Viêm xoang trán đặc trưng bởi các hốc xoang ở phía sau trán và mắt bị viêm nhiễm. Bệnh lý nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng. Do đó, khi nhận thấy các dấu hiệu của viêm xoang trán, người bệnh nên chủ động đến bệnh viện để được thăm khám và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp.
Viêm xoang trán là bệnh gì?
Theo cấu tạo của cơ thể, xoang mặt được xác định bởi các hốc nông bên trong khối xương mặt xung quanh hốc mũi, cùng với họng và mũi tạo ra cơ quan hô hấp. Xoang chia thành 3 loại chính: Xoang hàm, xoang trán và xoang sàng.
Phần xoang trán bao gồm 2 khoang nhỏ có chức năng chứa không khí nằm trên ổ mắt, tương ứng với vị trí của lông mày. Bình thường, xoang trán sẽ tiết ra dịch nhầy chảy qua đường mũi. Tuy nhiên, khi bị vi khuẩn tấn công gây ra nhiễm trùng, lúc này dịch nhầy không bị ứ đọng, gây bít tắc, dẫn đến gia tăng áp lực lên trán và mắt.
Viêm xoang trán là một trong các trường hợp của bệnh viêm xoang phổ biến, các triệu chứng bệnh lý có xu hướng bùng phát mạnh vào mùa đông. Căn cứ vào mức độ viêm nhiễm mà viêm xoang trán được chia thành những dạng sau:
Viêm xoang trán cấp tính: Các dấu hiệu của bệnh lý ở giai đoạn này kéo dài dưới 6 tuần, gây sốt nhẹ hoặc cao, dịch mũi ở dạng cấp có màu vàng xanh kèm theo mùi hôi khó chịu, dịch nhầy đặc quánh gây nghẹt mũi. Viêm xoang trán cấp tính gây đau nhức và trở nên nặng nề hơn khi thời tiết thay đổi đột ngột.
Viêm xoang trán mãn tính: Các biểu hiện ở giai đoạn này kéo dài hơn 6 tuần, những triệu chứng nghẹt mũi, chảy nước mũi dần biến mất. Thay vào đó, người bệnh bị đau nhức hốc mắt, vùng trán bị sưng, cơn đau nhức thường trở nên nặng nề hơn từ 9 – 10 sáng.
Trường hợp người bệnh chủ quan không điều trị hoặc điều trị và chăm sóc không đúng cách sẽ khiến các triệu chứng viêm xoang trán trở nên nghiêm trọng hơn, từ đó dẫn đến các biến chứng nặng nề.
Do đó, khi nhận thấy các triệu chứng bệnh lý, bạn nên chủ động đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tiến hành thăm khám và điều trị sớm.
Biểu hiện nhận biết viêm xoang trán
Các triệu chứng viêm xoang trán có thể khởi phát ở một hoặc cả hai xoang vùng trán. Lúc này sẽ khởi phát các biểu hiện nhận biết như:
- Đau nhức: Những cơn đau thường xuất hiện ở giữa trán, từ 2 hàng lông mày lan ra vùng thái dương. Khi mức độ viêm nhiễm trở nên nặng nề sẽ dẫn đến dịch mủ ứ đọng, trong một số trường hợp người bệnh bị đau tức ở hốc mắt.
- Chảy dịch mũi: Dịch thường nhầy, dày đặc, có mủ màu vàng, xanh hoặc nâu, đặc quánh lại. Lượng dịch nhầy này sẽ ứ đọng làm tắc nghẽn đường dẫn lưu xuống khe mũi, lúc này dịch mũi chảy ít hoặc không thể chảy.
- Một số biểu hiện khác: Ngoài các dấu hiệu trên, người bị viêm xoang trán có thể phát sinh các triệu chứng như đau họng, ho, giảm khứu giác, cơ thể mệt mỏi, hơi thở có mùi hôi, sốt nhẹ hoặc cao,…
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà các triệu chứng khởi phát của viêm xoang trán cũng như thời gian phát bệnh cũng sẽ khác nhau. Thông thường, các trường hợp có biểu hiện đau nhức, mệt mỏi, viêm họng dưới 10 ngày có thể do virus xâm nhập.
Ngược lại, các triệu chứng tiến triển nặng nề kéo dài hơn 10 ngày có khả năng do vi khuẩn gây bệnh. Tuy nhiên, trong một vài trường hợp bệnh kéo dài trên vài tháng, có thể do vấn đề ở cấu trúc xoang mũi điển hình như: Polyp mũi, vẹo vách ngăn.
