Viêm gan B là một trong bệnh lý nghiêm trọng mà nhiều người mắc phải, là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư gan. Vì vậy, các lưu ý và thắc mắc như xét nghiệm viêm gan B có cần nhịn ăn không, hay xét nghiệm viêm gan B cần làm những gì cũng được nhiều người quan tâm.
1. Xét nghiệm viêm gan B có cần nhịn ăn không?
1.1. Trường hợp không cần nhịn ăn
Hai loại xét nghiệm viêm gan B phổ biến nhất hiện nay và tối thiểu cần được tiến hành là:
- Xét nghiệm HBsAG
Xét nghiệm tổng quan gan với chức năng chính là kiểm tra, chẩn đoán nhiễm virus cầu viêm gan B. Ngoài ra, xét nghiệm này còn có khả năng thăm khám sức khỏe gan, tìm hiểu nguy cơ xơ gan hoặc các vấn đề khác. Kết quả dương tính cho biết bạn đã nhiễm virus viêm gan B, và ngược lại.
- Xét nghiệm anti-HBs
Hình thức xét nghiệm để tìm hiểu khả năng hoạt động của các kháng thể trong cơ thể người bệnh. Nếu kết quả là dương tính, thì cơ thể đã có miễn dịch với virus viêm gan B. Trường hợp này bệnh nhân không cần tiêm vắc-xin. Ngược lại, anti-HBs âm tính nghĩa là cơ thể chưa có kháng thể miễn dịch với virus viêm gan B. Vì vậy cần tiêm vắc-xin để phòng ngừa viêm gan B.
Xung quanh câu hỏi “Xét nghiệm viêm gan B có cần nhịn ăn không?” các chuyên gia y tế cho biết người bệnh vẫn có thể ăn uống bình thường để đảm bảo sức khỏe, không cần lo ngại kết quả xét nghiệm viêm gan B bị ảnh hưởng.
Nguyên nhân là vì virus viêm gan B chủ yếu truyền nhiễm, lây lan qua đường máu. Trong khi đó, các thành phần dinh dưỡng trong thực phẩm lại không làm ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của loại virus đáng sợ này. Vì thế khi thực hiện 2 loại xét nghiệm trên, bạn không cần phải nhịn ăn. Ngược lại, có thể ăn lót dạ nhẹ trước khi lấy máu xét nghiệm nhằm tránh trường hợp bị tụt huyết áp do đói.
1.2. Trường hợp cần nhịn ăn
Ngoài hai kiểu xét nghiệm phổ biến đã đề cập, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu bệnh nhân làm thêm một vài xét nghiệm khác tùy thuộc triệu chứng và tình trạng hiện tại. Chẳng hạn như: Sinh thiết gan, đo nồng độ men gan, xét nghiệm kháng thể lõi virus (Anti-HBc), xét nghiệm kháng nguyên vỏ virus (HBeAG), v.v. Đối với những loại này, bạn có thể phải để bụng rỗng hoặc thực hiện đúng theo hướng dẫn của nhân viên y tế nhằm tránh ảnh hưởng đến kết quả.
Ví dụ, khi xét nghiệm chức năng gan để xác định mức độ hoạt động của bệnh và tổn thương gan, bệnh nhân cần để bụng trống trước khoảng 8 - 12 tiếng. Đồ ăn nhiều dầu mỡ hoặc thức uống nhiều cafein / cồn sẽ làm sai lệch kết quả. Bạn cũng nên nhịn ăn ít nhất 4 giờ trước khi siêu âm, bởi thức ăn có thể cản trở các bác sĩ xác định hình ảnh của gan.
1.3. Trường hợp khác
Đối với sinh thiết gan, nếu ăn no sẽ làm túi mật co bóp, giảm được nguy cơ chọc nhầm vào túi mật. Tuy nhiên nếu để dạ dày trống sẽ giảm nguy cơ nôn ói sau thủ thuật. Vì vậy, sinh thiết xét nghiệm viêm gan B có cần nhịn ăn hay không sẽ tùy thuộc vào chỉ định của bác sĩ.
