AnhThủ môn 36 tuổi Joe Hart - người sẽ giải nghệ cuối mùa này - xứng đáng được nhớ đến vì thời đỉnh cao tại Man City, thay vì những năm tháng bươn trải ở các CLB nhỏ.
Đối với một số CĐV Anh, thông tin Joe Hart giải nghệ vào cuối mùa có thể được chào đón bằng một cái nhún vai. Cựu thủ môn tuyển Anh không còn thi đấu thường xuyên ở Ngoại hạng Anh trong sáu năm qua, và cũng không còn nằm trong danh sách những thủ môn hay nhất từ lâu hơn thế. Hart ngừng chơi cho tuyển Anh từ tháng 11/2017, khi HLV Gareth Southgate mới lên nắm quyền. Ba năm cuối sự nghiệp, nhà cựu vô địch Ngoại hạng Anh phải chuyển sang Scotland chơi cho Celtic. Mười năm sau thời đỉnh cao, anh trông như một thủ môn của thời đại khác.
Nhưng điều đó không có nghĩa lịch sử không ghi nhận Hart từng là cầu thủ quan trọng như thế nào và có sự nghiệp tuyệt vời ra sao. Việc Hart giải nghệ không chỉ kết thúc thời gian thi đấu, mà còn biểu thị cho kết thúc của một kỷ nguyên.
10 năm qua, Hart vẫn là thủ môn người Anh bắt chính duy nhất giành Ngoại hạng Anh. Ngôi sao 36 tuổi từng là thành viên không thể thiếu trong đội hình Man City vô địch mùa 2011-2012 và 2013-2014. Bất cứ điều gì xảy ra trong nửa sau sự nghiệp cũng không thể làm lu mờ những khoảnh khắc đó. Hai chức vô địch cùng Man City đã giúp Hart sánh vai với David Seaman, thủ môn Anh giành ba Ngoại hạng Anh với Arsenal, và những thủ môn Anh vĩ đại khác.
Khán giả có thể phải chờ thêm rất lâu để chứng kiến một thủ môn Anh bắt chính khác giành chức vô địch quốc gia. Thế hệ kế cận Hart, gồm cả Jordan Pickford, Nick Pope và Aaron Ramsdale, đều chưa làm được điều này. Ramsdale từng cùng Arsenal tiến đến gần chức vô địch mùa trước, nhưng không còn là sự lựa chọn số một mùa này.
Hart còn làm được một điều quan trọng khác: là một trong những thủ môn cuối cùng gây dựng được danh tiếng bằng phản xạ tay thay vì kỹ năng dùng chân. Vào thời đỉnh cao, anh sở hữu thể lực vượt trội và những pha cứu thua xuất sắc. Tuy nhiên, anh không phải là thủ môn có thể chơi ở vị trí tiền vệ nếu bị buộc phải làm vậy. Hart không phải lúc nào cũng cảm thấy thoải mái khi nhận bóng bằng chân, hoặc chuyền dài xuyên thủng hàng thủ đối phương. Đó cũng là một phần lý do khiến sự nghiệp của Hart đi theo một hướng khác khi bóng đá bắt đầu thay đổi. Khi Pep Guardiola đến Man City vào mùa hè 2016, một trong những quyết định đầu tiên của ông là loại Hart. Guardiola muốn Man City phát triển bóng từ phía dưới và Hart không thể cho họ điều đó.
Hart cũng mất vị trí ở tuyển Anh vào tay Pickford vì lý do tương tự. Hè tới, Pickford có thể chơi giải lớn thứ tư liên tiếp và hướng tới World Cup 2026.
Thủ môn đã thay đổi trong 10 năm qua. Khi xem Ederson, Allison, David Raya hay Guglielmo Vicario, CĐV có thể hiểu tại sao Hart là thủ môn của những năm 2010 thay vì những năm 2020. Nhưng ở thời đại của mình, Hart thực sự là thủ môn hay nhất Ngoại hạng Anh. Anh bắt chính cho Man City từ 20 tuổi và trở thành tuyển thủ quốc gia một năm sau đó. Man City mua Shay Given từ Newcastle năm 2009, nhưng Hart đã vượt qua áp lực cạnh tranh để khẳng định vị trí số một. Mùa 2010-2011, anh góp công lớn giúp Man City giành Cup FA, trong đó có trận bán kết thắng Man Utd 1-0 và trận chung kết thắng Stoke 1-0. Mùa tiếp theo, Man City giành Ngoại hạng Anh đầu tiên. Hình ảnh Hart giang rộng hai tay chạy như phát điên sau bàn quyết định của Sergio Aguero là một trong những hình ảnh lịch sử của Man City.
Sau khi HLV Manuel Pellegrini thay Roberto Mancini năm 2013, Hart nghỉ thi đấu một thời gian ngắn trước khi trở lại giúp Man City giành Ngoại hạng Anh thứ hai. Anh cũng có màn trình diễn xuất sắc tại Champions League trước Barca và Dortmund. Với hai Ngoại hạng Anh, một Cup FA và hai Cup Liên đoàn, Hart luôn được nhớ tới là một trong những cầu thủ không thể thiếu trong giai đoạn đầu thành công của CLB.
Hart chưa bao giờ tiến gần đến việc giành danh hiệu quốc tế, nhưng 75 lần khoác áo đội tuyển và việc bắt chính ba giải đấu lớn đã giúp anh có một vị trí trong lịch sử. Lẽ ra Hart cũng có thể bắt chính tại World Cup 2010, nhưng HLV Fabio Capello đã không đủ can đảm đưa ra quyết định tương tự người đồng hương Roberto Mancini ở cấp CLB.
Hart từng bị chỉ trích về những bàn thua trong trận gặp Xứ Wales và Iceland ở Euro 2016. Tuy nhiên, thất bại của tuyển Anh không chỉ xuất phát từ lỗi thủ môn. Nếu Hart lớn hơn năm hoặc mười tuổi và chơi dưới thời cựu HLV Sven-Goran Eriksson, sự nghiệp quốc tế của anh có thể sẽ được nhìn nhận dưới một góc độ khác.
Trong nhiều năm, việc chỉ trích Hart đã trở thành mốt. Dư luận thường tập trung vào điểm yếu hơn là điểm mạnh, hoặc cười nhạo về những khoảnh khắc mà anh phạm sai lầm hơn là làm đúng. Nhưng khi thời gian trôi qua, thành công sẽ được ghi nhớ lâu hơn thất bại. Dù gặp khó khăn ở Torino, West Ham, Burnley và Tottenham, Hart vẫn kết thúc sự nghiệp với cái đầu ngẩng cao. Ba năm ở Celtic, anh đã giành ít nhất hai chức vô địch quốc gia và ba Cup quốc nội, đủ để cho thấy những ưu điểm của anh vẫn hữu dụng trong bóng đá hiện đại.
Thanh Quý (theo Athletic)