Nguyên nhân gây viêm xoang trán
Sức đề kháng bị suy giảm là một trong những yếu tố thuận lợi để các tác nhân gây bệnh tấn công và khởi phát các triệu chứng viêm xoang trán. Dưới đây là một số nguyên nhân gây bệnh như:
Virus: Virus cảm lạnh hoặc virus đường hô hấp trên là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh viêm xoang trán. Virus sẽ làm tăng lượng dịch nhầy và gây tắc các khoang xoang, dẫn đến khởi phát các triệu chứng bệnh ký.
Hầu hết mọi đối tượng đều nhiễm virus đường hô hấp nhất nhất một lần trong đời, nhất là ở trẻ em. Nguyên nhân vì đây là nhóm đối tượng có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, sức đề kháng kém nên nguy cơ nhiễm bệnh sẽ cao hơn người bình thường.
Vi khuẩn: Lớp lông mao ở khoang mũi có chức năng ngăn chặn vi khuẩn tấn công vào các khoang xoang. Tuy nhiên, khi lông mao xảy ra vấn đề, lúc này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm nhiễm ở hốc xoang. Trong môi trường dịch nhầy, ẩm ướt vi khuẩn có xu hướng phát triển mạnh hơn.
Dị ứng cơ địa: Một số trường hợp bị dị ứng cơ địa khi tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân gây bệnh như phấn hoa, mạc bụi, lông động vật,…Khi ấy sẽ khởi phát phản ứng dị ứng kèm theo một số biểu hiện như hắt hơi, gây ngứa ngáy mũi, họng, nghẹt mũi, viêm nhiễm, dịch nhầy bị ứ đọng tại các khoang xoang.
Tình trạng tắc nghẽn này gây ảnh hưởng đến hoạt động dẫn lưu ở xoang mũi, từ đó làm tăng nguy cơ bùng phát bệnh viêm xoang và viêm xoang trán.
Vẹo vách ngăn mũi: Đây là bộ phận ngăn cách, phân chia khoang mũi thành hai phần bằng nhau. Khi vách ngăn này bị vẹo sẽ khiến hoạt động lưu thông khí bị kém đi, dẫn đến hiện tượng khó thở hoặc tắc nghẽn.
Tình trạng này nếu không được phát hiện kịp thời sẽ rất dễ gây ra viêm nhiễm nếu những mô ở trán bị tổn thương. Theo thống kê từ các nghiên cứu cho thấy, có hơn 80% trường hợp không nhận biết được mình bị vẹo vách ngăn mũi.
Polyp mũi: Polyp mũi xuất hiện khi khối u lành tính hình thành, phát triển trong khoang xoang hoặc mũi. Nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này là do bị nhiễm trùng, tự ý sử dụng thuốc điều trị các bệnh lý đường hô hấp, dị ứng với môi trường. Polyp ở xoang trán sẽ cản trở hoạt động lưu thông không khí, từ đó tăng nguy cơ mắc viêm xoang trán.
Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm xoang trán:
- Người bị dị ứng cơ địa, dễ bị cảm lạnh
- Có thói quen hút thuốc lá và thường xuyên hít phải khói thuốc lá
- Hệ thống miễn dịch suy yếu, viêm amidan, nhiễm nấm
- Cấu trúc khoang mũi bất thường gây ảnh hưởng đến hoạt động dẫn lưu dịch nhầy trong khoang xoang
Viêm xoang trán nguy hiểm không?
Trong các thể viêm xoang, viêm xoang trán là bệnh lý có nguy cơ dẫn đến biến chứng nội sọ cao nhất. Ngoài ra, nếu bệnh lý do vi khuẩn xâm nhập, các triệu chứng sẽ tiến triển nặng nề hơn. Lúc này ổ nhiễm trùng sẽ có xu hướng lan rộng sang các bộ phận lân cận khác như cổ, não, đầu,…đe dọa đến tính mạng.
Viêm xoang trán nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khởi người bệnh, đồng thời phát sinh các biến chứng nặng nề như:
- Biến chứng đường hô hấp: Bệnh hen suyễn, viêm phế quản, viêm amidan, viêm họng mãn tính,…
- Ảnh hưởng đến thị giác: Bị giảm thị lực, viêm ổ mắt, viêm dây thần kinh thị giác, gây mù lòa,..
- Ảnh hưởng não bộ: Viêm màng não, áp xe ở não bộ, huyết khối tĩnh mạch, viêm ngoài màng cứng,…
- Tai biến: Bệnh viêm xoang trán kéo dài có thể gây giãn nở mạch máu ở niêm mạch mũi, hiện tượng này làm tăng nguy cơ bị tai biến, đột quỵ.
