Trẻ bị hẹp bao quy đầu có sao không? Hẹp bao quy đầu ở bé trai là một hiện tại khá phổ biến, đa số sẽ tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, một số trường hợp hẹp bao quy đầu có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ, thậm chí là vô sinh khi không được điều trị kịp thời.
Hẹp bao quy đầu là bệnh gì?
Bao quy đầu là một lớp da mỏng bảo vệ bên ngoài quy đầu dương vật nhằm bảo vệ dương vật. Khi trẻ lớn hơn, dương vật bắt đầu phát triển to hơn, dần lộ ra khỏi lớp bao quy đầu. Quá trình này có thể kéo dài trong nhiều năm, đến khi quy đầu hoàn toàn lộ ra ngoài.
Hẹp bao quy đầu là tình trạng phần da bao quy đầu bất thường, bịt kín quy đầu, khó tuột xuống, thậm chí không thể tuột xuống khi dùng tay hỗ trợ. Điều này gây khó khăn khi trẻ tiểu tiện, vệ sinh vùng kín, về lâu có thể gây nên nhiều bệnh nguy hiểm. (1)
Có hai loại hẹp bao quy đầu ở trẻ em:
- Hẹp bao quy đầu sinh lý: Trẻ không có dấu hiệu bất thường nào. Khi trẻ lớn hơn, bao quy đầu dần tự tụt xuống, không gây ảnh hưởng để sức khỏe cũng như cơ quan sinh dục của trẻ.
- Hẹp bao quy đầu bệnh lý: Trẻ có các các biểu hiện khó chịu, đau đớn khi chạm vào hoặc đi tiểu, bao quy đầu sưng đỏ, mùi khó chịu. Một số trẻ có biểu hiện nặng hơn, có dịch mủ, hạt trắng li ti ở bao quy đầu, sốt,… Bao quy đầu không thể tự tụt xuống, trẻ cần can thiệp y tế kịp thời. Việc kéo dài có thể khiến trẻ đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm.
Nguyên nhân gây bệnh hẹp bao quy đầu ở bé trai
Khi trẻ lên 3 – 4 tuổi, tình trạng hẹp bao quy đầu ở trẻ không có dấu hiệu cải thiện, thậm chỉ bao quy đầu không thể tụt xuống dù chỉ một ít, trẻ có thể đăng gặp phải một số vấn đề như:
- Miệng bao quy đầu hẹp: Điều này khiến quy đầu dương vật không thể chui qua bao quy đầu.
- Dây hãm bao quy đầu ngắn: Đây là nếp gấp da nối quy đầu dương vật với mặt dưới bao quy đầu, có vai trò cho phép bao quy đầu kéo lên khỏi quy đầu. Ở trường hợp dây hãm ngắn, da quy đầu không thể kéo lên hoàn toàn, gây cảm giác đau, khó chịu khi kéo lên.
- Viêm bao quy đầu – quy đầu: Vi khuẩn gây viêm nhiễm tấn công dương vật, gây sẹo, xơ hóa quy đầu, từ đó cản trở khả năng tuột xuống của da quy đầu.
Trẻ bị hẹp bao quy đầu có cần điều trị không?
Phần lớn, hẹp bao quy đầu ở các bé trai sẽ tự khỏi mà không cần sự can thiệp của y tế (hơn 90%). Tuy nhiên, nhiều trường hợp hẹp bao quy đầu bệnh lý, trẻ không được cứu trợ kịp thời có thể gây nên nhiều biến chứng nặng nề.
Trẻ bị hẹp bao quy đầu có sao không?
“Trẻ bị hẹp bao quy đầu có sao không?” là vấn đề được rất nhiều bậc cha mẹ quan tâm. Dưới đây là một số biến chứng nguy hiểm do hẹp bao quy đầu gây ra:
1. Viêm quy đầu
Hẹp bao quy đầu khiến nước tiểu, tế bào chết và các chất cặn mắc lại tại quy đầu. Tuy nhiên, việc vệ sinh khu vực này gặp khó khăn do hẹp bao quy đầu khiến các chất này tích tụ lâu ngày, sinh sôi vi khuẩn khiến dương vật có mùi hôi khó chịu, ngứa ngáy, sưng đỏ, viêm quy đầu.
2. Viêm nhiễm niệu đạo
Tình trạng bao quy đầu bị hẹp, không thể lộn xuống để vệ sinh sẽ gây cản trở hệ bài tiết, tích tụ cặn bẩn ở bao quy đầu, hình thành bựa sinh dục – môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh sinh sôi, gây các bệnh viêm nhiễm ở quy đầu dương vật. Về lâu, vi khuẩn theo dòng nước tiểu, tấn công vào các cơ quan bên trong gây viêm bàng quang, viêm tuyến tiền liệt, viêm bể thận,… Các bệnh lý này kéo dài, có thể gây viêm mạn tính, dẫn đến xơ hóa bao quy đầu, tạo nên những vòng xơ viêm dính khó chịu, đau nhức.
