phẩm hoặc nước có chứa virus. Sau khi vào cơ thể, virus sẽ đi theo máu đến gan, ở đây nó gây viêm và sưng.

Ngoài con đường lây truyền qua đường ăn uống, virus viêm gan A còn có thể lây qua đường tình dục. Bên cạnh đó, những người bị viêm gan A cũng có thể dễ dàng lây bệnh cho những thành viên khác trong gia đình.

Bạn có thể bị viêm gan A nếu như:

• ăn thức ăn do người bị viêm gan A chuẩn bị
• ăn các loại thủy, hản sải sống từ nguồn nước có lẫn virus
• không sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục với người bị viêm gan A
• uống nước hay ăn đồ ăn có lẫn virus
• tiếp xúc với phân của người mắc bệnh

Sau khi nhiễm virus, thời gian ủ bệnh thường là khoảng 4 tuần nhưng các triệu chứng có thể xuất hiện sau từ 2 đến 7 tuần tùy từng trường hợp và bạn có thể bắt đầu lây bệnh cho người khác từ trước khi có triệu chứng. Thời gian lây bệnh sẽ kết thúc khoảng một tuần sau khi các triệu chứng xuất hiện.

Những ai có nguy cơ bị viêm gan A?

Viêm gan A thường lây từ người sang người nên đây là bệnh rất dễ lây lan. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gồm có:

• sống ở những nơi có tỉ mắc bệnh viêm gan A cao, những nơi có điều kiện vệ sinh thấp hoặc thiếu nước sạch
• tiêm chích ma túy
• có thành viên trong gia đình bị viêm gan A
• quan hệ tình dục với người bị viêm gan A
• bị HIV

Theo báo cáo của WHO, hơn 90% trẻ em dưới 10 tuổi sống ở các nước có điều kiện vệ sinh môi trường kém bị viêm gan A.

Chẩn đoán viêm gan A

Sau khi bạn mô tả các triệu chứng, bác sĩ sẽ tiến hành làm xét nghiệm máu để kiểm tra sự hiện diện của virus viêm gan A.

Một số người bị nhiễm viêm gan A chỉ có rất ít triệu chứng và không có dấu hiệu vàng da. Trong những trường hợp như vậy thì rất khó để đưa ra chẩn đoán bất kỳ loại viêm gan nào nếu chỉ dựa vào thăm khám lâm sàng mà bắt buộc phải xét nghiệm máu.

Biến chứng của viêm gan A

Trong những trường hợp cực kỳ hiếm gặp, viêm gan A có thể dẫn đến suy gan cấp. Biến chứng này chủ yếu chỉ xảy ra ở người lớn tuổi và những người đã bị bệnh gan mạn tính. Nếu gặp phải biến chứng này thì người bệnh sẽ phải nhập viện để điều trị. Tuy nhiên, ngay cả trong trường hợp suy gan thì người bệnh vẫn có khả năng phục hồi hoàn toàn và rất hiếm khi phải phẫu thuật ghép gan.

Điều trị viêm gan A

Hiện tại chưa có phương pháp điều trị chính thức nào cho bệnh viêm gan A vì đây là một bệnh do nhiễm virus chỉ xảy ra trong thời gian ngắn và có thể tự khỏi. Do đó nên có thể không cần điều trị và nếu có thì các phương pháp điều trị cũng chỉ nhằm mục đích giảm nhẹ các triệu chứng.

Sau vài tuần đến vài tháng nghỉ ngơi, các triệu chứng viêm gan A sẽ tự đỡ dần và hết hẳn. Để cải thiện các triệu chứng nhanh hơn thì bạn nên:

• ngừng uống rượu
• duy trì chế độ ăn uống lành mạnh
• uống nhiều nước

Đa phần thì loại viêm gan này không để lại hậu quả nào về lâu dài. Sau khi mắc viêm gan A, cơ thể sẽ phát triển khả năng miễn dịch với căn bệnh này. Có nghĩa là bạn sẽ không bị mắc bệnh kể cả khi tiếp xúc với virus một lần nữa.

Ngăn ngừa viêm gan A

Biện pháp số một để tránh bị viêm gan A là tiêm vắc-xin. Vắc-xin này gồm có hai mũi, cách nhau 6 đến 12 tháng.

Nếu bạn sắp đến những nơi có rủi ro lây nhiễm viêm gan A cao thì nên tiêm vắc-xin ít nhất hai tuần trước khi đi. Lí do là vì thông thường, phải hai tuần sau lần tiêm đầu tiên thì cơ thể mới bắt đầu phát triển khả năng miễn dịch với bệnh. Nếu có thể lên kế hoạch từ trước thì tốt nhất nên tiêm đủ cả hai mũi trước khi đi.

Ngoài ra, để giảm nguy cơ mắc viêm gan A, bạn cũng nên:

• rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước ấm trước khi ăn hoặc uống và sau khi đi vệ sinh.
• uống nước đóng chai khi đến những nơi xa lạ.
• ăn uống tại những nơi sạch sẽ, đảm bảo an toàn vệ sinh, không ăn ở những hàng quán vỉa hè.
• hạn chế ăn trái cây và rau củ sống tại những nơi có điều kiện vệ sinh kém. Nếu ăn thì cần rửa kĩ và gọt vỏ.