Với các trường hợp phát sinh biến chứng ở não bộ, có thể gây rối loạn ý thức, tác động tiêu cực đến những dây thần kinh. Nếu không được xử lý kịp thời sẽ nguy hiểm đến tính mạng, nặng nề nhất là gây tử vong.
Theo các chuyên gia đầu ngành, bệnh viêm xoang trán nguy gây ra các biến chứng nặng nề nhưng có thể khắc phục được các triệu chứng hiệu quả nếu áp dụng các biện pháp điều trị theo chỉ định của bác sĩ kết hợp với các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa hợp lý.
Do đó, khi nhận thấy các dấu hiệu của bệnh lý, bạn nên chủ động đến bệnh viện để được tiến hành chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Chẩn đoán bệnh viêm xoang trán
Để nắm rõ được mức độ các triệu chứng cũng như thể trạng đáp ứng điều trị, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành chẩn đoán lâm sàng thông qua các biểu hiện bệnh lý, tiền sử bệnh lý và một số kỹ thuật chẩn đoán cận lâm sàng. Cụ thể như:
Nội soi mũi: Để thực hiện kỹ thuật này, bác sĩ sẽ sử dụng ống nhỏ đưa vào mũi có gắn camera để chụp lại những hình ảnh trong khoang mũi. Dựa vào hình ảnh chụp lại bác sĩ sẽ xác định được mức độ tổn thương, từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp.
Chụp MRI, CT: Tư thế Blondeau sẽ cho ra kết quả vùng xoang trán sẽ bị mờ hơn các xoang bình thường hoặc hốc mắt. Do đó, bác sĩ có thể yêu cầu chụp thêm ở tư thế sọ nghiêng mục đích rõ hơn độ dày của xoang, kỹ thuật này cũng sẽ tránh nhầm lẫn với tình trạng thiếu xoang trán một bên hay xoang trán kém phát triển. Căn cứ vào kết quả chụp được, bác sĩ xác định được mức độ tổn thương ở xoang trán.
Các phương pháp điều trị viêm xoang trán
Các triệu chứng của viêm xoang trán có thể được đẩy lùi nhanh chóng nếu được phát hiện sớm và áp dụng các biện pháp điều trị, chăm sóc đúng cách. Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị bệnh lý này, căn cứ vào mức độ bệnh lý, thể trạng, khả năng đáp ứng, bác sĩ chuyên khoa sẽ đề ra các giải pháp phù hợp.
Điều trị viêm xoang trán theo phương pháp Tây y
Sử dụng thuốc Tây điều trị
Các loại thuốc Tây điều trị sẽ giúp giảm nhanh các triệu chứng của viêm xoang trán, giải quyết tình trạng tắc nghẽn ở khoang xoang, từ đó giúp khoang mũi được thông thoáng hơn. Căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc phù hợp. Cụ thể như:
- Viêm xoang trán do nhiễm trùng: Đối với các trường hợp này, bác sĩ có thể sử dụng một số loại thuốc thuốc nhóm kháng sinh nhằm ức chế hoạt động và tiêu trừ vi khuẩn gây bệnh.
- Viêm xoang trán do virus: Bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc thông mũi, xịt mũi và kết hợp nghỉ ngơi hợp lý để khắc phục các triệu chứng bệnh lý hiệu quả.
- Dị ứng cơ địa: Trường hợp viêm xoang trán do dị ứng cơ địa, bác sĩ có thể chỉ định nhóm thuốc kháng histamin, thuốc xịt mũi, thuốc chứa corticoid để kiểm soát các triệu chứng hiệu quả.
Đối với những loại thuốc xịt mũi, thông mũi không kê đơn chứ oxymetazoline/ phenylephrine có tác dụng làm khô dịch nhầy, se nhỏ màng nhầy, kiểm soát hoạt động tiết xoang.
Tuy nhiên, việc lạm dùng thuốc Tây có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn, khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, người bệnh chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
Can thiệp phẫu thuật
Đối với các trường hợp không đáp ứng thuốc Tây điều trị, bị polyp mũi, vẹo vách ngăn mũi hay viêm xoang mãn tính. Lúc này bác sĩ sẽ cân nhắc phương pháp phẫu thuật làm sạch dịch nhầy hoặc chỉnh hình vách mũi.