2. Trước khi xét nghiệm viêm gan B cần làm những gì?
Mặc dù không cần nhịn ăn trước khi tiến hành xét nghiệm viêm gan B thông thường, bệnh nhân cũng không nên ăn no hoặc quá nhiều. Thay vào đó, nên uống nhiều nước để hỗ trợ thanh lọc cơ thể và loại bỏ các chất độc hại. Đặc biệt, không nên dùng chất kích thích (như rượu bia) hoặc các món ăn gây hại cho gan trong vòng 2 ngày trước khi làm xét nghiệm để kết quả được chuẩn xác nhất.
Đồng thời, người bệnh cũng lưu ý nên làm xét nghiệm viêm gan B vào buổi sáng. Lúc này, gan vừa được nghỉ ngơi sau một đêm dài, nên được coi là thời điểm tốt nhất để có kết quả chính xác.
3. Chi phí xét nghiệm viêm gan B
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tỷ lệ nhiễm virus và mắc bệnh viêm gan B hàng đầu thế giới. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu làm phát triển các tế bào ung thư gan ở hàng triệu bệnh nhân.
Do đó, hiện nay tất cả các bệnh viện trên toàn quốc đều phát triển kỹ thuật xét nghiệm viêm gan B. Chi phí mà người bệnh cần phải trả sẽ khác nhau tùy vào mỗi loại kiểm tra và cơ sở thực hiện. Trong đó, xét nghiệm HBsAG thường có chi phí thấp nhất, còn xét nghiệm anti-HBc có chi phí cao nhất, dao động khoảng vài trăm nghìn đồng. Người bệnh không cần bỏ ra một số tiền quá đắt để biết xem mình có bị nhiễm virus viêm gan B hay không.
Tuy nhiên, nếu có nhu cầu kiểm tra chuyên sâu hơn về phần vỏ và lõi của virus, giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả thì giá thành sẽ cao hơn, vì những kỹ thuật này cũng không dễ thực hiện. Đối với các trường hợp muốn kiểm tra tổng quan về chức năng gan, chi phí có thể lên đến hàng triệu đồng. Bù lại, bác sĩ và bệnh nhân sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về tình hình gan hiện tại, giúp kiểm soát bệnh tốt và có phương án điều trị chuẩn xác.
4. Tầm quan trọng của xét nghiệm viêm gan B
Viêm gan B là căn bệnh thường gặp hiện nay với khả năng lây nhiễm cao. Việc phát hiện sớm là vô cùng quan trọng, giúp điều trị bệnh kịp thời. Tuy nhiên, rất ít người hiểu rõ về tầm quan trọng của xét nghiệm phát hiện virus viêm gan B.
Theo các bác sĩ, xét nghiệm virus viêm gan B vô cùng cần thiết và quan trọng đối với mọi người, cả mắc bệnh hay không mắc bệnh. Kết quả xét nghiệm giúp phát hiện bệnh kịp thời, từ đó đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả.
Đối với bệnh nhân, xét nghiệm viêm gan B giúp kiểm soát được diễn biến của bệnh, mức độ biến dị và số lượng tăng / giảm của virus. Nhờ vậy, các bác sĩ sẽ quyết định được phác đồ chữa trị phù hợp và kiểm soát bệnh tốt nhất.
Còn ở người chưa mắc viêm gan B, việc xét nghiệm và thăm khám định kỳ sẽ phát hiện sớm khi virus viêm gan B mới vừa xâm nhập vào cơ thể. Nhờ đó ngăn chặn được diễn tiến viêm gan B chuyển sang giai đoạn nặng.
Người chưa biết mình có nhiễm virus viêm gan B hay không, đặc biệt là có một số yếu tố nguy cơ, thì nên làm xét nghiệm càng sớm càng tốt. Nếu kết quả xét nghiệm viêm gan B âm tính với virus, bạn cần tiêm vắc-xin viêm gan B ngay để bảo vệ cơ thể. Người đã chích ngừa cũng nên làm xét nghiệm anti-HBs mỗi 2 - 3 năm để kiểm tra lại lượng kháng thể chống virus trong cơ thể.