Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ CKI BÁC SĨ DOÃN HỒNG PHƯƠNG – Khoa Vật Lý Trị Liệu – Giám đốc Chuyên môn Trung tâm Đông Phương Y Pháp – Cố vấn chuyên môn tại Trung tâm Thuốc dân tộc – Nguyễn Thị Định – Hà Nội
Viêm gân bánh chè là tình trạng tổn thương gân nối giữa xương bánh chè và xương chày do chấn thương ở khớp gối hoặc do bệnh lý về xương khớp mãn tính gây ra. Bệnh nếu không được cải thiện có có thể gây biến chứng nguy hiểm bao gồm teo cơ và đứt gân
I. Nguyên nhân gây viêm gân bánh chè
Theo cấu trúc giải phẫu, gân bánh chè là phần nối giữa xương bánh chè với xương cẳng chân (còn gọi là xương chày). Viêm xảy ra có thể là do tình trạng quá tải của gối khi thực hiện hoặc vận động liên tục. Trong trường hợp này, viêm gân bánh chè thường xảy ra chủ yếu ở những vận động viên thể thao hoặc người thích vận động. Bên cạnh đó, bệnh hình thành cũng có thể là do chấn thương ở khớp gối hoặc do khởi động làm ấm không kỹ trước khi chơi thể thao.
Các yếu tố làm điều kiện thuận lợi làm tăng nguy cơ viêm gân bánh chè
Viêm gân bánh chè xảy ra cũng có thể là do các yếu tố sau đây:
- Tuổi tác: Viêm gân bánh chè thường gặp ở những người trung niên
- Bệnh lý: Người mắc các bệnh xương khớp mạn tính như viêm khớp dạng thấp, gút,… thường có nguy cơ bị viêm gân bánh chè khá cao.
- Đặc điểm giải phẫu bất thường: Đối với những người có xương bánh chè lên cao hoặc chân lệch trục khả năng bị viêm gân bánh chè thường cao hơn những người có đặc điểm giải phẫu bình thường
- Yếu tố khác: Thừa cân hoặc tình trạng hai chân có vấn đề
II. Triệu chứng của viêm gân bánh chè
Đau chính là dấu hiệu dễ dàng nhận biết đầu tiên của bệnh viêm gân bánh chè. Khi gân bị viêm, người bệnh thường cảm thấy đau nhức nằm ở vị trí bên dưới đầu gối. Đau thường âm ỉ, rất ít khi đau nghiêm trọng. tuy nhiên, đau ngày càng tăng lên khi bệnh nhân vận động hoặc thực hiện các động tác gấp duỗi như ngồi xổm, leo cầu thang hoặc chạy nhảy.
Thông thường, đau có tính chất chu kỳ, chẳng hạn đau liên tục cho đến đau mạnh hoặc đau ít cho đến khi nhiều. Và biểu hiện đau nhức tăng lên dữ dội khi viêm gân bánh chè không được điều trị kịp thời. Đứt gân chính là một trong những biến chứng hiếm gặp nhưng khá nặng của bệnh. Người bệnh có thể gặp phải dứt gân cơ tứ đầu đùi hoặc đứt gân bánh chè. Khi đó, ngoài triệu chứng đau tăng đột ngột, bệnh nhân rất có thể mất hoàn toàn chức năng của cơ.
Khi nào người bệnh cần tiến hành thăm khám?
Bệnh nhân nên đến ngay bệnh viện để thăm khám nếu gặp phải các trường hợp sau:
- Triệu chứng đau của viêm gân bánh chè không có dấu hiệu thuyên giảm mà ngày càng nặng hơn.
- Bệnh gây ảnh hưởng đến khả năng đi lại và xuất hiện tình trạng tấy đỏ, phù nề.