3. Nghẹt quy đầu (Paraphimosis)
Hẹp bao quy đầu khiến quy đầu bị nghẹt khi tuột ngược quy đầu về phía gốc dương vật (có thể do quá trình nong bằng tay bởi ba mẹ hay do trẻ tò mò ở tuổi thiếu niên), cản trở lưu thông máu đến dương vật, nhất là khi quá trình cương dương diễn ra. Tình trạng này khiến trẻ cảm thấy khó chịu, đau đớn và sưng đầu dương vật. Ở một số trường hợp nặng, dương vật có thể bị hoại tử do hẹp bao quy đầu.
4. Ung thư dương vật
Viêm nhiễm mạn tính ở quy đầu và bao quy đầu khiến các tế bào ở khu vực này bị biến đổi, có thể dẫn đến ung thư dương vật. Nghiên cứu cho thấy, nguy cơ ung thư dương vật ở trẻ hẹp bao quy đầu cao hơn so với trẻ bình thường. Do vậy, các chuyên gia khuyến cáo các bé trai nên được cắt bao quy đầu sớm.
5. Gây vô sinh
Viêm nhiễm do hẹp bao quy đầu có thể ảnh hưởng đến tuyến tiền liệt, tinh hoàn, hạn chế các hoạt động sản xuất, nuôi dưỡng và vận chuyển tinh trùng. Điều này làm giảm chất lượng và số lượng tinh trường, từ đó tăng nguy cơ vô sinh – hiếm muộn khi trẻ trưởng thành.
6. Dương vật chậm phát triển
Hẹp bao quy đầu khiến quy đầu không thể chui ra ngoài bình thường, chậm phát triển, Điều này khiến dương vật trở nên ngắn, nhỏ hơn so với trẻ bình thường.
Vì các nguy cơ trên hoặc kèm theo nguyên tắc tín ngưỡng, tôn giáo, các cha mẹ các nước khác có thể cho trẻ con cắt da quy đầu thường quy, ngay cả ở tuổi sơ sinh.
Cách điều trị hẹp bao quy đầu ở trẻ em
Tùy vào độ tuổi, nguyên nhân và mức độ hẹp bao quy đầu, bác sĩ sẽ lên phác đồ điều trị cụ thể cho từng trẻ. Nguyên tắc chính của các phương pháp điều trị này là bảo tồn và hạn chế tối đa các tổn thương cho trẻ. Một số cách điều trị hẹp bao quy đầu ở trẻ em:
1. Kéo da quy đầu
Ở trẻ nhỏ, hẹp bao quy đầu ở mức độ nhẹ, bác sĩ sẽ hướng dẫn mẹ và trẻ một số bài tập kéo căng bao da quy đầu để cải thiện tình trạng hẹp bao quy đầu. Phương pháp này được thực hiện đơn giản, không gây tổn thương cho trẻ khi thực hiện đúng cách. Tuy nhiên, phụ huynh cần kiên trì thực hiện trong thời gian dài vì bao quy đầu cần thời gian để giãn dần. Trường hợp trẻ không cải thiện sau một thời gian thực hiện, cần thông báo cho bác sĩ để được thăm khám lại và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp hơn.
Cách thực hiện:
- Vệ sinh vùng quy đầu.
- Bôi chất bôi trơn do bác sĩ chỉ định.
- Dùng tay kéo kéo nhẹ nhàng bao quy đầu về phía trước rồi kéo ngược về phía sau đến mức tối đa, không để trẻ bị đau.
- Lặp lại động tác này 2 – 3 lần/ngày, liên tục trong 1 – 2 tháng. Ở thời gian đầu, khi thực hiện, mẹ có thể ngâm người trong nước để trẻ cảm thấy thoải mái hơn.
2. Dùng thuốc bôi
Hiện nay có một số loại thuốc bôi hẹp quy đầu cho trẻ chuyên dụng (thuốc bôi Steroid tại chỗ) giúp làm mỏng và căng da, từ đó việc kéo bao quy đầu xuống dễ dàng hơn. Betamethasone là loại thuốc được sử dụng phổ biến nhất, ngoài ra còn có Hydrocortisone, Triamcinolone, Mometasone.
Lưu ý: Thuốc cần có sự chỉ định của bác sĩ, dùng đúng liều lượng và thông báo ngay cho bác sĩ khi nhận thấy bất kỳ bất thường nào. Thuốc bôi được thực hiện song song với phương pháp tự kéo da quy đầu tại nhà và cần kiên trì để đạt hiệu quả tối ưu nhất.
Cách thực hiện:
- Vệ sinh sạch vùng quy đầu.
- Lấy một lượng thuốc vừa đủ bôi lên vùng da trong và ngoài quy đầu.
- Dùng tay kéo kéo nhẹ nhàng bao quy đầu về phía trước rồi kéo ngược về phía sau đến mức tối đa, không để trẻ bị đau.
- Lặp lại động tác này 2 – 2 lần/ngày, liên tục trong 1 – 2 tháng.
3. Nong bao quy đầu
Nong bao quy đầu là một tiểu phẫu khá phổ biến trong điều trị hẹp bao quy đầu ở trẻ nhỏ. Bác sĩ sẽ thăm khám, đánh giá mức độ, tình trạng hẹp bao quy đầu của trẻ. Thời gian thực hiện tiểu phẫu chỉ kéo dài khoảng 3 – 5 phút, ít gây đau cho trẻ. Ở các trường hợp nặng, bao quy đầu quá khít, có dấu hiệu sưng viêm, bác sĩ sẽ cho trẻ dùng thuốc gây tê, giảm đau khi thực hiện.
4. Cắt bao quy đầu
Phẫu thuật cắt bao quy đầu thường kéo dài khoảng 30 phút, trẻ được gây mê toàn thân trong suốt quá trình thực hiện. Khi thực hiện, trẻ sẽ được nằm ngửa trên bàn thủ thuật, bác sĩ sẽ vệ sinh sạch sẽ vùng dương vật, cắt bao quy đầu bằng máy hoặc cắt khâu. Tiếp đó, bác sĩ sẽ cầm máu và khâu lại da.
Sau phẫu thuật: Vết mổ hơi mẩn đỏ, có thể có một lượng dịch tiết nhuốm máu; dương vật có màu xanh đen, sưng, có thể xuất hiện một lớp phủ màu trắng hoặc chất nhờn hơi vàng; dòng nước tiểu bị tách ra. Các triệu chứng này sẽ mất đi khi vết mổ lành hẳn.
Điều quan trọng sau phẫu thuật là chăm sóc đúng cách để vết thương nhanh khỏi, ngăn ngừa biến chứng:
- Thời gian đầu, trẻ sẽ được bổ sung dinh dưỡng bằng thức ăn dạng lỏng. Sau đó, trẻ có thể ăn thức ăn dạng đặc hơn nếu không có biểu hiện nôn.
- Các loại thuốc gây tê, giảm đau cần được sử dụng đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Thông thường, thuốc gây tê tại chỗ sẽ có tác dụng trong khoảng 6 giờ. Tiếp đó, trẻ được bác sĩ chỉ định thuốc giảm đau trong 3 – 4 ngày với liều lượng phù hợp.
- Cho trẻ ngâm mình trong nước ấm, không có xà phòng và các dung dịch tẩy rửa khác trong 5 – 10 phút/lần, liên tục trong 1 tuần từ ngày thứ 5 sau phẫu thuật để ngăn ngừa đóng vảy ở đầu dương vật, đảm bảo vệ sinh vết mổ.
- Bôi thuốc mỡ, thuốc kháng sinh (Bacitracin, Neosporin) lên dương vật hoặc tã liên tục trong 5 – 7 ngày để giữ cho bề mặt vết mổ thô ráp, không dính vào quần lót hoặc tã lót.
- Chỉ khâu sẽ tự tiêu, mẹ nên đưa trẻ tái khám định kỳ theo yêu cầu của bác sĩ.
- Hạn chế các vận động mạnh, ảnh hưởng đến khu vực phẫu thuật, tránh cho trẻ đi xe ba bánh, xe đạp, ngựa bập bênh hay “xe trượt” trong 3 tuần sau phẫu thuật.
Lưu ý: Trẻ cần được đưa đến bệnh viện ngay khi có các biểu hiện:
- Chảy máu hoặc rỉ nước không ngừng.
- Tăng sưng và/hoặc đỏ quanh vết mổ.
- Dịch tiết từ vết mổ có mùi khó chịu.
- Thân nhiệt trên 37.5 độ C.
- Cơn đau không giảm sau khi dùng Acetaminophen (Tylenol), Ibuprofen (Motrin) hoặc thuốc giảm đau theo toa.
- Trẻ không thể đi tiểu.
Để biết thêm thông tin về cách chăm sóc trẻ và những vấn đề về sức khỏe khác của trẻ, bạn có thể liên hệ Khoa Nhi, bệnh viện đa khoa Tâm Anh theo địa chỉ:
Hy vọng với những thông tin trên đã giải đáp các thắc mắc về “Trẻ bị hẹp bao quy đầu có sao không?”. Hẹp bao quy đầu ở trẻ em phần lớn có thể tự khỏi, tuy nhiên bố mẹ vẫn nên lưu ý quan sát, vệ sinh sạch sẽ, cũng như đưa trẻ thăm khám sớm để được hỗ trợ kịp thời ngay khi nhận thấy sự bất thường.