Viêm họng là bệnh về đường hô hấp thường gặp, xảy ra do nhiều nguyên nhân, rất phổ biến và không đe dọa đến tính mạng người bệnh. Thế nhưng viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt lại là thuật ngữ chuyên khoa còn khá xa lạ, không thường gặp. Thực chất, đây là cách gọi khác của bệnh viêm họng hạt mãn tính, xảy ra khi người bệnh không kịp thời điều trị hoặc điều trị bệnh viêm họng hạt không đúng cách khiến bệnh kéo dài, tái đi tái lại nhiều lần.
Viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt là bệnh gì?
Có rất nhiều thắc mắc về bệnh viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt, thực tế, đây là tên gọi khác của bệnh viêm họng hạt ở giai đoạn mãn tính. Do khi bệnh còn ở giai đoạn cấp tính nhưng lại không được điều trị đúng cách, tự ý sử dụng kháng sinh không đúng liều lượng, chủ quan trước các dấu hiệu của bệnh dẫn đến chữa trị muộn khiến bệnh chuyển biến xấu, trở thành bệnh viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt.
Viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt bao gồm viêm nhiễm ở hầu họng và sự xuất hiện của các mô tăng sinh. Cụ thể:
- Viêm hầu họng: Là tình trạng viêm nhiễm từ vùng hầu họng xuống cổ họng, xảy ra do vi khuẩn xâm nhiễm, thường do các yếu tố bên trong kết hợp với các tác động bên ngoài gây ra. Khi viêm hầu họng, người bệnh thường có các biểu hiện như vùng hầu họng xung huyết, sưng đỏ và nóng rát.
- Tăng sinh mô hạt: Khi viêm nhiễm kéo dài, vùng niêm mạc hầu họng có các hạt bạch huyết tập trung, gia tăng về số lượng dẫn đến sự hình thành của các mô hạt. Thực ra, các hạt bạch huyết là các lympo cầu có tác dụng chống lại sự tấn công của các virus, vi khuẩn xâm nhập vào niêm mạc họng thông qua hoạt động thở, ăn uống. Nếu chỉ viêm nhiễm ở mức độ thông thường, các tế bào này có thể bắt và tiêu diệt các tế bào này dễ dàng. Thế nhưng, nếu nếu nhưng mật độ virus, vi khuẩn tăng cao thì hệ bạch huyết sẽ tăng cường sản sinh các bạch cầu tại hầu họng để chống lại các tác nhân gây bệnh và làm hình thành các mô hạt.
Nguyên nhân gây bệnh
Viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt là bệnh mãn tính khó điều trị, có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, do đó người bệnh không nên chủ quan bỏ qua các triệu chứng của bệnh. Viêm hầu họng tăng sinh mô hạt là căn bệnh tai mũi họng phổ biến, do nhiều yếu tố gây ra. Tuy nhiên, tác nhân chính gây các bệnh tai mũi họng trong đó có viêm họng là do khói bụi ô nhiễm môi trường, những bệnh này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là khi hệ miễn dịch suy yếu.
Một số nguyên nhân chính khiến bệnh viêm họng hạt chuyển biến xấu, trở thành viêm hầu họng tăng sinh mô hạt là:
- Môi trường sống, môi trường làm việc bị ô nhiễm hay do tính chất công việc khiến bạn phải tiếp xúc với khói bụi hay hóa chất độc hại như phòng thí nghiệm, khai thác khoáng sản, làm công trình
- Môi trường ô nhiễm, xung quanh nơi ở có nhiều khí thải, chất thải, bị ẩm thấp do không khí ẩm hoặc không thường xuyên quét dọn
- Bị viêm họng hạt nhưng lại ăn nhiều đồ ngọt, ăn nhiều đồ cay nóng, uống hoặc ăn nhiều thức ăn lạnh, nước đá, không giữ gìn vệ sinh răng miệng mỗi ngày
- Khói bụi, không khí hanh khô, nhất là những người sống ở thành thị hay bị kẹt xe, khói bụi từ nhà máy sản xuất, xe cộ
- Quan hệ tình dục bằng đường miệng cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn dễ mắc viêm hầu họng tăng sinh mô hạt khi viêm họng.
- Một nguyên nhân không thường gặp là do các bệnh ở tai mũi họng lan sang vùng họng gây viêm hầu họng.
Triệu chứng thường gặp
Khi bị viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt, người bệnh sẽ có một số biểu hiện đặc trưng sau đây:
- Đầu tiên sẽ thấy cổ họng khô ngứa, sưng đau, tiết dịch nhiều, có thể làm bệnh nhân bị nôn khan, có cảm giác vướng hoặc như cổ họng bị mắc dị vật
- Ho khan do sử dụng các thực phẩm không phù hợp hoặc do nói nhiều dẫn đến kích thích cổ họng. Ho khan xuất hiện khi có cảm giác kích thích vùng họng hoặc khi thay đổi thời tiết, khi làm việc quá nhiều, quá mệt mỏi.