Phương pháp phẫu thuật nội soi xoang mũi sẽ giúp khắc phục các triệu chứng nhanh chóng, đồng thời ngăn ngừa phát sinh các biến chứng như áp xe nhãn cầu, áp xe sọ,…
Tuy nhiên, phương pháp này cũng tồn tại một số điểm hạn chế như ảnh hưởng hưởng đến một số chức năng sinh lý của mũi, suy giảm sức đề kháng. Do đó, người bệnh cần trao đổi với bác sĩ điều trị để đưa ra giải pháp điều trị tốt nhất.
Áp dụng một số mẹo chữa tại nhà
Bên cạnh tuân thủ các biện pháp điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên môn, bạn có thể kết hợp một số mẹo chữa từ các thảo dược tự nhiên an toàn, lành tính và hạn chế tối đa tác dụng phụ nếu sử dụng trong thời gian dài. Dưới đây là một số mẹo chữa viêm xoang trán được áp dụng phổ biến:
Mật ong kết hợp với tỏi: Tỏi và mật ong là hai vị thuốc có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, sát trùng rất tốt nên được áp dụng trong điều trị viêm xoang trán. Chuẩn bị 1 củ tỏi, lột sạch vỏ, rửa sạch và giã nhuyễn.
Trộn mật ong nguyên chất với tỏi theo tỷ lệ 1:1. Kế đến vệ sinh sạch vùng mũi với nước ấm, sau đó sử dụng tăm bông thấm với hỗn hợp rồi bôi vào sâu trong hốc mũi.
Sử dụng lá lốt: Lá lốt mang đi rửa sạch, ngâm nước muối để loại bỏ tạp chất rồi rửa lại với nước sạch lần nữa. Kế đến thái nhỏ và xay nhuyễn hoặc giã nhuyễn. Lọc lấy nước cốt, sau khi vệ sinh sạch vùng mũi thì nhỏ nước lá lốt vào hốc mũi từ 2 – 3 giọt. Mỗi ngày thực hiện đều đặn đến khi các triệu chứng thuyên giảm hẳn.
Rửa mũi với nước muối sinh lý: Các thành phần có trong nước muối sinh lý có khả năng sát khuẩn, làm dịu sưng viêm, đồng thời làm sạch khoang mũi, giúp thông thoáng hơn. Người bệnh có thể sử dụng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng để vệ sinh khoang mũi mỗi ngày.
Các mẹo dân gian chữa viêm xoang trán chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị, cải thiện các triệu chứng tạm thời chứ không thể thay thế phương pháp điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
Phòng ngừa viêm xoang trán hiệu quả
Viêm xoang trán nếu không được khắc phục triệt để, các triệu chứng thường xuyên tái lại có thể trở thành viêm xoang mãn tính và dẫn đến phát sinh các biến chứng nặng nề. Do đó, sau điều trị bạn nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh để bảo vệ cơ thể tốt hơn. Cụ thể như:
- Mang khẩu trang, che chắn cẩn thận trước khi ra đường để tránh các mạc bụi, không khí ô nhiễm
- Thường xuyên vệ sinh không gian sống, giữ môi trường sạch sẽ, hạn chế đến những khu vực có hóa chất độc hại, khói bụi,…
- Hạn chế ngồi trước quạt hoặc máy lạnh quá lâu vì sẽ khiến niêm mạc mũi bị khô và dễ bị tổn thương.
- Chú ý giữ ấm và bảo vệ vùng cổ họng khi thời tiết trở lạnh, thời tiết thay đổi đột ngột.
- Trường hợp vô tình để nước vào cổ họng, mũi hoặc tai khi tắm, nên nghiêng đầu để lượng nước có thể chảy ra ngoài, sau đó dùng tăm bông lau khô lại.
- Điều chỉnh thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế các hoạt động quá sức vì có thể làm suy giảm hệ miễn dịch cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi để các tác nhân gây bệnh tấn công.
- Luôn giữ tâm trạng thoải mái, không thức khuya, ăn uống khoa học, kết hợp luyện tập thể dục thể thao để nâng cao thể trạng, sức đề kháng để chống lại tác nhân gây bệnh.
- Chủ động đến bệnh viện thăm khám nếu nhận thấy các biểu hiện chảy nước mũi, hắt hơi, sổ mũi,…
Bệnh viêm xoang trán nếu được phát hiện và điều trị, chăm sóc đúng cách sẽ được khắc phục nhanh chóng. Tuy nhiên, nếu chủ quan không điều trị hoặc điều trị không đúng cách có thể dẫn đến viêm xoang trán mãn tính và hàng loạt các biến chứng nguy hiểm phát sinh đe dọa đến tính mạng người bệnh. Do đó, khi nhận thấy các biểu hiện của bệnh lý, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.