III. Chẩn đoán bệnh viêm gân bánh chè bằng cách nào?
Thông thường, bác sĩ thường thực hiện một vài biện pháp kiểm tra lâm sàng để phát hiện viêm gân bánh chè. Tuy nhiên, để có kết quả chẩn đoán chính xác, các chuyên gia y tế thường yêu cầu bệnh nhân thực hiện các thăm khám cận lâm sàng như chụp cộng hưởng từ khớp gối hoặc siêu âm, chụp X – quang khớp gối.
IV. Điều trị viêm gân bánh chè như thế nào?
Viêm gân bánh chè có thể tiến triển theo hướng tự khỏi hoặc trở nên tồi tệ hơn. Vì vậy, tùy thuộc vào tình trạng bệnh mà biện pháp điều trị ở mỗi người sẽ khác nhau.
Thông thường, trong bất kỳ bệnh lý nào bác sĩ đều khuyên bệnh nhân nên nghỉ ngơi thật tốt. Tuy nhiên, riêng bệnh viêm gân bánh chè, người bệnh không cần nghỉ ngơi nhiều. Bởi trên thực tế, nghỉ ngơi chính là yếu tố tạo điều kiện cho các nhóm cơ ngừng hoạt động, làm tăng nguy cơ teo cơ và kéo dài thời gian bình phục.
Tốt nhất, bệnh nhân nên nghỉ trong khoảng thời gian cho phép, đặc biệt là trong thời gian đau. Ngoài thời gian này ra, người bệnh nên hoạt động bình thường. Để làm giảm bớt áp lực lên gân và khớp gối, bệnh nhân có thể dùng nạn để đi lại. Hoặc cũng có thể dùng nẹp gối cho khớp gối nghỉ ngơi.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể sử dụng thuốc để cải thiện bệnh. Một số loại thuốc giảm đau, chống viêm, không chứa cortisone có thể được bác sĩ chỉ định dùng để giảm đau trong trường hợp viêm gân bánh chè cấp tính. Tuy nhiên, những loại thuốc này không có tác dụng điều trị ở những bệnh nhân bị bệnh mãn tính.
Người bệnh cũng có thể dùng thuốc dạng gel hoặc kem bôi ngoài da để giảm đau. Các loại thuốc chích thông thường cũng giúp chữa trị bệnh nhưng kết quả thường không ổn định. Vì vậy, bác sĩ thường phải phối hợp nhiều loại thuốc khác nhau như thuốc giãn mạch, thuốc tê, thuốc chống viêm,… để đạt được kết quả trị liệu như mong đợi.
Bên cạnh dùng thuốc, bệnh nhân cũng nên áp dụng các biện pháp vật lý trị liệu như phương pháp nhiệt, điện, siêu âm, laser hoặc sóng ngắn để kiểm soát triệu chứng viêm gân bánh chè. Đồng thời, người bệnh có thể khắc phục bệnh bằng cách thực hiện các động tác massage, xoa bóp hoặc tăng cường vận động, kéo giãn cơ.
Mặt khác, bệnh nhân cũng nên xây dựng chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng. Tốt nhất nên tăng cường bổ sung thực phẩm giàu khoáng chất, vitamin C, giúp tăng sức đề kháng và khả năng làm lành, giúp rút ngắn thời gian trị liệu.
Ngoài các biện pháp nêu trên, phẫu thuật cũng chính là giải pháp được chuyên viên y tế chỉ định người bệnh nên thực hiện. Thông thường, viêm gân bánh chè rất ít khi phẫu thuật. Nhưg nếu bệnh chuyển nặng và gây biến chứng đứt gân, phẫu thuật sẽ giúp nối gân và phục hồi chức năng ban đầu của gân.
Viêm gân bánh chè tuy không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng nếu bệnh không được điều trị sớm có thể gây đứt gân và cản trở khả năng vận động. Chính vì vậy, bệnh nhân không nên lơ là trong việc điều trị. Tốt nhất, người bệnh nên chữa trị viêm gân bánh chè theo đúng phác đồ bác sĩ đề ra.
ThuocDanToc.VN không đưa ra bất kỳ lời khuyên, chẩn đoán cũng như phương pháp điều trị y khoa.