- Ho có đờm do vùng niêm mạc họng viêm, tăng tiết dịch, ban đầu chỉ ho nhẹ sau là ho, khô rát cổ họng không có đờm. Tiếp đó vùng niêm mạc bắt đầu sưng tấy, tiết dịch mủ, dịch dính chặt vào bề mặt dây thanh nên khi nói giọng sẽ khàn khàn, điều này khiến tình trạng đờm trong cổ họng nghiêm trọng hơn
- Đau họng, khô, đau rát cổ họng, khó nuốt, đau khi nói là những triệu chứng thường gặp của bệnh viêm hầu họng có tăng sinh mô họng, đặc biệt các triệu chứng này sẽ nghiêm trọng hơn khi nói nhiều, vào buổi sáng sớm mới thức dậy
- Khi bệnh chuyển biến nặng, cơ thể sẽ xuất hiện các triệu chứng như đau đầu, nói khàn, mệt mỏi, uể oải, lười vận động, tiêu hóa kém, thiếu sức lực, mất tập trung, thân nhiệt không ổn định…
- Xuất hiện các hạt ở cổ họng, hầu họng: Các hạt này to nhỏ khác nhau, có màu đỏ nổi bên trong hầu họng như đầu đinh ghim hoặc hạt ngô, chúng nối liền với nhau bằng những dây máu đỏ.
Viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt có nguy hiểm không?
Viêm hầu họng là bệnh thường gặp, thế nhưng nếu bạn chủ quan trước các triệu chứng của bệnh thì sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và rất khó điều trị. Viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt có thể:
- Gây hôi miệng: Do khoang họng, các khoang amidan bị viêm nhiễm, có các vi khuẩn đọng lại làm hơi thở bị hôi, cản trở đến việc giao tiếp, làm người bệnh cảm thấy mặc cảm, tự ti, điều này làm ảnh hưởng đến công việc cùng các mối quan hệ xung quanh.
- Ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ: Khi bị viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt, người bệnh dễ mệt mỏi, hơn nữa, các triệu chứng ho ngứa ngáy, đau họng, vướng họng luôn khiến người bệnh tằng hắng liên tục dẫn đến khó ngủ, không thể ngủ sâu giấc… làm người bệnh lờ đờ, suy sụp, thiếu tập trung.
- Có thể gây ra các bệnh lý khác: Nếu bị viêm hầu họng không được sớm điều trị, vi khuẩn sẽ phát triển, tấn công gây viêm trên diện rộng như viêm họng cấp, viêm phế quản, viêm thanh quản, các bệnh lý về tim mạch, nghiêm trọng hơn có thể gây ung thư thanh quản, ung thư vòm họng…
- Nhiễm khuẩn gây bệnh toàn thân: Khi bệnh chuyển biến nặng, các virus gây bệnh đi sâu vào trong máu, làm ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng như thận gan, thậm chí có thể gây nhiễm trùng máu, đây là biến chứng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng của người bệnh.
Viêm hầu họng tăng sinh mô hạt có tạo mủ không chỉ gây mùi hôi khó chịu cho hơi thở mà còn gây ra các triệu chứng như ho, ngứa ngáy kéo dài, tăng lên vào ban đêm, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của người bệnh, làm các cơ quan trong cơ thể không hoạt động tốt gây suy nhược cơ thể.
Biện pháp phòng ngừa
Viêm họng hạt là bệnh lý mạn tính, thường xuyên tái phát, rất khó điều trị, nếu không điều trị kịp thời, chủ quan với các triệu chứng của bệnh sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Để điều trị, bạn nên nhanh chóng đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị. Tuyệt đối không nên tự điều trị tại nhà bằng thuốc nam hoặc tự mua thuốc vì bệnh đã ở giai đoạn nghiêm trọng. Việc dùng thuốc bừa bãi sẽ khiến bệnh không phục hồi mà còn làm suy yếu hệ miễn dịch, nhờn thuốc, tổn thương vòm họng nghiêm trọng.
Sau khi điều trị, bạn có thể phòng ngừa viêm họng hạt nói riêng và các bệnh về tai mũi họng nói chung bằng các biện pháp sau:
- Uống nhiều nước, đặc biệt là nước ấm, tốt nhất nên cung cấp đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày cho cơ thể
- Hạn chế uống nước đá, đồ ăn cay nóng, các thức uống có thể gây kích thích cổ họng để tránh làm tổn thương niêm mạc họng
- Nên trang bị đầy đủ đồ bảo hộ khi tiếp xúc với môi trường có hóa chất độc hại, nhiều bụi bẩn, khói bụi
- Nên dọn dẹp, giữ vệ sinh sạch sẽ nơi ở, nơi làm việc để tránh tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn xâm nhập gây bệnh đường hô hấp
- Hãy từ bỏ thói quen hút thuốc nhất là khi bạn bị viêm họng hạt, thuốc lá không chỉ gây nguy cơ ung thư phế quản, ung thư phổi mà còn là nguyên nhân chính gây ra các bệnh về tai mũi họng
- Tăng cường ăn các thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất để nâng cao sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch như rau xanh củ quả, sữa chua, các loại trái cây…
- Không nên quan hệ tình dục bằng đường miệng, lý do là khi đã mắc viêm họng hạt, bệnh rất dễ tái phát, nếu quan hệ bằng đường miệng sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ở miệng, làm tăng lượng virus, vi khuẩn xâm nhập vào miệng.
- Thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là sức khỏe tai mũi họng để kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh lý.
Trên đây là một số thông tin giúp bạn xác định viêm hầu họng có tăng sinh mô hạt là bệnh gì, có nguy hiểm không. Có thể nói, đây là bệnh lý mãn tính khó điều trị, do đó người bệnh tuyệt đối không được tự ý dùng kháng sinh điều trị tại nhà, tốt nhất nên đến cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị.